wd wp Пошук:
    ⬜

    Еўрапейскае касмічнае агенцтва

    Еўрапейскае касмічнае агенцтва (скарочана ЕКА; англ.: European Space Agency, ESA) — міжнародная арганізацыя, створаная ў 1975 годзе ў мэтах даследавання космасу.

    ЕКА складаецца з 22 сталых членаў, у некаторых праектах таксама бяруць удзел Славенія, Латвія і Канада.

    Арганізацыя ЕКА

    Штаб-кватэра Агенцтва знаходзіцца ў Парыжы. У Нордвейку (Нідэрланды) размешчаны Еўрапейскі цэнтр касмічных даследаванняў і тэхналогій. Еўрапейскі касмічны цэнтр кіравання размешчаны ў Дармштаце (Германія). У іншым германскім горадзе, Кёльне, размешчаны Еўрапейскі цэнтр астранаўтаў. Цэнтр назірання за Зямлёй і інфармацыйны цэнтр Еўрапейскага касмічнага агенцтва знаходзяцца ў Фраскаці пад Рымам (Італія). Для запускаў створаных касмічных апаратаў выкарыстоўваецца касмадром Куру ў Французскай Гвіяне. ЕКА мае кантактныя офісы ў Бельгіі, ЗША і Расіі і наземныя станцыі сачэння па ўсім свеце.

    У агенцтве ўвесь час працуе 1907 чалавек (2005), а яго бюджэт складае 2977 мільёнаў еўра (2005).

    Дзяржавы-удзельнікі і бюджэт

    Членства і ўклад у ESA

         Краіны-ўдзельнікі ESA     паводле ECS пагаднення     падпісалі Пагадненне аб Супрацоўніцтве
         Краіны-ўдзельнікі ESA     Асацыяваныя ўдзельнікі     паводле ECS пагаднення     якія падпісалі Пагадненне пра Супрацоўніцтва

    У гэтай табліцы прадстаўлена агульная інфармацыя пра краіны, якія ўваходзяць у ESA, і іх уклад.

    Дзяржава Уваходжанне Нацыянальная праграма Уклад
    (млн. €)    		 Уклад
    (%)
    Сцяг Францыі Францыя[5]30 кастрычніка 1980CNES718,817,9%
    Сцяг Германіі Германія30 кастрычніка 1980DLR750,518,7%
    Сцяг Італіі Італія30 кастрычніка 1980ASI350,58,7%
    Сцяг Вялікабрытаніі Вялікабрытанія30 кастрычніка 1980UKSA240,06,0%
    Сцяг Іспаніі Іспанія30 кастрычніка 1980CDTI184,04,6%
    Сцяг Бельгіі Бельгія30 кастрычніка 1980BELSPO169,84,2%
    Сцяг Нідэрландаў Нідэрланды30 кастрычніка 1980NSO60,31,5%
     Швейцарыя30 кастрычніка 1980SSO105,62,6%
    Сцяг Швецыі Швецыя30 кастрычніка 1980SNSB65,31,6%
    Сцяг Даніі Данія 30 кастрычніка 1980DTU Space27,80,7%
    Сцяг Ірландыі Ірландыя10 снежня 1980EI15,60,4%
    Сцяг Нарвегіі Нарвегія[6]30 снежня 1986NSC63,11,6%
    Сцяг Аўстрыі Аўстрыя30 снежня 1986FFG52,21,3%
    Сцяг Фінляндыі Фінляндыя01 студзеня 1995TEKES19,40,5%
    Сцяг Партугаліі Партугалія 14 лістапада 2000FCT15,80,4%
    Сцяг Грэцыі Грэцыя9 сакавіка 2005ISARS8,60,2%
    Сцяг Люксембурга Люксембург30 чэрвеня 2005Luxinnovation15,00,4%
    Сцяг Чэхіі Чэхія12 лістапада 2008CSO11,50,3%
    Сцяг Румыніі Румынія[7][8]23 снежня 2011ROSA7,60,2%
    Сцяг Польшчы Польшча19 лістапада 2012CBK
    Сцяг Эстоніі Эстонія4 лютага 2015ESO
    Сцяг Венгрыі Венгрыя24 лютага 2015HSO
    Асацыяваныя ўдзельнікі
    Сцяг Канады Канада[9][10]01 студзеня 1979[9]CSA18,70,5%
    Удзельнікі і партнёры2 900,172,1%
    Сцяг ЕС Еўропа Еўрасаюз28 мая 2004[11]ESP867,721,6%
    паводле ECS пагаднення——5,80,1%
    Іншыя паступленні——246,56,1%
    Усяго ESA4 020,1100,0%

    Выдаткаванне і размеркаванне бюджэту

    Бюджэт ESA складаў 2,977 млрд. € у 2005 годзе, 2,904 млрд. € у 2006, 3,018 млрд. € у 2008 і 3,600 млрд. € у 2009[12][13]. Кожныя 3-4 года члены ESA узгадняюць бюджэтны план на некалькі гадоў на канферэнцыі членаў ESA. Хоць план можа быць зменены, ён вызначае асноўны кірунак дзейнасці. Апошняя канферэнцыя была праведзена ў 2008 годзе, калі быў вызначаны бюджэт да 2012 года.

