wd wp Пошук: ⬜

Анры Філіп Петэн

Анры́ Філі́п Петэ́н (фр.: Henri Philippe Pétain; 24 красавіка 1856 — 23 ліпеня 1951) — французскі ваенны і палітычны дзеяч. Кіраўнік калабарацыянісцкага ўрада Вішы падчас Другой сусветнай вайны.

Другая сусветная вайна і супрацоўніцтва з Германіяй

17 мая 1940 года, праз тыдзень пасля пачатку нямецкага наступу на Захадзе, Петэн быў прызначаны намеснікам старшыні ва ўрадзе Поля Рэйно. У чэрвені 1940 пасля разгрому Францыі ў Другой сусветнай вайне Петэн, якому тады было ўжо 84 гады, узначаліў як прэм’ер-міністр калабарацыянісцкі ўрад (рэжым Вішы). Маршал асабіста сустрэўся з Гітлерам 24 кастрычніка 1940, забяспечыў яму поўную падтрымку і з таго часу кіраваў паўднёвай часткай Францыі (паўночная была акупаваная немцамі). Сам тэрмін «калабарацыянізм» (літар. «супрацоўніцтва») належыць Петэну, які ў радыёзвароце 30 кастрычніка 1940 заклікаў нацыю супрацоўнічаць (фр.: collaborer) з акупантамі. Урад Петэна кантраляваў таксама калоніі, хоць паступова калоніі Францыі адмовіліся яму падпарадкоўвацца (1940 — Французская Экватарыяльная Афрыка і ціхаакіянскія тэрыторыі; 1941 — Сірыя і Ліван; 1942 — Мадагаскар) і прызналі лонданскі ўрад генерала дэ Голя.

Маршал Петэн быў абвешчаны нацыянальным сходам у горадзе Вішы 10 ліпеня 1940 «кіраўніком Французскай дзяржавы» (фр.: Chef d’État Français) і надзелены дыктатарскімі паўнамоцтвамі: яму былі перададзеныя правы ўсіх галін улады скасаванай Трэцяй Рэспублікі. У далейшым ён выдаваў указы з гэтым тытулам, да якога быў далучаны маршальскі. Акрамя таго, ён, як французскія прэзідэнты, традыцыйна быў са-князем Андоры. Урад Петэна быў прызнаны большасцю дзяржаў, у тым ліку ЗША і СССР. Першапачаткова ён узначальваў урад сам, але потым у 1942 прызначыў прэм’ер-міністрам П’ера Лаваля. Пасля таго, як у лістападзе 1942 германскія войскі акупавалі ўсю Францыю, вішысцкі ўрад працягваў існаваць, але ўлада яго стала амаль чыста намінальнай.

Зноскі

1 2 3 4 5 6 7 8 9 Léonore database — ministère de la Culture.
1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
↑ Петен Анри Филипп // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
↑ http://www.lavie.fr/archives/1995/07/13/leur-foi-guidait-leur-combat-mgr-rodhain-l-evangile-par-la-charite,1808703.php Праверана 17 кастрычніка 2018.
↑ https://www.francetvinfo.fr/societe/guerre-de-14-18/11-novembre/il-y-en-a-meme-qui-viennent-defequer-dessus-sur-l-ile-d-yeu-l-encombrante-tombe-du-marechal-petain_3431283.html Праверана 8 мая 2019.
↑ Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes — 1999. Праверана 13 мая 2020.