Князь Сямён Сямёнавіч Абамелек-Лазараў (1857 — 19 верасня 1916; да 1873 года — князь Абамелек, таксама сустракаецца напісанне прозвішча Абамелік-Лазараў) — буйны расійскі прамысловец канца XIX — пачатку XX стагоддзя.
Быў уладальнікам Чармозскай прыватнаўласніцкай горназаводскай акругі, спадчыннік і апошні прадстаўнік прамысловага роду Лазаравых і князёў Абамелек-Лазаравых; да пачатку Першай сусветнай вайны — адзін з найбагатшых людзей Расіі. Ганаровы апякун Лазараўскага інстытута ўсходніх моў; старшыня Савета маскоўскіх армянскіх цэркваў. Шталмайстар імператарскага двара Археолаг-аматар, аўтар шматлікіх твораў на розныя тэмы.
Нарадзіўся ў 1857 годзе. Сын князя Сямёна Давыдавіча Абамелека (1815—1888), прадстаўніка арыстакратычнага армянскага роду, і княгіні Лізаветы Хрыстафораўны Абамелек, у дзявоцтве Лазаравай (1832—1904). Пасля смерці ў 1873 годзе дзеда па маці Хрыстафора Акімавіча Лазарава, прамыслоўца і апошняга прадстаўніка мільянерскага роду Лазаравых, прозвішча Лазаравых найвышэйшым указам было далучана да прозвішча князёў Абамелек.
У 1881 годзе скончыў гісторыка-філалагічны факультэт Імператарскага Санкт-Пецярбургскага ўніверсітэта са ступенню кандыдата (дысертацыя «Ферэйскія тыраны»).
У 1881—1882 гадах разам з мастаком В. Д. Паленавым і прафесарам А. В. Прахавым здзейсніў вандроўку па краінах Міжземнамор’я. У 1882, падчас падарожжа ў Сірыю, на раскопах Пальміры знайшоў мармуровую пліту з надпісам на грэчаскай і арамейскай мовах, якая змяшчае мытны тарыф 137 г. н.э., што адыграла потым вялікую ролю ў даследаванні арамейскай мовы. За гэта адкрыццё Акадэмія надпісаў Францыі (адна з пяці акадэмій Інстытута Францыі) прызнала Абамелек-Лазарава сваім ад’юнктам. У 1884 годзе выдаў па выніках раскопаў раскошна аформленую кнігу «Пальміра», у 1897 годзе — кнігу «Джараш». З канца 1880-х гадоў Абамелек-Лазараў, засяродзіўшыся на кіраванні бізнесам, адыходзіць ад археалогіі.
З 1888 года, пасля смерці бацькі, Абамелек-Лазараў становіцца кіраўніком матчынага «Пермскага маёнтка» — Чармозскай прыватнаўласніцкай горназаводскай акругі. Абамелек-Лазараў асабіста і актыўна кіраваў велізарным комплексам прадпрыемстваў да самай смерці. Асноўны вытворчы комплекс знаходзіўся на Урале; Абамелек-Лазараў наведваў яго, зазвычай, прыкладна на месяц раз у годзе, астатні час жывучы ў Санкт-Пецярбургу і ў Італіі.
З 1893 года — на пасадзе шталмайстра.
З 1897 года член Горнага савета — калегіі пры Горным дэпартаменце Міністэрства Фінансаў (а потым Міністэрства Гандлю і прамысловасці). З 1898 года — сапраўдны стацкі саветнік.
У 1897 годзе жаніўся з Марыяй Паўлаўнай Дзямідавай (вядомай пад імем Міна), князёўнай Сан-Даната (1877—1950), прадстаўніцай іншага вядомага ўральскага горназаводскага роду, дачкой Паўла Паўлавіча Дзямідава, князя Сан-Даната. Шлюб быў бяздзетным.
У 1904 годзе ўспадкаваў ад маці ўсю яе велізарную маёмасць.
З 1905 года — таемны саветнік, шталмайстар.
У 1916 годзе раптоўна (ад разрыву сэрца) сканаў у Кіславодску. Пахаваны ў сямейным склепе на Смаленскіх армянскіх могілках Санкт-Пецярбурга.
Абамелек-Лазараў быў ганаровым апекуном Лазараўскага інстытута ўсходніх моў (заснаванага яго продкамі па матчынай лініі ў 1815 годзе); ганаровым міравым суддзём Крапівенскага павета Тульскай губерні; членам Камітэта Апякунства імператрыцы Марыі Фёдараўны аб глуханямых; сапраўдным членам Рускага археалагічнага таварыства; членам Адменнага камітэта па ўзмацненні вайсковага флота на самаахвотныя ахвяраванні; членам Таварыства апекі пра знявечаных ваяроў, калек і кінутых дзяцей; старшынём будаўнічага камітэта рускага праваслаўнага храма ў Рыме (храм Св. Мікалая Цудадзея). Абамелек-Лазараў працягваў па звычаі армянскіх продкаў Лазаравых фінансава падтрымваць армяна-грыгарыянскую царкву ў Расіі. Абамелек-Лазараў, аднак, не захапляўся дабрачыннай дзейнасцю ў аб’ёме большым, чым тое было прынята ў вышэйшым арыстакратычным асяроддзі таго часу.
Абамелек-Лазараў — аўтар кніг як па адмысловых пытаннях горнай справы і падаткаабкладання ў данай сферы, так і па геапалітычных і ваенных пытаннях (магчымасць усеагульнага міру, вынікі і ацэнка дзейнасці рускага войска ў руска-японскую вайну). У сферы горнай справы Абамелек-Лазараў выступаў супраць ідэі так званай «горнай свабоды» (свабоднага доступу да радовішчаў карысных выкапняў), за захаванне гістарычных прывілеяў горназаводчыкаў. Палітычныя пагляды Абамелек-Лазарава былі кансерватыўна-манархічнымі і антысеміцкімі (у прыватнасці, ён не наймаў на працу яўрэяў), ён браў удзел у дзейнасці манархічнага палітычнага салона Б. В. Шцюрмера.
Абамелек-Лазаравым быў заснаваны «Раманаўскі кубак» — прыз за авіяцыйны пералёт з Санкт-Пецярбурга ў Маскву і назад за 24 гадзіны (1912—1913 гады) і «Кубак імя С. С. Абамелек-Лазарава» за пералёт з Адэсы ў Санкт-Пецярбург.
Па тэстаменце Абамелек-Лазарава, віла ў Рыме і прыбыткі ад замежных каштоўных папер перадаваліся ў пажыццёвае карыстанне яго жонцы, пасля яе смерці віла павінна была перайсці ў карыстанне Акадэміі Мастацтваў, а прыбыткі ад капіталаў — на арганізацыю медыка-санітарных пунктаў у Крапівенскім павеце Тульскай губерні