wd wp Пошук: ⬜

Ганна Ленгрэн

Ганна-Марыя Ленгрэн, народжаная Malmstedt (шведск.: Anna Maria Lenngren; 18 чэрвеня 1754, Упсала — 8 сакавіка 1817, Стакгольм) — шведская паэтка.

Бацька і брат Ганны-Марыі таксама былі паэтамі. Адным з яе найбольш вядомых вершаў з’яўляецца Några ord till min kära dotter, ifall jag hade någon («Саветы маёй дарагой дачкі…»). Напісала некалькі сатырычных вершаў — Hans nåds morgonsömn nåds morgonsömn («Яго светласці ранішняя дрымота») і Grevinnans besök («Візіт графіні»).

Біяграфія

Ганна-Марыя Ленгрэн нарадзілася 18 чэрвеня 1754 года ў старадаўнім шведскім горадзе Упсала. Яе бацька, паэт Magnus Brynolf Malmstedt (1724—1798) — быў прафесарам лацінскай мовы у Упсальскім універсітэце, маці — Märta Johanna Florin (ск. 1788). Бацька, член Мараўскай царквы займаўся дабрачыннай дзейнасцю; у 1772 годзе ён арганізаваў у сваёй хаце школу для бедных дзяцей. Брат Ганны-Марыі, Йохан Магнус (1749—1780) пісаў свецкія вершы.

У маладосці Ганна-Марыя Ленгрэн мела антырэлігійны настрой, цікавілася эпохай асветы. Яе гуманізм і імкненне да сацыяльнай справядлівасці сфармавалася пад уплывам бацькі[5]. Ганна-Марыя была прыхільніцай простага і сціплага ладу жыцця.

Бацька рана выявіў імкненне дачкі да заняткаў літаратурай. Ён даў ёй добрую адукацыю — Ганна-Марыя вывучала дома лацінскую і антычную літаратуру. Яе любімым паэтам быў Гарацый. У 1770-х гадах Ганна-Марыя пачала літаратурную дзейнасць, пісала эпіграмы, займалася перакладамі, пісала пад псеўданімамі артыкулы ў прэсе. У 1772 годзе апублікавала першы верш «På mademoiselle Anna Lovisa Pahls saliga hemfärds dag, den 14 Maji 1772, die Corona» пад сваім імем.

У 1776 годзе на замову герцага Карла, брата караля Швецыі, яна пераклала на шведскую мову французскую аперэту “Люсіль”. За зроблены пераклад яна была ўзнагароджана залатымі гадзіннікам герцагіняй Гедвігай Лізаветай Шарлотай Гальштэйн-Готорпскай.

Творы Ленгрэн карысталіся ў Швецыі вялікім поспехам. У 1774 годзе яна стала сябрам літаратурнага грамадства ў Уппсале. У 1775 годзе стала членам Каралеўскага таварыства навук і літаратуры ў Гётэбаргу [6].

У 1780 годзе Ленгрэн выйшла замуж за чыноўніка Карла Пятра Ленгрэна (1750—1827), галоўнага рэдактара шведскай газеты Stockholms-Posten. З 1778 года Ганна-Марыя публікавала свае творы ў гэтым выданні, але пасля вяселля і да 1780 года стала публікавацца там пад псеўданімам. Шлюб прывёў да вялікіх пераменаў у жыцці пісьменніцы. Яна друкавалася пад псеўданімамі, адмовілася ад сваіх поглядаў на інтэлектуальную эмансіпацыю жанчын. Сцвярджала, што жанчыны павінны пазбягаць інтэлектуальнай працы, на карысць выканання матчыных абавязкаў.

У свой час Ленгрэн арганізавала літаратурны салон, які стаў цэнтрам культурнага жыцця горада. Салон наведвалі шведскія паэты Карл Густаў аф Леапольд, Нільс фон Розенштейна, Міхаіл Франс Франс і інш.

Ленгрэн памерла 8 сакавіка 1817 года ад рака малочнай залозы ва ўзросце 62 гадоў, пахавана ў Стакгольме на могілках Царквы Святой Клары.

