wd wp Пошук:

Лех Валенса

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Валенса. Лех Вале́нса (польск.: Lech Wałęsa, 29 верасня 1943; в. Папова, Данцыг — Заходняя Прусія, Германія, цяпер Куяўска-Паморскае ваяводства, Польшча) — польскі дзяржаўны дзеяч і прафсаюзны актывіст. Адзін з заснавальнікаў і лідараў «Салідарнасці», першага незалежнага прафсаюза на тэрыторыі Савецкага блока. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру 1983 года і першы абраны Прэзідэнт Трэцяй Польскай рэспублікі з 1990 да 1995 года.

Біяграфія

Лех Валенса быў электрыкам па прафесіі і неўзабаве пасля пачатку працы ў Гданьску на суднабудаўнічым заводзе імя Леніна (затым Гданьская судаверф) стаў прафсаюзным актывістам, за што падвяргаўся пераследу з боку камуністычных уладаў, змяшчаўся пад нагляд, быў звольнены ў 1976 годзе і некалькі разоў быў арыштаваны. У жніўні 1980 года адыграў важную ролю ў палітычных перамовах, якія прывялі да новага Гданьскага пагаднення паміж страйкоўцамі і ўрадам. Стаў адным з заснавальнікаў прафсаюзнага руху «Салідарнасць».

У канцы 1981 года, пасля таго, як рэжым генерала В. Ярузельскага абвясціў у Польшчы ваеннае становішча, а «Салідарнасць» была абвешчана па-за законам, зноў быў арыштаваны, зняволены ў турму амаль на год. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (1983) за дзейнасць у падтрымку правоў працоўных.

Пасля вызвалення працягваў сваю актыўнасць і займаў бачнае месца ў падрыхтоўцы пагаднення Польскага круглага стала з удзелам «Салідарнасці», якое прывяло да паўсвабодных парламенцкіх выбараў у чэрвені 1989 года.

На ўсеагульных выбарах 1990 года балатаваўся на адноўленую пасаду Прэзідэнта Польшчы і быў абраны. Кіраваў пераходам Польшчы ад камунізму да пост-камуністычнай дзяржавы. Перад ім стаялі цяжкія праблемы палітычнай нестабільнасці і пераходу Польшчы да вольнай рыначнай эканомікі. Яго папулярнасць аслабла і роля ў польскай палітыцы паменшылася пасля таго, як ён прайграў некалькі адсоткаў на наступных прэзідэнцкіх выбарах 1995 года Аляксандру Квасьнеўскаму.

Лех Валенса ўдзельнічае ў міжнародным палітычным жыцці. Чытае лекцыі па гісторыі і палітыцы ў Польшчы і за мяжой.

На пачатку ХХІ ст. у адкрытых архівах Службы бяспекі была знойдзена асабістая справа сакрэтнага супрацоўніка «Болека», ім, як мяркуецца, мог быць Лех Валенса. Былы прэзідэнт Польшчы і лідар прафсаюза «Салідарнасць» заявіў, што ўсе дакументы падробленыя[5].

Зноскі

  1. Аўтар герба А. Хеймоўскі
  2. 1 2 http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1983/walesa-facts.html
  3. Lech Wałęsa // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. (unspecified title) Праверана 8 мая 2021.
  5. polskieradio.pl
Тэмы гэтай старонкі (50):
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Белага льва
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Слана
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа чылійскага ордэна Заслуг
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага Крыжа ордэна Сант’яга (Партугалія)
Катэгорыя·Кандыдаты ў прэзідэнты Польшчы
Катэгорыя·Кавалеры ордэна князя Яраслава Мудрага 2 ступені
Катэгорыя·Нарадзіліся 29 верасня
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Кракава
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Ганаровага легіёна
Катэгорыя·Антыкамуністы
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага ланцуга ордэна Інфанта дона Энрыке
Катэгорыя·Праваабаронцы Польшчы
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»
Катэгорыя·Прэзідэнты Польшчы
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Франсіска Міранды 1 класа
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Серафімаў
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага Крыжа ордэна За заслугі перад ФРГ
Катэгорыя·Кавалеры венгерскага ордэна Заслуг
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Тчэва
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Леапольда I
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Белай ружы Фінляндыі
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі паводле алфавіта
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Уроцлава
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Пія IX
Катэгорыя·Рыцары Вялікага крыжа ордэна Лазні
Катэгорыя·Прафсаюзныя дзеячы Польшчы
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Беластока
Катэгорыя·Іншыя значэнні: старонка не існуе
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Варшавы
Катэгорыя·Кавалер Вялікага крыжа ордэна Святога Олафа
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Крыжа зямлі Марыі 1 класа
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Адраджэння Польшчы
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне гарадоў Польшчы
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі міру
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Куяўска-Паморскім ваяводстве
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1943 годзе
Катэгорыя·Вікіпедыя·Біяграфіі сучаснікаў
Катэгорыя·Дысідэнты Польшчы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікідадзеных без подпісу
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Гданьска
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа партугальскага ордэна Свабоды
Катэгорыя·Ганаровыя грамадзяне Радама
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Белага арла (Польшча)
Катэгорыя·Узнагароджаныя Прэзідэнцкім медалём Свабоды
Катэгорыя·Чалавек года па версіі часопіса «Time»
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Нідэрландскага льва
Катэгорыя·Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Паўднёвага Крыжа