wd wp Пошук:
    ⬜

    UNIX-падобная аперацыйная сістэма

    Генеалагічнае дрэва UNIX-падобных аперацыйных сістэм

    UNIX-падобная аперацыйная сістэма (часам скарачаюць як *nix) — аперацыйная сістэма, створаная пад уплывам UNIX. Тэрмін уключае свабодныя/адкрытыя аперацыйныя сістэмы, створаныя ад UNIX кампаніі Bell Labs ці эмулюючыя яго магчымасці, камерцыйныя і запатэнтаваныя распрацоўкі, а таксама версіі, заснаваныя на крынічным кодзе UNIX. Не існуе стандарта, які б удакладняў тэрмін, і дапушчальныя розныя пункты гледжання аб тым, ці варта лічыць пэўны прадукт UNIX-падобным ці не.

    Тэрмін «UNIX-падобны» і гандлёвая марка UNIX

    The Open Group валодае гандлёвай маркай UNIX і кіруе распрацоўкай стандарту Single UNIX Specification, дзе слова «UNIX» ужываецца як знак адпаведнасці. Яны не вітаюць ужыванне тэрміна «UNIX-падобны» і лічаць, гэта злоўжываннем іх гандлёвым знакам. Дапаможнікі, выдадзеныя групай, патрабуюць ужывання вялікіх літар у назве UNIX альбо вылучэнне іншым чынам ад астатняга тэксту, ухваляюць ужыванне слова «UNIX» як прыметнка ў спалучэнні з такімі словамі, як «сістэма», і не ўхваляюць напісанне праз дэфіс (датычыцца ангдійскіх тэкстаў). Найбольш блізкі тэрмін, які яны прынялі б слушным, быў бы UNIX system-like[1].

    У 2007 годзе Wayne R. Gray спрабаваў аспрэчыць у судзе магчымасць выкарыстання слова «UNIX» як гандлёвага знака, але прайграў працэс. Суд падтрымаў статус гандлёвага знака і права ўласнасці на яго.[2][3]

    Таксама ў 2007 годзе X/Open Company Ltd. дамаглася таго, каб нямецкі Універсітэт Каселя не ўжываў UNIX у якасці скарачэння[4].

    Катэгорыі

    Дэніс Рычы, адзін са стваральнікаў UNIX, выказаў сваё меркаванне, што UNIX-падобныя сістэмы, такія як Linux, з’яўляюцца de facto UNIX-c”cn’vfv”. Эрык Рэйманд прапанаваў класіфікаваць UNIX-падобныя сістэмы 3 тыпамі:

    Cygwin, не з’яўляючыся аперацыйнай сістэмай, прапануе UNIX-падобнае асяроддзе ў Microsoft Windows; таксама існуе сэрвісы Microsoft Windows для UNIX.

    Развіццё UNIX-падобных сиістэм

    UNIX-сістэмы пачалі з’яўляцца з позніх 1970-х і ранніх 1980-х. Шмат прапрыетарных версій, такіх як Idris (1978), Coherent (1983) і UniFLEX (1985), ставілі мэтай забяспечыць патрэбы бізнеса функцыйнасцю, даступнай адукаваный карыстальнікам UNIX.

    Калі AT&T дазволіла камерцыйнае ліцэнзаванне UNIX у 1980-х, мноства распрацаваных уласніцкіх сістэм засноўваліся на гэтым, уключаючы AIX, HP-UX, IRIX, Solaris, Tru64 UNIX, Ultrix і Xenix. Гэта шмат у чым выцесніла ўласніцкіх клонаў. Нарастаючая несумяшчальнасць паміж сістэмамі прывяла да стварэння стандартаў узаемадзеяння, у тым ліку POSIX і Адзінай спецыфікацыі UNIX.

    Паміж тым у 1983 годзе быў запушчаны праект GNU, дзякуючы якому ўдалося стварыць аперацыйную сістэму, якой усе карыстальнікі камп’ютараў маглі б свабодна карыстацца, вывучаць, выпраўляць, перабудоўваць. Розныя UNIX-падабенствы распрацоўваліся аналагічна GNU, часта з тымі ж асноўнымі кампанентамі. Яны найперш за ўсё з’яўляліся таннай заменай UNIX, у гэтым шэрагу 4.4BSD, Linux і Minix. Некаторыя з іх слыжылі асновай для камерцыйных UNIX-сістэм, такіх як BSD/OS і Mac OS X. Адметна, што Mac OS X 10.5 (Leopard) сертыфікаваны Адзінай спецыфікацыяй UNIX[5].

    Прыклады

    Debian GNU/Linux, папулярны дыстрыбутыў GNU/Linux
    Nexenta OS, папулярны дыстрыбутыў OpenSolaris

    Большасць распрацоўшчыкаў адкрытых UNIX-сістэм не дамагаюцца сертыфікацыі UNIX для свайго прадукту нават у якасці кампрамату: кошт сертыфікацыі лічыцца недапушчальным. Для такіх сістэм звычайна ўжываюць тэрмін «Freenix». Прыкладам з’яўляюцца GNU, Linux, Minix, OpenSolaris, Plan 9 і BSD са сваімі нашчадкамі, такімі як FreeBSD, NetBSD і OpenBSD.

    Даследчыя сістэмы

    Ёсць мноства запатэнтаваных UNIX-падабенстваў, такіх як: AIX, HP-UX, IRIX, Mac OS X, LynxOS, QNX, SCO OpenServer, Solaris, Tru64 UNIX, UnixWare, Xenix и VxWorks, TrueBSD.

    Даследчыя не-UNIX

    Гл. таксама

    Зноскі

    1. ↑ Trademark Guidelines Архівавана 23 верасня 2006., About The Open Group.
    2. ↑ Gray v. Novell, X/Open Company, The SCO Group (11th Cir. 7 January 2011). Text Архівавана 4 мая 2013.
    3. ↑ More Wayne Gray. No! Again? Still?! Yes. He Wants to Reopen Discovery in the USPTO Dispute (нявызн.) (недаступная спасылка). Groklaw (22 красавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 20 чэрвеня 2017. Праверана 5 February 2013.
    4. ↑ Universität Kassel: publik. Kasseler Hochschulzeitung, 2007-04-17.
    5. ↑ Apple — Mac OS X Server Snow Leopard — UNIX
    6. ↑ http://www.3os.ru падрабязнасці
    7. ↑ Nemesis (англ.)

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (2):
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·UNIX-падобныя аперацыйныя сістэмы