wd wp Пошук: ⬜

Барвенак

Барве́нак[3] (Vinca) — род кветкавых раслін сямейства Кутровыя (Apocynaceae).

Батанічнае апісанне

Невялікія вечназялёныя ці лістападныя травяністыя расліны і паўкусты з ляжачымі або прыўзнятымі сцёбламі даўжынёй да 1 м, якія лёгка ўкараняюцца. Лісце супраціўнае, эліпсоіднае або яйцападобнае, з суцэльным краем, часта скурыстае, на кароткіх чаранках. Кветкі сінія, фіялетавыя, ружовыя або белыя, адзіночныя ў пазухах лісця. Плод — двухцыліндрычная шматнасенная лістоўка.

Арэал і экалогія

Адрозніваецца 7[4] (5[5]) відаў. Пашыраны пераважна ў Міжземнамор’і. На тэрыторыі Беларусі здзічэлы барвенак малы (Vinca minor)[6] расце на старых могілках, у садах і парках; інтрадукаваныя барвенак травяністы (Vinca herbacea) і барвенак вялікі (Vinca major).

Усе віды — рэлікты трацічных лясоў[7]. Ценевынослівыя і засухаўстойлівыя расліны.

Некаторыя віды — дэкаратыўныя і лекавыя расліны[7].

Класіфікацыя

Таксанамія

Род Барвенак уваходзіць у трыбу Vinceae падсямейства Rauvolfioideae сямейства Кутровыя (Apocynaceae) парадку Гарычкакветныя (Gentianales).

яшчэ 4 падсямействы
(па Сістэме APG II)

яшчэ 7 родаў

сямейства Кутровыя

трыба Vinceae

5 відаў

парадак Гарычкакветныя

падсямейства Rauvolfioideae

род Барвенак

яшчэ 4 сямействы
(па Сістэме APG II)

яшчэ 8 трыб
(па Сістэме APG II)

Віды

Паводле даным сайта Каралеўскіх батанічных садоў К’ю род налічвае 5 відаў:

Vinca difformis Pourr.;
Vinca erecta Regel & Schmalh.;
Vinca herbacea Waldst. & Kit. — Барвенак травяністы;
Vinca major L. typus [8] — Барвенак вялікі;
Vinca minor L. — Барвенак малы, ці Барвінак, ці Барвінец.

Выкарыстанне

Вырошчваюцца як дэкаратыўныя расліны (выкарыстоўваюцца для бардзюраў і рабатак). Лекавыя (гіпатэнзіўны і вяжучы сродак) расліны. Ядавітыя (маюць алкалоіды вінкамін(руск.) бел., пубесцын(ням.) бел., мінарын).

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь.. — Минск: «Наука и техника», 1967. — С. 141. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
↑ Vinca(англ.) // The Plant List
↑ Назва згодна з Я. П. Шмярко, І. П. Мазан. Лекавыя расліны ў комплексным лячэнні. — Мн: Навука і тэхніка, 1989. — С. 388. — 399 с. — ISBN 5-343-00120-3.
1 2 Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1.(руск.)
↑ NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Lamium L.. Архівавана з першакрыніцы 29 лістапада 2012.(англ.) (Праверана 2 чэрвеня 2010)

Літаратура

Барвенак // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 2: Аршыца — Беларусцы. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8. — С. 305.
Булат В. С., Пашына Г. В. Барвенак // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 236.
Барвинок // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — 563 с.(руск.)

Спасылкі

Барвенак: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Vinca(англ.) // The Plant List