Ге́ральт[1] (Гэральд[2]) з Ры́віі (польск.: Geralt z Rivii) — галоўны герой цыкла «Вядзьмар», напісанага Анджэем Сапкоўскім, ведзьмар[1] (ведзьмін[2]), які вядзе бесперапынную барацьбу з жахлівымі монстрамі і нячысцікамі. У гэтым і ёсць наканаванне ведзьмара — ахоўваць спакой чароўных краін ад злых сіл.
Маці Геральта была чарадзейка, а дакладней — друідка-лекарка, Вісэна, магчымым бацькам — наёмнік Корын (Анджэй Сапкоўскі не прызнае Корына за бацьку Геральта). Вісэна аддала сына на выхаванне ведзьмарам з Каэр Морхена (на Старшай Мове Caer a’Muirehen), дзе Геральту наканавана было стаць ведзьмаром[3]
Каб ведзьмары займелі надчалавечыя здатнасці, іх яшчэ ў дзіцячым узросце падвяргалі спецыяльным уздзеянням — мутацыям. Вытрываць і выжыць у шэрагу такога роду ўздзеянняў і цяжкіх трэніровак удавалася толькі 4 з 10 аддадзеных у Каэр Морхен дзяцей. Геральта, якога лічылі надзвычай вынослівым, акрамя агульнага курсу мутацый падверглі далейшым эксперыментам, праз што яго валасы збялелі[3].
Прытрымліваецца таямнічага вядзьмарчага кодэксу, які сам сабе і прыдумаў. Выдатна валодае мячом. Паводле ўласных словаў, мае жудасны выгляд:
Ну і паршывая ж ў мяне ўсмешка, — падумаў Геральт, калі пацягнуўся за мячом. — «Ну і паршывы ж твар. Ну і паршыва жа я жмуру вочы! Дык вось як я выглядаю! Зараза!»
— з апавядання «Вечны агонь»
Найлепшым сябрам Геральта з’яўляецца бард Казялец, а каханай — чараўніца Енэфэр. Ягоны лёс цесна звязаны з «дзіцём наканавання» — Цыры, якую ён пасля захопу Нільфгаардам Цынтры, забраў з сабой у замак Каэр Морхен, каб зрабіць з яе вядзьмарку[3].
Героя правільна называць «Геральт з Рывіі». Імя Геральту дала маці, аднак сам ён большую частку жыцця лічыў, што атрымаў імя ад настаўніка — ведзьмара Весяміра. Імкнучыся мець хоць якое ілюзорнае месца паходжання, Геральт не толькі назваўся выхадцам з Рывіі, але таксама навучыўся пераймаць рывійскі акцэнт, хоць насамрэч ніякага дачынення да гэтага каралеўства не меў («Выцягваў дубчыкі, пазначаныя рознымі гучнымі назвамі»). Дый людзі ахвотней давяраюць Геральту з Рывіі, чым дзіўнаму прыхадню без радзімы. Сапраўдны ж рыцарскі тытул — Геральт Рывійскі — быў нададзены Геральту каралевай Рывіі Мэвай значна пазней, за Бітву-ля-моста. У гутарцы з Казяльцом Геральт аднойчы згадаў шматсастаўнае імя. якое наўрад ці было сапраўдным і, хутчэй за ўсё, прыдумана ім у дзяцінстве праз жаданне мець імя, па якім можна было б судзіць або пра грамадскі статус, або пра месца паходжання.
|
Старшыя Народы завуць Геральта Gwynbleidd, што ў перакладзе са Старшай Мовы азначае «Белы Воўк». У Брокілане Геральт вядомы як Vatt’ghern. Людзі, якія сустракаюць Геральта на вуліцы, завуць яго проста Ведзьмаром або Белавалосым з-за спецыфічнага колеру валасоў. У некаторых мясцінах Геральта знаюць пад мянушкай «Мяснік з Блавікена», якая прыляпілася да яго пасля вядомых падзей у мястэчку Блавікен, дзе вядзьмар быў вымушаны зрабіць нялёгкі выбар паміж меншым і вялікім злом — так яму прыйшлося выразаць групу наёмных забойцаў, каб тыя, у сваю чаргу, не ўчынілі жыхарам мястэчка крывавай лазні. Як звычайна бывае, людзі нават не паспрабавалі разабрацца ў сітуацыі, а вырашылі хутчэй абвінаваціць ведзьмара ў крыважэрнасці, у выніку чаго ён і атрымаў сваю новую мянушку.
Геральт быў ахарактарызаваны як «неаліберальны антыпалітычны» дух польскай папулярнай культуры 1990-х. Ён прафесіянал, які выконвае свае абавязкі, і не хоча браць удзел у «дробнай мітусні» сучаснай палітыкі.[4]
Геральта таксама параўноўвалі з папулярным героем Рэйманда Чандлера дэтэктывам Філіпам Марлаў.[5]
Міхал Папоў (Михаил Попов), аўтар жартаўлівага «рейтинга самых главных героев Фэнтези» часопіса «Мир фантастики»[6] паставіў Геральта на сёмае месца свайго спісу, назваўшы самай запамінальнай адметнасцю героя яго залежнасць ад зелляў, ахарактарызаваўшы яе як наркатычную. Ён таксама звярнуў увагу на паверхневае падабенства Геральта з Легаласам. У іншым падобным «рэйтынгу», прысвечаным закаханым парам у фэнтэзі,[7] Папоў паставіў Геральта і Енэфэр на пятае месца. У яго пераказе сюжэт гучыць як «павучальныя гісторыі пра добрага наркамана і цынічную курву, што ўдачарылі маленькую баявую лесбіянку», а ў рэзюмэ ён піша, што «нездаровы лад жыцця і магія — пікантнае спалучэнне, якое ператварае Геральта і Енэфэр са звычайных фатальных палюбоўнікаў у нешта самабытнае і запамінальнае».