wd wp Пошук:

Марцін Матушэвіч

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Матушэвіч. Марцін Матушэвіч (11 лістапада 1714, вёска Ельна Берасцейскага павета — 21 лістапада 1773) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч, пісьменнік.

Бацька дзеяча Варшаўскага княства Тадэвуша Матушэвіча.

Палітычная дзейнасць

Вучыўся ў парафіяльнай школе ў Камянцы, потым у езуітаў у Дарагічыне, Берасці і Варшаве.

Берасцейскі гродскі пісар з 1738, падстолі з 1740, стольнік з 1746 і земскі суддзя з 1765.

Як і яго бацька, належаў да кліентэлі Сапегаў. У час бескаралеўя 1733—1736 гадоў далучыўся да канфедэрацыі ў абарону Станіслава Ляшчынскага. У пачатку 1740-х усталяваў кантакты з падканцлерам Міхалам Чартарыйскім, у сярэдзіне 1740-х разарваў з Сапегамі і перайшоў у шэрагі кліентаў Чартарыйскіх.

З пераходам Чартарыйскіх у апазіцыю да каралеўскага двара ў 1750—1752 гадах Марцін Матушэвіч далучыўся да кліентаў дворскіх саюзнікаў у Вялікім Княстве Літоўскім Радзівілаў. Адначасова пачалася яго судовая справа з Чартарыйскімі, якіх ён абвінаваціў у распусканні плётак пра яго нібыта нешляхецкае паходжанне. Гэтая судовая справа стала адной з асноўных у палітычнай барацьбе паміж Радзівіламі і Чартарыйскімі ў 1755—1756. У студзені 1757 Матушэвіч заключыў з Чартарыйскім кампраміснае пагадненне аб прыпыненні ўсіх судовых спраў.

У 1756 годзе ўсталяваў кантакт з лідарам прафранцузскай партыі ў Рэчы Паспалітай, вялікім каронным гетманам Янам Клеменсам Браніцкім і французскім паслом Дзюрандам. Далей працягваў супрацоўнічаць і з Радзівіламі, і з Браніцкім. У час бескаралеўя 1763—1764 гадоў перайшоў на бок Чартарыйскіх і далучыўся да Радамскай канфедэрацыі (у 1767 годзе яе генеральны сакратар).

З 1768 года берасцейскі кашталян.

Прыхільна ставіўся да Барскай канфедэрацыі, але ўдзелу ў ёй не прыняў.

Літаратурная дзейнасць

Вядомы як аўтар мемуараў «Дыярыуш майго жыцця, колькі магу памятаць». У іх паказаны ўнутрыпалітычныя падзеі Вялікага Княства Літоўскага, норавы і звычаі шляхты (у першую чаргу Берасцейскага павета), шляхецкая ментальнасць. Пераклаў у 1752—1760 гадах на польскую мову «Сатыры» Гарацыя (выдадзены ў 1784 у Вільні), далучыў да іх 3 свае вершаваныя «Дадаткі». Пісаў вершы на польскай і лацінскай мовах.

Зноскі

  1. Marcin Matuszewicz // CERL Thesaurus — Consortium of European Research Libraries. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Marcin Matuszewicz h. Łabędź // Internetowy Polski Słownik Biograficzny

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (19):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Камянецкім раёне
Катэгорыя·Матушэвічы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Берасцейскім павеце
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра дзяржаўных дзеячаў без ілюстрацый на Вікісховішчы
Катэгорыя·Кашталяны берасцейскія
Катэгорыя·Памерлі 21 лістапада
Катэгорыя·Пісары гродскія берасцейскія
Катэгорыя·Памерлі ў 1773 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1714 годзе
Катэгорыя·Падстоліі берасцейскія
Катэгорыя·Пісьменнікі Вялікага Княства Літоўскага
Катэгорыя·Сенатары Рэчы Паспалітай
Катэгорыя·Суддзі земскія берасцейскія
Катэгорыя·Стольнікі берасцейскія
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся 11 лістапада
Катэгорыя·Мемуарысты Вялікага Княства Літоўскага
Катэгорыя·Асобы