wd wp Пошук: ⬜

Карл Манэ Георг Сігбан

Карл Манэ Георг Сігбан, таксама Зігбан[6] (шведск.: Karl Manne Georg Siegbahn; 3 снежня 1886, Эрэбру, Швецыя — 24 верасня 1978 [7], Стакгольм, Швецыя) — шведскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы ў 1924 годзе «за адкрыцці і даследаванні ў вобласці рэнтгенаўскай спектраскапіі». Заснавальнік рэнтгенаўскай і ядзернай спектраскапіі.

Біяграфія

Манэ Сігбан нарадзіўся ў сям’і станцыйнага наглядчыка шведскай чыгункі Нільса Рэйнхальда Георга Сігбана і яго жонкі Эмы Сафіі Мацільды (нар. Цэтэнберг). У 1906 годзе Сігбан паступіў ва ўніверсітэт Лунда, які ён скончыў ў 1911 годзе абаронай доктарскай дысертацыі па тэме «Вымярэнне магнітнага поля». Ужо з 1907 па 1911 гг. Сігбан працуе асістэнтам прафесара Іагана Рыдберга. Пасля абароны дысертацыі Сігбан становіцца дацэнтам і ў 1915 годзе прафесарам. Пасля смерці Рыдберга ў 1919 годзе Сігбан займае яго кафедру. У 1923 годзе Сігбан пераходзіць ва Упсальскі ўніверсітэт і ў 1937 годзе становіцца прафесарам-даследчыкам ў Шведскай каралеўскай акадэміі навук. З 1938 па 1947 гг. Сігбан — прэзідэнт міжнароднага саюза чыстай і прыкладной фізікі (IUPAP).

Аўтар навуковых прац па спектраскапіі рэнтгенаўскага выпрамянення, ядзернай фізіцы і ядзернай спектраскапіі.

Прапанаваў новыя метады атрымання рэнтгенаўскіх спектраў высокага раздзялення, вывучыў рэнтгенаўскія спектры хімічных элементаў і адкрыў новыя спектральныя лініі.

Выявіў дысперсію рэнтгенаўскіх прамянёў. Сканструяваў шэраг спектральных прылад.

Член Шведскай АН (1922), Лонданскага каралеўскага таварыства (1933). Замежны член АН СССР (1958).

У 1914 годзе Сігбан пабраўся шлюбам з Катрын Хегбом. Бацька двух сыноў: Бо (1915), які зрабіў кар’еру дыпламата, і Кай (1918), які стаў фізікам і атрымаў у 1981 годзе Нобелеўскую прэмію.

Узнагароды

Зноскі

1 2 3 4 5 6 K Manne G Siegbahn — 1917.
1 2 3 18861203-0497 Siegbahn, Karl Manne Georg // Swedish death index Праверана 13 кастрычніка 2018.
↑ Örebro Nikolai kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/11800/C/11 (1885-1894), bildid: F0002319_00091 Праверана 6 жніўня 2020.
↑ Manne Siegbahn Праверана 2 верасня 2020.
↑ LIBRIS — 2018. Праверана 24 жніўня 2018.
↑ Варыянты напісання прозвішча Сігбан і Зігбан у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.14., Мн., 2002, С.365.
↑ https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=5900

Літаратура

Сігбан, Зігбан Карл Мане Георг // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — С. 365. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.

Спасылкі

Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)