Джан Джорджа Трысіна (італ.: Gian Giorgio Trissino, 8 ліпеня 1478 — 8 снежня 1550) — італьянскі паэт і драматург.
Нарадзіўся ў Вічэнцы, у знатнай сям’і; быў блізкі да Папы Льву X, які пасылаў яго з дыпламатычнымі даручэннямі да двара імператара Максіміліяна і ў Венецыю. Клімент VII і Павел III таксама адносіліся да яго з вялікай павагай.
Шырокая, напісаная белым вершам паэма «L’Italia liberata dai Gothi» (1548), задуманая як праграмны помнік новага італьянскага гуманізму, не атрымалася і была холадна сустрэта.
Трагедыя Трысіна «Сафанісба» была першай «правільнай», напісанай у духу антычнай драмы, італьянскай (і наогул еўрапейскай) трагедыяй; яна мела вялікі поспех дзякуючы лёгкасці і выразнасці складу і драматызму сюжэту. Сюжэт — трагічнае каханне нумідыйскай царыцы Сафанісбы і Масінісы, саюзніка рымлян, — быў запазычаны драматургам з апавядання рымскага гісторыка Ціта Лівія («Гісторыя Рыма», XXX, 12—15) і з пятай кнігі петраркаўскай «Афрыкі». Пасля яна была перакладзена на французскую мову і аказала велізарны ўплыў на новы еўрапейскі тэатр.
Тут Трысіна пачынае пераарыентацыю еўрапейскай літаратуры на ўзор «Паэтыкі» Арыстоцеля (упершыню апублікаванай па-грэчаску ў 1506 годзе), гэта значыць стаіць ў вытокаў класіцызму.
Трысіна ў «Пасланні аб літарах, ізноў дададзеных да італьянскай мовы» (1524) прапануе рэформу італьянскай арфаграфіі; у 1529 публікуе знойдзены ім тэкст трактата Дантэ «Аб народным красамоўстве» разам са сваім перакладам. У тым жа годзе дыялогам «Хавальнік замка» ён уключаецца ў пачатую Бемба дыскусію аб італьянскай літаратурнай мове. Трысіна адпрэчвае тасканскі прыярытэт, які прапагандуецца тады многімі, і абараняе ідэю па-зарэгіянальнай мовы, матэрыяльная аснова якой — у лексічным адзінстве італьянскіх дыялектаў. Ён аспрэчвае патрабаванне абсалютызаваць у жывой літаратурнай практыцы мову Петраркі і Бакача і высоўвае прынцып арыентацыі на сучасную гаворку. Трысіна перарабіў камедыю Плаўта «Блізняты», азагаловіўшы сваю перапрацоўку «I Simillimi» (1548). Напісаў таксама некалькі трактатаў па граматыцы і паэтыцы.
Пры напісанні гэтага артыкула выкарыстоўваўся матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Ефрона (1890—1907).
Тэмы гэтай старонкі (14):