Чадска-лівійская вайна — ваенныя дзеянні на тэрыторыі Чада з 1978 па 1987 год, у якіх былі задзейнічаны арміі Лівіі, СССР, Францыі і ўзброеныя сілы розных партый Чада. Канфлiкт працякаў на фоне чадскай грамадзянскай вайны.
Матывацыяй лiдара Лiвii М. Кадафi ўмяшання грамадзянскую вайну ў Чаду, якая шла з 1965 года, сталi намеры вярнуць паласу Аўзу, вузкую паласу тэрыторыі паміж Чадам і Лівіяй, на якую Лівія прад’яўляла тэрытарыяльныя прэтэнзіі. Па дамове 1935 г. паміж Францыяй і Італіяй паласа адышла апошней, затым ў 1955 годзе быў заключаны дагавор паміж Лівіяй і Францыяй, па якому тэрыторыя перадаваліся Парыжу. Пасля распаду французскай каланіяльнай імперыі паласа Аўзу перайшла да Чаду. Акрамя таго, ідэя дзяржава мас прадугледжвала аб’яднанне ўсіх арабскіх дзяржаў і стварэнне саюзнай дзяржавы на поўдзень ад Лівіі, з перспектывай распаўсюджвання ўплыву Лівіі на ўсю Цэнтральную Афрыку, і паслабленне ўплыву Францыі[5].
29 студзеня 1978 года армія Лівіі ўварвалася ў паўночны Чад. Першая значная бітва паміж Лівійска-паўстанцкімі войскамі і урадавай арміяй адбылася вакол Файя-Ларжо. Лівійцы, як здаецца, непасрэднага ўдзелу ў штурме не бралі; паводле схемы, якая ў далейшым стане традыцыйнай для гэтага канфлікту, яны забяспечвалі артылерыйскую, авіяцыйную і бранятанкавай падтрымку ўдарным групам паўстанцаў. У гэтай бiтве Чад адтрымаў перамогу[6].
Пасля гэтага лівійская армiя сышла з Чада, аднак ў 1979 годзе адбылося новае ўварвання, якое таксама апынулася правальным.
У 1980 сутыкненні паміж урадавымi атрадамі і лiвийскай армiяй i пралiвiйскiмi ciламi аднавiлicя. У кастрычніку 1980 лівійскія войскі з Паласы Аўзу аказалі падтрымку атрадам паўстанцаў. Пасля рыхтаванне наступу на поўдзень у кірунку сталіцы[7]. Наступ пачаўся 6 снежня сіламі ўдарнай бранятанкаваф групоўкі, якая складалася з савецкіх танкаў Т-54 і Т-55; па непацверджаных сведчанняў, у аперацыі ўдзельнічалі ваенныя саветнiкi з Савецкага Саюза і ГДР. Нджамена была захоплена 16 снежня[8].
24 чэрвеня 1983 года аб’яднаныя сілы GUNT і Лівіі ўзялі Файя-Ларжо — асноўны апорны пункт урадавых сіл у паўночным Чадзе.
6 жніўня 1983 года ўрад звярнуўся за ваеннай дапамогай да Францыі. Пад ціскам ЗША і франкамоўных краін Афрыкі 9 жніўня. прэзідэнт Францыі Франсуа Мітэран абвясціў аб намеры спыніць Кадафі. Са жніўня 1983 па снежань 1984 французскія войскі разгарнулі ваенную аперацыю «Манта» супраць лівійскай арміі і мяцежнікаў. Французскім узброеным сілам удалося пераламаць ход вайны, адкінуўшы сілы GUNT і Кадафі далёка на поўнач, вызвалiўшы Нджамены. Аднак пасля яны вымушаныя былі сысці з Чада, што прывяло да пагаршэння чадска-французскіх адносіны. 18 лютага 1986 года сілы GUAT пры падтрымцы лівійскіх танкаў атакавалі апорны пункт Куба-Аланга, размешчаны на поўдзень ад «чырвонай лініі». Гэта вымусіла французаў вярнуцца ў Чад[9].
Са снежня 1986 па верасень 1987 праходзіла апошняя фаза вайны, якая атрымала назвы вайна «таёт». Этар названы ў гонар Toyota Hilux, трывалага рамнага джыпа, які выкарыстоўвалі ўзброеныя сілы Чада для мабільнага перамяшчэння войскаў у баях супраць лівійцаў[10].
У гэты час лівійская групоўка мела цалкам сучасны на той момант савецкае ўзбраенне, уключаючы танкі Т-55, БМП-1, верталёты Мі-24, знішчальнікі МіГ-23, комплексы СПА. Асноўнай ударнай сілай ВС Чада былі каля 400 пазадарожнікаў — у асноўным пікапаў Toyota Land Cruiser 40 і 70-й серый, узброеных ПТРК Milan і безадкатнымi гарматамi.
Выкарыстоўваючы партызанскую тактыку з глыбокімі абыходамі і флянгавым ўдарамі (пустынная мясцовасць падавала для гэтага добрую магчымасць), найвышэйшую манеўранасць і хуткаходнасць сваіх імправізаваных баявых машын, добрае веданне мясцовасці, чадцы разграмілі лівійскую групоўку.
Пасля заканчэння вайны пытанне аб дзяржаўнай прыналежнасці паласы Аўзу па згодзе бакоў быў перададзены ў Міжнародны суд ААН. У адпаведнасці з рашэннем суда, вынесеным ў 1994 годзе, паласа Аўзу з’яўляецца часткай Чада[11].