wd wp Пошук: ⬜

Аляксандр Эдуардавіч Марфіцкі

Аляксандр Эдуардавіч Марфіцкі (16 мая 1956, Багушэўск, Сенненскі раён — 30 жніўня 2009 года ля Радама) — беларускі ваенны лётчык першага класа, палкоўнік, намеснік камандуючага аператыўна-тэхнічным камандаваннем ВПС і войскаў СПА Беларусі. Загінуў падчас выканання фігуры пілатажу на Radom Air Show 2009 [1].

Біяграфія

Скончыў у 1978 годзе Харкаўскае вышэйшае авіяцыйнае вучылішча лётчыкаў, у 1987 — Ваенна-паветраную акадэмію імя Гагарына, у 2002 — Акадэмію кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь [2].

У 2003 годзе — камандзір 61-й знішчальнай авіяцыйнай базы Заходняга аператыўна-тактычнага камандавання Ваенна-паветраных сіл і войскаў супрацьпаветранай абароны Узброеных Сіл (Баранавічы)[3]. Меў 2320 гадзін налёту[4].

30 жніўня 2009 года разам з палкоўнікам Аляксандрам Жураўлевічам пілатаваў Су-27УБМ-1 падчас міжнароднага авіяшоў Radom Air Show 2009 у Радаме. Лётчыкі выконвалі фігуру пілатажу, самалёт пачаў рэзка зніжацца. Ёсць інфармацыя, што пілоты паведамілі пра аварыю і атрымалі з вышкі кіравання загад катапультавацца, але яго не выканалі, магчыма з-за таго што самалёт быў блізка да гледачоў або жылых пабудоў. Самалёт упаў ля лесу за аэрапортам, паміж вёскамі Малэнчын і Макаў, каля 100 метраў ад дамоў [5][6][7].

У фільме «Звычайны герой» (2004) пра героя Беларусі Уладзіміра Карвата, Марфіцкі распавядаў пра тую катастрофу: «Ён сапраўды здзейсніў гераічны ўчынак. Адвёў самалёт. Усё ж такі 24 тоны, 4 тоны паліва, калі б ён упаў недзе на населены пункт, там не адзін дом бы сгарэў. Вельмі шмат было б ахвяр, тым больш, што гэта было ўначы, усе людзі знаходзіліся ў хатах, наступствы былі б самымі сумнымі»[8].

Урачыстыя пахаванні лётчыка на могілках Русіно ў Баранавічах адбыліся з удзелам міністра абароны Рэспублікі Беларусь, камандзіра паветраных войскаў Польшчы і архіепіскапа Мірона, праваслаўнага ардынарыя Войска Польскага [9].

Узнагароды

Узнагароджаны медалём «За бездакорную службу» I ступені (2003) [3]. Пасмяротна ўзнагароджаны ордэнам «За асабістую мужнасць» (2010) [10].

Памяць

28 верасня 2009 года Рада гміны Гузд прыняла ўхвальную пастанову аб будаўніцтве помніка лётчыкаў [11]. Помнік быў адкрыты 11 красавіка 2010 года [12].

Прозвішча лётчыка таксама згадваецца на памятнай шыльдзе ў каталіцкім гарнізонным касцёле ў Радаме, дзе згаданыя імёны ўсіх 32 лётчыкаў, якія загінулі ў 1935—2009 гадах, распачаўшы свой апошні палёт з аэрадрому Радам—Садкаў [13].

Гл. таксама

Зноскі

↑ Трагедыя на авіяшоў у Польшчы // Наша Ніва, 30.08.2009
↑ Погибшие летчики на двоих имели более четырех тысяч часов налета Архівавана 3 верасня 2009.(руск.)
1 2 Указ Президента Республики Беларусь от 29 июля 2003 г. № 334 «Аб узнагароджанні ваеннаслужачых, асоб начальніцкага складу органаў унутраных спраў і прыраўнаваных да іх асоб медалём „За бездакорную службу“ I, II, III ступені»
↑ Они улетели навсегда // Советская Белоруссия, 1 верасня 2009
↑ Pilot poświęcił życie, by nie spaść na widownię?(польск.) // TVN.24.pl, 30.08.2009
↑ Radom w żałobie. Prezydent i MON składają kondolencje(польск.) // WP.pl, 30.08.2009
↑ Wypadek na Air Show w Radomiu(польск.) // Gazeta Wyborcza, 30.08.2009
↑ Дочь погибшего на авиашоу в Польше белорусского пилота: “ПАПА ГОВОРИЛ: «ПРИЛЕЧУ ДАЖЕ НА ОДНОМ ДВИГАТЕЛЕ»(недаступная спасылка) // Комсомольская правда в Беларусі
↑ У Баранавічах пахавалі пілотаў // Радыё Свабода, 3 верасня 2009
↑ Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 9 сакавіка 2010 г. № 144 «Аб узнагароджанні дзяржаўнымі ўзнагародамі Рэспублікі Беларусь»(недаступная спасылка)
↑ Uchwała Nr XLVI/217/2009 Rady Gminy Gózd z dnia 28 września 2009 r. (польск.)
↑ Помнік беларускім лётчыкам урачыста адкрыты ў польскім Радаме // Наша Ніва, 11 красавіка 2010
↑ Wystartowali z Sadkowa i zginęli Архівавана 6 жніўня 2016. // LotniczaPolska.pl, 26.03.2010 (польск.)