wd wp Пошук: ⬜

Пяцьдзясят рублёў

Пяцьдзесят рублёў (50 рублёў) (разм. паўрубель) — традыцыйная банкнота [1] Расіі, Расійскай імперыі, СССР і многіх дзяржаў і утварэнняў (у тым ліку Германіі) на іх тэрыторыі наміналам 50 рублёў; традыцыйны колер — шэра-зялёны. У перыяд стабільнасці — адна з самых буйных купюр краіны; у Савецкім Саюзе на працягу 57 гадоў, з 1934 па 1991 год — другая па намінале (пасля 100 рублёў) купюра.

Гісторыя

Першы выпуск банкнот у выглядзе дзяржаўных асігнацый быў ажыццёўлены ў 1769 годзе па загадзе Кацярыны II. Пасля гэтага асігнацыі друкаваліся рэгулярна аж да 1840 года [2]. У 1843 годзе асігнацыі былі цалкам выведзены з абарачэння ў сувязі з іх абясцэньваннем. На змену дзяржаўным асігнацыям ў 1841 годзе прыйшлі крэдытныя білеты розных наміналаў, у тым ліку і 50 рублёў. Крэдытныя білеты наміналам 50 рублёў выпускаліся нерэгулярна[3]. Падчас рэвалюцыі, а затым грамадзянскай вайны ў зварот выпушчаныя крэдытныя білеты часовага ўрада, так званыя «керанкі».

У РСФСР гэтая купюра друкавалася з 1921 па 1924 год. Яе замяніла купюра 5 чырвонцаў.

У СССР банкноту наміналам не 5 чырвонцаў, а 50 рублёў пачалі друкаваць пасля грашовай рэформы 1947 года (сталінскі рубель). Банкнота друкавалася да 1960 года. Затым, з 1961 года, адбылася замена купюр з дэнамінацыяй у 10 разоў (хрушчоўскай рубель). Наступная замена 50 - і сторублевых купюр адбылася ў пачатку 1991 года (паўлаўскія грошы). Дадзеная разнавіднасць 50 рублёў друкавалася да распаду Савецкага Саюза і Цэнтрабанкам РФ у 1992 годзе. У сувязі з моцнай інфляцыяй 1992-1997 гадоў у Расеі не друкавалася. Затое ў выніку гіперінфляцыі дадзены намінал становіцца дробным, і замест банкноты з 1992 года выпускаецца разменная манета 50 рублёў, якая мела хаджэнне да дэнамінацыі 1 студзеня 1998 года . У 1997 годзе (пасля дэнамінацыі ў 1000 раз) друк банкноты адноўленая і працягваецца па гэты дзень[4].

Знешні выгляд банкнот

Знешні выгляд банкноты неаднаразова мяняўся. На асігнацыі у асноўным маляваліся арнаменты і наміналы. На царскіх крэдытных білетах у асноўным маляваліся рускія імператары. На «керанках» і «совзнаках» маляваліся розныя арнаменты. На савецкіх грошах друкаваліся камуністычныя сімвалы, партрэт Леніна, помнікі архітэктуры. На сучаснай банкноце намаляваная статуя Нявы ля падножжа Растральнай калоны і Петрапаўлаўскі сабор. На правай назе статуі па памылцы намаляваныя шэсць пальцаў замест пяці (гэта можна растлумачыць таксама і тым, што збоку ступні кладзецца цень і мастак намаляваў яе рыскамі не ад самага пальца, а адступіўшы на некаторы адлегласць, таму нам здаецца, што паміж ценем і пятым пальцам ёсць шосты).

Характарыстыкі банкнот

Выява		Памеры (мм)	Основной цвет	Описание			Дата выхода
Пярэдні бок	Зваротны бок	Памеры (мм)	Основной цвет	Лицевая сторона	Оборотная сторона	Водяной знак	Дата выхода
		132×90	Коричневый	Номинал цифрами и прописью, пояснительные надписи	Герб России, номинал цифрами и прописью	Есть	1918
		50×38	Коричневый	Герб РСФСР, номинал цифрами и прописью	Номинал цифрами и прописью	Есть	1921
		50×38	Жёлто-коричневый		Номинал цифрами и прописью	Есть	1921
		138×91	Синий		Номинал, текст условий деноминации	Есть	1922
		40×66	Сине-зелёный		—	Есть	1922
		138×90	Оливковый		Номинал, текст условий деноминации	Есть	1923
		138×90	Оливковый		Номинал, текст условий деноминации	Есть	1923
		218×103	Зелёный	Надпись «Билет государственного банка СССР», портрет В. И. Ленина анфас, герб СССР, номинал цифрами и прописью.	Номинал цифрами и прописью на официальных языках всех республик СССР.	В. И. Ленин (Как на червонцах 1937 года)	16 декабря 1947, март 1957
		140×71	Зелёный	Надпись «Билет государственного банка СССР», портрет В. И. Ленина в профиль, герб СССР, номинал цифрами и прописью	Номинал цифрами и прописью на 15 официальных языках республик СССР, Большой кремлёвский дворец, Тайницкая башня	В. И. Ленин	1 января 1961
		144×71	Зелёный, жёлтый, красный			В. И. Ленин	23 января 1991
		144×71	Зелёный, жёлтый, красный		Номинал цифрами и прописью на русском языке, Большой кремлёвский дворец, Тайницкая башня	Пятиконечные звёзды и волнистые полосы	1 июля 1992
		150×65	Голубой	Санкт-Петербург — Статуя Невы у подножия Ростральной колонны, Петропавловский собор	Стрелка Васильевского острова	«50», Петропавловский собор	1 января 1998
							1 января 2001
							16 августа 2004

Манеты

Манеты рэгулярнага чакана — узору 1992-1993 гадоў

Намінал	Дыяметр	Таўшчыня	Маса	Матэрыял	Гурт	Рэверс	Аверс	Год
50 рублёў	25 мм	1,95 мм	6,25 г	Біметалаў (гурток выкананы з бронзы, абадок з медна-нікелевай сплаву)	перарывіста рубчатый	Надпіс «Банк Расіі», «Пяцьдзесят рублёў»	Намінал, раслінны арнамент	1992
50 рублёў	25 мм	1,9 мм	6 г	бронза	перарывіста рубчатый	Надпіс «Банк Расіі», «Пяцьдзесят рублёў»	Намінал, раслінны арнамент	1993
50 рублёў	25 мм	1,9 мм	5,2 г	сталь, плакированная латунню	гладкі	Надпіс «Банк Расіі», «Пяцьдзесят рублёў»	Намінал, раслінны арнамент	1995 (на манетах паказаны 1993 год)

Памятныя манеты

Першая памятная манета наміналам 50 рублёў выпушчана ў СССР у 1988 годзе — у серыі «1000-годдзе Расіі» была выпушчана манета «Сафійскі сабор, Вялікі Ноўгарад».

З 1988 года па 1991 год у СССР былі выпушчаныя 6 відаў памятных манет наміналам 50 рублёў (усё з золата).

З 1992 года па 3 кастрычніка 2016 года ЦБ РФ выпусціў 109 відаў памятных манет наміналам 50 рублёў з золата і 4 выгляду памятных манет з плаціны.