Прыродныя запаведнікі Украіны - гэта прыродаахоўныя, навукова-даследчыя ўстановы агульнадзяржаўнага значэння ва Украіне, пакліканыя захоўваць у натуральным стане тыповыя або выключныя для пэўнай ландшафтнай зоны прыродныя комплексы з усёй сукупнасцю іх кампанентаў, вывучаць прыродныя працэсы і з’явы, якія адбываюцца ў іх, распрацоўваць навуковыя асновы аховы навакольнага асяроддзя, эфектыўнага выкарыстання прыродных рэсурсаў і экалагічнай бяспекі. Участкі зямлі і воднай прасторы, якія належаць да запаведнікаў, вылучаюцца з гаспадарчага карыстання. Запаведнік - гэта вышэйшая форма аховы прыродных тэрыторый ва Украіне, прыродная лабараторыя, дзе вядуцца комплексныя навуковыя даследаванні. Сёння на тэрыторыі Украіны налічваецца 19 прыродных запаведнікаў.
Адным з найстарэйшых на тэрыторыі Украіны З’яўляецца Крымскі прыродны запаведнік. Пачаткам аховы тэрыторыі, якая ўваходзіць цяпер у яго склад, лічыцца стварэнне ў 1913 г. “заказніка імператарскіх паляванняў”. Пасля ўстанаўлення ў Крыме савецкай улады, 30 ліпеня 1923 г. дэкрэтам Савета Народных Камісараў РСФСР на месцы імператарскага заказніка быў створаны запаведнік плошчай звыш 16 тысяч га.
У цяперашні час Крымскі запаведнік з’яўляецца самым буйным прыродным запаведнікам Украіны, агульная плошча запаведніка (уключаючы тэрыторыю філіяла «Лябяжы выспы») складае 44175 га. Самы маленькі па плошчы запаведнік Украіны - Мыс Марцьян, заснаваны ў 1973 г. Плошча запаведніка — 240 га (у тым ліку і прылеглая да мыса акваторыя Чорнага мора). Сумарная плошча тэрыторыі прыродных запаведнікаў Украіны складае 1 916,6 км2.
З 19 прыродных запаведнікаў у зоне змешаных лясоў знаходзяцца 4 (Палескі, Ровенскі, Драўлянскі, Чэрэмскі), у лесастэпавай зоне — 3 (Расточча, Медаборы, Каніўскі), у стэпавай зоне — 7 (Дняпроўска-Арыльскі, Казантыпскі, Луганскі, Апуцкі, Украінскі стэпавы, Еланецкі стэп, Міхайлаўская цаліна), у Карпатах — 1 (Гарганы), у Крымскіх гарах — 4 (Карадагскі, Крымскі, Мыс Марцьян, Ялцінскі).
№ | Назва | Размяшчэнне | Плошча, га | Дата ўтварэння | Краявід |
---|---|---|---|---|---|
1 | Апуцкі | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&&01592.&&&&&01 592 | 01998 1998 | ![]() |
2 | Гарганы | Івана-Франкоўская вобласць | &&&&&&&&&&&05344.&&&&&05 344 | 01996 1996 | |
3 | Дніпроўска-Арыльскі | Днепрапятроўская вобласць | &&&&&&&&&&&03766.&&&&&03 766 | 01990 1990 | ![]() |
4 | Драўлянскі | Жытомірская вобласць | &&&&&&&&&&030872.&&&&&030 872 | 02009 2009 | |
5 | Елацецкі стэп | Мікалаеўская вобласць | &&&&&&&&&&&01675.&&&&&01 675 | 01996 1996 | ![]() |
6 | Казантыпскі | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&&&0450.&&&&&0450 | 01998 1998 | |
7 | Каніўскі | Чаркаская вобласць | &&&&&&&&&&&02027.&&&&&02 027 | 01923 1923 | ![]() |
8 | Карадагскі | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&&02874.&&&&&02 874 | 01979 1979 | ![]() |
9 | Крымскі | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&044175.&&&&&044 175 | 01923 1923 | ![]() |
10 | Луганскі | Луганская вобласць | &&&&&&&&&&&02122.&&&&&02 122 | 01968 1968 | ![]() |
11 | Міхайлаўская цаліна | Сумская вобласць | &&&&&&&&&&&&0883.&&&&&0883 | 02009 2009 | ![]() |
12 | Мыс Марцьян | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&&&0240.&&&&&0240 | 01973 1973 | ![]() |
13 | Мэдаборы | Цярнопальская вобласць | &&&&&&&&&&010517.&&&&&010 517 | 01990 1990 | ![]() |
14 | Палескі | Жытомірская вобласць | &&&&&&&&&&020104.&&&&&020 104 | 01968 1968 | ![]() |
15 | Расточча | Львоўская вобласць | &&&&&&&&&&&02084.&&&&&02 084 | 01984 1984 | ![]() |
16 | Ровенскі | Ровенская вобласць | &&&&&&&&&&042288.&&&&&042 288 | 01999 1999 | ![]() |
17 | Украінскі стэпавы | Данецкая и Запарожская вобласці | &&&&&&&&&&&03145.&&&&&03 145 | 01961 1961 | ![]() |
18 | Чэрэмскі | Валынская вобласць | &&&&&&&&&&&02976.&&&&&02 976 | 02001 2001 | ![]() |
19 | Ялцінскі | Аўтаномная Рэспубліка Крым | &&&&&&&&&&014523.&&&&&014 523 | 01973 1973 | ![]() |