    Як правіла краіны маюць уласныя касмічныя праграмы, якія па-рознаму ўзаемадзейнічаюць з ESA у фінансавым і арганізацыйным плане. Да прыкладу, французскае касмічнае агенцтва CNES мае бюджэт, які перавышае вылучаемыя ESA сродкі ўдвая. Існуюць таксама сумесныя праекты паміж ESA і нацыянальнымі касмічнымі агенцтвамі.

    Пашырэнне

    Уваходжанне ў ESA адбываецца у тры этапы. На першым этапе краіна падпісвае Пагадненне аб Супрацоўніцтве (англ.: Cooperation Agreement). Калі краіна жадае больш поўна супрацоўнічаць з ESA, яна падпісвае ECS пагадненне (англ.: European Cooperating State Agreement). Пагадненне дзейнічае на працягу пяці гадоў, па заканчэнні якіх краіна можа або пачаць перамовы аб поўным членстве, або падпісаць новае пагадненне.

    Статус «ECS пагадненне» атрымалі 5 краін: Славенія, Латвія, Славакія, Літва і Балгарыя.

    Статус «Пагадненне аб Супрацоўніцтве» атрымалі 5 краін: Кіпр, Мальта, Турцыя, Украіна і Ізраіль.[14] Статус назіральніка даецца краінам, якія разглядаюць патэнцыйную магчымасць супрацоўніцтва а ў далейшым і далучэнні да касмічнага агенцтва.

    Магчымая кааперацыя з іншымі агенцтвамі

    Існуюць планы да 2014 годзе зрабіць ESA агенцтвам Еўрасаюза[15].

    Праекты ЕКА

    Праграмы ЕКА

    ЕКА арганізоўвала і арганізоўвае праграмы фундаментальных касмічных даследаванняў:[16]

    Зноскі

    1. ↑ European Space Agency // 20th Century Press Archives — 1908. Праверана 27 ліпеня 2021.
    2. ↑ SIRENE
    3. ↑ https://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/What_is_ESA
    4. ↑ https://www.esa.int/Space_in_Member_States/France/L_ESA_faits_et_chiffres Праверана 29 ліпеня 2021.
    5. ↑ ESA Convention (6th ed.). European Space Agency. September 2005. ISBN 92-9092-397-0. http://www.esa.int/esapub/sp/sp1300/sp1300EN1.pdf. Retrieved on 19 мая 2012.  Архівавана 22 лістапада 2010.
    6. ↑ Poncelet, Jean-Pol; Fonseca-Colomb, Anabela; Grilli, Guilio (November 2004). “Enlarging ESA? After the Accession of Luxembourg and Greece” (PDF). ESA Bulletin (120): 48–53. http://www.esa.int/esapub/bulletin/bulletin120/bul120g_poncelet.pdf.
    7. ↑ ESA — Romania accedes to ESA Convention Архівавана 4 сакавіка 2012.
    8. ↑ Romanian Space Agency — Comunicat de presa
    9. 1 2 Leclerc, G.; Lessard, S. (November 1998). “Canada and ESA: 20 Years of Cooperation” (PDF). ESA Bulletin (96). ISBN 92-9092-533-7. http://www.esa.int/esapub/bulletin/bullet96/LECLERC.pdf.
    10. ↑ Dotto, Lydia (May 2002) (PDF). Canada and The European Space Agency: Three Decades of Cooperation. European Space Agency. http://www.esa.int/esapub/hsr/HSR_25.pdf.
    11. ↑ Framework Agreement between the European Community and the European Space Agency(недаступная спасылка)
    12. ↑ ESA budget for 2009 (нявызн.) (PDF) (недаступная спасылка). European Space Agency (January 2009). Архівавана з першакрыніцы 30 студзеня 2012. Праверана 19 мая 2012.
    13. ↑ ESA and the EU (нявызн.) (недаступная спасылка). European Space Agency (9 кастрычніка 2008). Архівавана з першакрыніцы 12 студзеня 2012. Праверана 19 мая 2012.
    14. ↑ Еўрапейскае касмічнае агенцтва пашырэе на ўсход у 2012 годзе (нявызн.), Lenta.ru (22.11.2011).
    15. ↑ ESA BR-268
    16. ↑ Cosmic Vision 2015—2025 Інстытут касмічных даследаванняў, 29 мая 2007 г.

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (12):
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Арганізацыі паводле алфавіта
    Катэгорыя·Касманаўтыка Еўропы
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікідадзеных без беларускага подпісу
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Арганізацыі без геаграфічных каардынат
    Катэгорыя·Арганізацыі, заснаваныя ў 1975 годзе
    Катэгорыя·З’явіліся ў 1975 годзе
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Касмічныя агенцтвы