Літаратурная дзейнасць

Ганна-Марыя Ленгрэн дэбютавала як паэт у 1770-х гадах. У сваіх кароткіх творах яна выкарыстала сатыру, сарказм, і іронію, парадыравала пастарал, оперу і баладу.

Спадчына

Ганна-Марыя Ленгрэн з’яўляецца адной з самых вядомых паэтак у гісторыі Швецыі. Пасля смерці паэткі, яе творы неаднаразова друкавалася на працягу ХIХ, ХХ і ХХI стагоддзяў.

Першым яе пасмяротным зборнікам быў зборнік пад назвай Skaldeförsök («Спробы паэзіі»). Яе перапіска з яе сябрам Густафос аф Леапольдам была апублікавана ў 1795—1798 гадах.

Бібліяграфія

Вершы

På mademoiselle Anna Lovisa Pahls saliga hemfärds dag, den 14 Maji 1772, die Corona, Upsala, 1772
Tankar vid det nya kyrko årets början 1772, Upsala veckotidningar, 1772, Upsala
Klagan vid mademoiselle Anna Maria Bobergs graf den 3 Julii 1774, Upsala, 1774
Afton-qväde, Upsala vecko-tidning, 1774
Vid caffe-pannan
Vid archi-biskopens . . . Magni Beronii graf, den 13 Ju-lii, 1775, Uppsala, 1775
Herrans fruktan, grunden till then bästa vishet, . . . förklarad vid . . . Magni O. Beronii . . . begrafning . . ., Uppsala, 1778
Impromptu, Lunds vecko-blad, 1775
Thé-conseillen, Stockholm, 1777
Öfver hans Kongl. höghets kronprinsens födelse den 1 november 1778, 1778
Dröm, 1798
Skaldeförsök, 1819
Porträtterna (The Portraits)
Grefvinnans besök (Visit from the Countess)
Fröken Juliana (Miss Juliana)
Hans nåds morgonsömn (His Grace’s morning snooze)
Pojkarne (The Boys)
Den glada festen (The happy party)
Några ord till min kära dotter, ifall jag hade någon (Advice to my dear daughter, if I had one) 1794
Andra tyger, andra seder! (Other fabrics, Other customs!)

Проза

Contributions in Musikaliskt tidsfördrif, 1789—1791, 1793, 1796—1797, 1801, 1816
Contributions in Sommarpromenaden, 1792, 1794—1797, 1801
Contributions in Skaldestycken satta i musik, 1795, 1796, 1798, 1800, 1803, 1816

Пераклады

J F Marmontel: Lucile operetta, 1776
Zemire och Azor, Comedie ballet, 1778
Publius Ovi-dius Naso, Dido til Eneas, Heroide, 1778
C-S Favart: Arsene, comedie, 1779
O Wolff: Snart döden skall det öga sluta, 1819

Літаратура

Anna Maria Lenngren — Svenskt biografiskt handlexikon

Sv icon

Anna Maria Lenngren — Nordisk Familjebok (2-е выданне)

Sv icon Зноскі

1 2 3 Anna Maria Lenngren — 1917.
1 2 3 Helga Trefaldighets kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/10392/C/2 (1705-1778), bildid: C0003851_00126 Праверана 9 красавіка 2018.
1 2 Klara kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0010/F I a/6 (1811-1828), bildid: C0056143_00057 Праверана 10 красавіка 2018.
↑ Gravsten #66536 // Gravstensinventeringen — Sveriges släktforskarförbund. Праверана 1 чэрвеня 2018.
↑ Magnus von Platen Anna Maria Lenngren (шведск.) . Svenskt biografiskt lexikon. Праверана 17 лістапада 2015.
↑ Ann Öhrberg (2010). ““Fasa för all flärd, konstlan och förställning” Den ideala retorn inom 1700-talets nya offentlighet” (in sv). Samlaren 131 (5): 38–85. http://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:438163/FULLTEXT01.pdf.

Спасылкі

(шведск.) Samlade Skaldeförsök — Anna Maria Lenngren’s collected works
Anna Maria Lenngren