wd wp Пошук:
    ⬜

    Таджыкскі нацыянальны парк

    Таджыкскі нацыянальны парк (тадж.: Боғи миллии Тоҷикистон) — аб’ект сусветнай спадчыны ў Таджыкістане[1], арганізаваны Пастановай Урада Рэспублікі таджыкістан за № 267 ад 20 ліпеня 1992 года. Парк быў створаны па інцыятыве і пад кіраўніцтвам кіраўніка ААПТ Анвара Джамалавіча Бузурукава. Гэта быў другі праект часовага творчага калектыва Дзяржаўнага Камітэта па ахове прыроды Таджыкскай ССР, стварыўшага ў 1991 годзе першы прыродна-гістарычны парк — «Шыркенцкі парк». Першапачаткова Таджыкскі нацыянальны парк насіў назву «Памірскага», але пачаўшаяся Грамадзянская вайна ў Таджыкістане і кланавая барацьба прымусіла ўнесці карэктывы ў назву парка. Але цяпер першапачатковая назва вернута парку дзякуючы экспертам і выдвіжэнню Таджыкскага нацыянальнага парка ў спіс сусветнай спадычны ЮНЭСКА. «Горы Паміра» — першы прыродны аб’ект Таджыкістана, які быў уключаны ў спіс сусветнай спадчыны. Такое рашэнне было прынята ў Камбоджы 21 чэрвеня 2013 года праз 21 год пасля стварэння самога парка.

    Таджыкскі нацыянальны парк з’яўляецца самай вялікай асоба ахоўваемай тэрыторыяй рэспублікі. Плошча нацыянальнага парка, 2,6 млн га, складае 18 % ад агульнай плошчы краіны, 60 % ад Тэрыторыі Горна-Бадахшанскай аўтаномнай вобласці і 40 % Джыргатальскага і Тавільдарынскага раёнаў Таджыкістана.

    Асабліва ахоўваемая прыродная тэрыторыя

    Горы Паміра

    Таджыкскі нацыянальны парк у 2010 годзе быў уключаны ў Папярэдні спіс Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА. На дадзеным этапе ўжо запушчана працэдура ўступлення Таджыкістана ў Канвенцыю Сусветнай Спадчыны праз яе намінацыю ў спіс Міжнардных нацыянальных паркаў.

    Таджыкскі нацыянальны парк неўзабаве стане дамінуючай часткай Міжнароднага нацыянальнага парка ад Рэспублікі Таджыкістан. Гэта буйнейшая трансгранічная ініцыятыва, якая запушчана ўжо цяпер, сумесна с зацікаўленымі прыродаахоўнымі арганізацыямі Кітая, Пакістана і Афганістана. Міжнародны парк стане трансгранічнай асабліва ахоўнай прыроднай тэрыторыяй на стыку граніц вышэйазначаных дзяржаў (Ваханскі калідор Горна-Бадахшанскай аўтаномнай вобласці і сумежныя тэрыторыі). Асноўнай мэтай стварэння такога трансгранічнага парка стане арганізацыя эфектыўнага захавання і ўстойлівага выкарыстання рэдкіх і знікаюшчых відаў жывёл, асабліва тых, якія маюць сезонныя міграцыі, а таксама арганізацыя экалагічнага турызма. У далейшым, да стварэння парка, магчыма, далучацца Кыргызстан і Індыя.

    Тэрыторыя, якая складае больш за трэцюю частку парка, будзе класіфікавана як асабліва ахоўная прыродная тэрыторыя. Большая частка тэрыторыі будзе абвешчана біясфернай тэрыторыяй ЮНЭСКА, што дазволіць выконваць абаснаваня формы шматмэтавага рэкрэацыйнага выкарыстання земляў.

    Аб’ект турызма і адпачынка

    Таджыкскі нацыянальны парк сёння з’яўляецца цэнтрам экалагічнага і іншых відаў турызма ў Таджыкістане. Турысты прыязджаюць у парк дзяля таго, каб атрымаць асалоду ад некранутай прыроды, дзе яшчэ захаваліся рэдкія і каштоўныя віды жывёл, птушак, іншыя жывёлы ці расліны, вадаёмы, крыніцы і іншыя прыродныя багацці гор. На тэрыторыі парка знаходзяцца некалькі высокагорных сямітысячнікаў: Пік Ісмаіла Самані (былы Пік Камунізма — 7495 м.), Пік Леніна (пік Абуалі ібн Сіно) (7134 м.), Пік Каржанеўскай(руск.) бел. (7105 м.) і інш., Ледавік Федчанка (плошча каля 700 км²), якія з’яўляюцца аб’ектамі горнага турызма і альпінізма[2]. У ГБАВ маецца шмат мінеральных і лячэбных крыніц. Па гэтым мясцінам у пачатку сярэдніх вякоў пралягаў вядомы ў гісторыі караванны «Вялікі шаўковы шлях». Памір багаты рознымі гістарычнымі помнікамі — стаянкі, якія маюць наскальныя малюнкі каменнага века, горад Базар-Дара[3], крэпасці Ячмун[4], Каакха[5], якія сведчаць аб гістарычным мінулым края. Таджыкскі нацыянальны парк знаходзіцца пад кіраўніцтвам Міністэрства аховы прыроды Рэспублікі Таджыкістан. На гэты орган ускладзены дзяржаўны кантроль за дзейнасцю асабліва ахоўнай прыроднай тэрыторыі Таджыкістана[6].

    Зноскі

    1. ↑ Таджикский национальный парк «Горы Памира» включён в список Всемирного наследия ЮНЕСКО
    2. ↑ Горы Таджыкистана - Памир(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2013. Праверана 20 лістапада 2016.
    3. ↑ Городище Базар-Дара в Памирских горах, Таджикистан(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2013.
    4. ↑ Крепость Ячмун в горах Памира, Таджикистан(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2013.
    5. ↑ Крепость Каакха в горах Западного Памира, Таджикистан(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2013. Праверана 20 лістапада 2016.
    6. ↑ ЦОДП - ″Заповедники и национальные парки″(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2013. Праверана 20 лістапада 2016.

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (8):
    Катэгорыя·Сусветная спадчына ў Таджыкістане
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Славутасці Таджыкістана
    Катэгорыя·Ахоўныя прыродныя тэрыторыі Таджыкістана
    Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Ізаляваныя артыкулы/сірата0
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай