Трэба выправіць арфаграфію ў артыкуле! Магчыма гэты машынны пераклад або выкарыстанне ненарматыўнага правапісу ці лексікону. Для спраўджэння існуюць адмысловыя праграмы. |
Пі́нхас Пало́нскi (Пётр Яфімавіч Палонскi; (11 лютага 1958, Масква) — ізраільскі даследчык іўдаізму, папулярызатар іўдаізму ў асяроддзі рускамоўных яўрэяў. Апублікаваў некалькі арыгінальных работ, шмат папулярызатарскіх кніг, для іншых быў галоўным рэдактарам.
У гады сваёй падпольнай яўрэйскай дзейнасці ў Маскве (1977—1987) быў выкладчыкам іўдаізму, адным з заснавальнікаў арганізацыі «Маханаім». Сёння ў Ізраілі з’яўляецца актыўным удзельнікам працэсаў мадэрнізацыі іўдаізму, даследчыкам вучэння рава Кука. Аўтар каментара да Торы «Біблейская дынаміка». Таксама кіруе дзейнасцю рускага аддзела арганізацыі «Брыт олам»[1]. Пастаянна публікуецца ў прэсе і выдае кнігі.
Нарадзіўся ў Маскве ў 1958 годзе у ў нерэлігійнай асіміляванай яўрэйскай сям’і[2].
У школьныя гады цікавіўся матэматыкай, вучыўся ў маскоўскай фізіка-матэматычнай школе № 7. У 1973 годзе атрымаў дыплом першай ступені на VII Усесаюзнай алімпіядзе школьнікаў па матэматыцы[3].
З моманту заканчэння школы (1975) прыняў рашэнне з’ехаць у Ізраіль, пачаў вывучаць (падпольна) іўрыт, і далей Тору і іўдаізм. Паступова прыйшоў да захавання запаведзяў іўдаізму[2].
У 1975—1980 гадах вучыўся на матэматычным факультэце Маскоўскага педагагічнага дзяржаўнага універсітэта, атрымаўшы ступень магістра (MA) па матэматыцы і педагогіцы[2].
З 1979 — адзін з заснавальнікаў падпольнай сеткі вывучэння Торы ў Маскве. Выдаваў у «самвыдаце» фатаграфічным спосабам дапамогі па іўдаізму — выйшлі серыі кніг па яўрэйскіх святах і каментарыяў да Торы[2] .
Пасля падачы заявы на выезд у Ізраіль 7 гадоў знаходзіўся ў «адмове»[2].
У 1987 годзе, у сувязі з пачаткам «Перабудовы», атрымаў дазвол на выезд з СССР і рэпатрыяваўся у Ізраіль[2].
У Ізраілі ў 1988 годзе разам з групай «Маханаім» пасяліўся ў Маале-Адумiм, затым з 1991 года і па цяперашні час (2015) пражывае ў Бейт-Эле. Разведзены, бацька васьмярых дзяцей.
Адразу па прыездзе ў 1987 годзе быў адным з ініцыятараў стварэння арганізацыi «Маханаім» ў Ізраілі, і да 2012 года працаваў там старшым выкладчыкам і галоўным рэдактарам.
У 1989—1990 гадах вучыўся ў ешыве «Інстытут Гары Фішала па даследаванні Талмуда» (Harry Fischel Institute for Talmudic Research) у Ерусаліме, стаўшы сертыфікаваным выкладчыкам іўдаізму.
У 1994—1997 гадах вучыўся ў акадэмічнай ешыве «Бейт Мараша» (Beit Morasha) у Ерусаліме (напрамак — яўрэйская філасофія).
У 1995—1999 гадах вучыўся на факультэце іудаізму ў універсітэце імя Бар-Илана у Рамат-Гане, атрымаўшы другую акадэмічную ступень (MA) па вывучэнні Талмуда і яўрэйскай традыцыі.
З 1998 па 2002 гады скончыў аспірантуру пры факультэце філасофіі і сацыялогіі ў Беларускім дзяржаўным універсітэце. У 2002 годзе Палонскаму была прысвоена ступень кандыдата сацыялагічных навук, тэма дысертацыі «Сацыялагічная канцэпцыя рава А.-I. Кука», спецыяльнасць «22.00.01 — Тэорыя, метадалогія і гісторыя сацыялогіі». Афіцыйным апанентам пры абароне дысертацыі быў доктар гістарычных навук Эмануіл Іофе[4]. Пасля дысертацыя была прызнана ў Ізраілі (PhD in Sociology of Religion), перакладзеная і выдадзеная на ангельскай мове і на іўрыце.
У перыяд з 1991 да 2012 года выкладаў тэму «Яўрэйскія спадчына» на рускай мове ў універсітэце імя Бар-Илана.
З 2012 года па 2013 — старшы навуковы супрацоўнік і выкладчык у Ариэльскןм універсітэце у Самарыі[5].
На валанцёрскіх пачатках кіруе дзейнасцю рускага аддзела арганізацыі «Брыт олам» (Ешыбот для Бней Ноах), якую ўзначальвае рабін Уры Шеркi[6].
Выданне Палонскім каментарыяў літургічных тэкстаў пачалося з падпольнага выдання «пасхальнай Агады» з каментаром ў 1980у ў Маскве. Агада была выдадзена фатаграфічным спосабам і разыходзілася ў многіх сотнях асобнікаў па Маскве і іншым гарадам Савецкага Саюза. Гэта выданне Пасхальнай Агады давала магчымасць нават недастаткова падрыхтаваным яўрэйскiм актывістам правесці цікавы Пасхальны сэдар[7].
У Ізраілі Палонскi ў супрацоўніцтве з Мэірам Левінавым, Мирьям Китросской і іншымі супрацоўнікамі «Маханаіма» падрыхтаваў і выдаў ашкеназскі малітоўнік (сiддур) з рускім перакладам і каментаром «Брама малітвы»[8] (на сёння — найбольш папулярны малітоўнік з перакладам на рускую мову, маецца таксама выданне з транслітарацыяй), махзор «Брама раскаяння» на Рош а-Шана і Йом Кіпур, Пасхальная Агада з каментаром, кніга «Доўг жывых» аб законах жалобы, а таксама серыя кніг пра яўрэйскія свята і іншыя[9].
З моманту прыезду ў Ізраіль пачаў актыўнае вывучэнне філасофіі рава Кука. У 1991 годзе пачаў супрацоўніцтва з Домам-музеем рава Кука ў Ерусаліме, якая ўключала індывідуальную праграму вывучэння спадчыны рава Кука з прызнанымі знаўцамі гэтай спадчыны. У працэсе вучобы пераклаў на рускую мову класічную кнігу па філасофіі рава Кука «Песьня жизни»[10] прафесара Ёсефа Бэн-Шлома, і падрыхтаваў для выдання зборнік «Талерантнасць у вучэнні рава Кука»[11].
У ходзе даследавання сфармаваў ўласную канцэпцыю філасофіі рава Кука, якая легла ў аснову яго дысертацыі, якая далей у 2006 годзе была выдадзена кнігай на рускай мове «Раў Аўраам-Іцхак Кук. Асоба і вучэнне»[12], у 2009 годзе асноўныя кіраўніка былі перакладзены і выдадзены на ангельскай мове[13], а ў 2013 годзе — на іўрыце[14]. Гэта стала першым выпадкам, калі кніга па яўрэйскай філасофіі была перакладзена з рускай мовы на іўрыт[5]. Кніга атрымала падтрымку некалькіх выдатных рабінаў і спецыялістаў па раву Куку, якія рэкамендавалі ўключыць яе ў вучэбную праграму рэлігійна-сіянісцкіх навучальных устаноў[15], і не менш вострую крытыку з боку іншых рабінаў.
Серыя кніг, якія з’яўляюцца новым каментаром да Торы, заснаваным на кабалістычнай канцэпцыі рава І. Л. Ашкеназі і распрацоўках рава Уры Шеркi, з даданнем уласных канцэпцый.
Да 2014 года выйшлі 6 тамоў — каментарыi на кнігі Быццё і Выхад. Плануецца выданне поўнага каментара на Тору. Пачаўся пераклад гэтага каментара на ангельскую мову[16].
У 2009 годзе Палонскi стаў стваральнікам праекта «Ажына» — «акадэмічнай Вікі-энцыклапедыі па яўрэйскім і ізраільскім тэмах». Мэтай праекта з’яўляецца публікацыя камплементарнай (у адносінах да Вікіпедыі і іншых крыніц) якаснай, акадэмічна-дакладнай i кваліфікаванай інфармацыі аб яўрэстве, іўдаізме і Ізраілі ў рускамоўным интернете[17].
Палонскi з’яўляецца ініцыятарам і вядучым праекта «Захаванне памяці», мэтай якога з’яўляецца захаванне памяці аб яўрэйскім і сіянісцкім падпольным руху ў СССР, а таксама праекта «Барацьба з інтэлектуальным антысемітызмам»[18].
Займаецца пытаннямі навукі і рэлігіі. Рэгулярна піша артыкулы ў рускамоўныя ізраільскія газеты. Удзельнічае ў работах па рацыянальнай тэалогіі і тэорыі парадыгмаў, ініцыяваных Барысам Шапіра.
Пінхас Палонскi адносіць сябе да радыкальна-мадэрнісцкага крыла рэлігійнага сіянізму, сутнасць якога — «артадаксальная мадэрнізацыя» іўдаізму, то ёсць правядзенне актыўнай мадэрнізацыі рэлігіі пры захаванні артадаксальнага падыходу[19]. У гэтым ён з’яўляецца паслядоўнікам падыходу р. Кука і р. Салавейчыка, і супрацоўнічае з р. Уры Шеркi.
Прытрымліваецца пазіцыі інтэграцыі ў рэлігію унівэрсалісцкіх каштоўнасцяў, за што падвяргаецца крытыцы як з боку ультраортодоксальнай супольнасці, так і з боку харэдымнай часткі рэлігійнага сіянізму. Выступіў за інтэграцыю ў іўдаізм святкавання грамадзянскага новага года як універсальнага свята «Дня Адама»[20], за што падвергся крытыцы з усіх бакоў.
Прасоўвае канцэпцыю рабiна І. Л. Ашкеназі (Маниту)[21] аб успрыманні персаналій Танаха як дынамічных асоб, за што падвяргаецца крытыцы ультраортодоксальнай супольнасці.
Палонскi прытрымліваецца вельмі радыкальных поглядаў на многія сучасныя праблемы рэлігіі: