Гладыёлус[3] (Gladiolus) — род кветкавых сямейства Касачовыя (Iridaceae).
Шматгадовая травяністая расліна. Сцябло прамастойнае, вышыня 25—220 см. Лісце лінейна-мечападобнае, зялёнае або блакітна-зялёнае. Суквецце — колас, аднабаковы або двухбаковы. Кветка варонкападобная, з шасцю неаднолькавымі долямі калякветніка, разнастайнай афарбоўкі (белай, жоўтай, аранжавай, вогненна-чырвонай, бэзавай і фіялетава-сіняй).
Вядома каля 200 відаў гладыёлуса, якія растуць у Паўднёвай і Паўночнай Афрыцы, Еўропе і Азіі.
У дэкаратыўным кветкаводстве распаўсюджаныя сарты гладыёлуса гібрыднага (Gladiolus hybridus), якія адрозніваюцца працягласцю цвіцення, буйнымі памерамі суквеццяў (да 1 м) і кветак (да 14 см у дыяметры), разнастайнасцю іх афарбоўкі.