wd wp Пошук: ⬜

Герхард Эртль

Герхард Эртль (ням.: Gerhard Ertl; нар. 10 кастрычніка 1936, Штутгарт, Германія) — нямецкі вучоны-хімік, кіраўнік Інстытута Фрыца Габера Таварыства Макса Планка (1986—2004), ганаровы прафесар, лаўрэат прэміі Вольфа па хіміі (1998), лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі 2007 года.

Біяграфія

Герхард Эртль нарадзіўся ў Штутгарце. З 1955 да 1957 года ён вучыўся ў тэхнічным універсітэце Штутгарта, затым у Парыжскім універсітэце (1957—1958) і Мюнхенскім універсітэце імя Людвіга і Максімільяна (1958—1959).

Пасля прысуджэння звання доктара філасофіі, ён стаў асістэнтам і лектарам у Мюнхенскім тэхнічным універсітэце (1965—1968). З 1968 па 1973 год Герхард Эртль быў прафесарам і дырэктарам у Гановерскім тэхнічным універсітэце. Быў таксама прафесарам у інстытуце фізічнай хіміі Універсітэта імя Людвіга і Максіміліяна ў Мюнхене (1973—1986). На працягу 1970-х і 1980-х гадоў вучоны чытаў лекцыі ў Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце, ва ўніверсітэце Вісконсін-Мілуокі і Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі. У 1986 годзе ён стаў прафесарам у Вольным універсітэце Берліна і ў Берлінскім тэхнічным універсітэце.

У 1986 годзе Герхард Эртль заняў пасаду дырэктара Інстытута Фрыца Габера Таварыства Макса Планка, які ўзначальваў да 2004 года. У 1996 годзе ён стаў прафесарам у Берлінскім універсітэце імя Гумбальта.

Навуковыя даследаванні

Герхард Эртль дэталёва даследаваў малекулярны механізм каталітычнага сінтэзу аміяку на жалезе (працэс Габера-Боша) і каталітычнага акіслення монааксіду вугляроду на паладый. Ён адкрыў важную з’яву вагальных рэакцый на плацінавых паверхнях і, выкарыстоўваючы фотаэлектронны мікраскоп, упершыню сфатаграфаваў вагальныя змены ў структуры паверхні і пакрыцці, якія адбываюцца ў ходзе рэакцыі.

Узнагароды і званні

Эртль падзяліў з Габорам Саморжаем з Каліфарнійскага універсітэта ў Берклі прэмію Вольфа па хіміі ў 1998 годзе за «асаблівы ўклад у галіне навукі аб паверхнях у цэлым і за тлумачэнне фундаментальных механізмаў гетэрагенных каталітычных рэакцый на асобнай крышталічнай паверхні ў прыватнасці».

Герхард Эртль атрымаў Нобелеўскую прэмію па хіміі ў 2007 годзе за даследаванні хімічных працэсаў на цвёрдых паверхнях.

Член Германскай акадэміі прыродазнаўцаў «Леапальдзіна» (1986)[13], Папскай акадэміі навук (2010)[14], член-карэспандэнт Аўстрыйскай акадэміі навук (2001)[15], замежны член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (2002), Расійскай акадэміі навук (2011)[16].

Цікавыя факты

У гонар Герхарда Эртля ў 2011/2012 навучальным годзе была праведзена Міжнародная алімпіяда па асновах навук (па хіміі)[17].

Зноскі

↑ Gerhard Ertl // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
↑ Gerhard Ertl // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ Gerhard Ertl // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #106105507 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
↑ http://www.reuters.com/article/scienceNews/idUSGOR03851720071010
↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/7037210.stm
↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1351394/Gerhard-Ertl
↑ (unspecified title) Праверана 2 ліпеня 2019.
↑ (unspecified title) Праверана 3 ліпеня 2019.
↑ (unspecified title) Праверана 10 ліпеня 2019.
↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Ertl_Gerhard
↑ http://czlonkowie.pan.pl/czlonkowie/sites/WynikiWyszukiwania.html?s=ERTL,%20Gerhard Праверана 26 сакавіка 2019.
↑ Prof. Dr. Gerhard Ertl Архівавана 21 сакавіка 2019. (ням.)
↑ Gerhard L. Ertl (англ.)
↑ emer. Prof. Dr. Dr. h. c. mult. Gerhard Ertl (ням.)
↑ Постановление Общего собрания Российской академии наук № 24 от 22.12.2011 «Об избрании иностранных членов Российской академии наук»
↑ Положение о проведении первого этапа VIII Международной Олимпиады по основам наук 2011/2012 учебный год (нявызн.). pandia.ru.

Спасылкі

Інфармацыя на сайце Нобелеўскага камітэта (англ.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Герхард Эртль