wd wp Пошук:

Вычарпанне IPv4-адрасоў

Дынаміка колькасці вольных блокаў /8 з 1995 года

Вычарпанне IPv4-адрасоў — сканчэнне запасу неразмеркаваных адрасоў пратаколу IPv4. Адрасная прастора глабальна кіруецца амерыканскай некамерцыйнай арганізацыяй IANA, а таксама пяццю рэгіянальнымі інтэрнэт-рэгістратарамі, адказнымі за прызначэнне IP-адрасоў канчатковым карыстальнікам на пэўных тэрыторыях, і лакальным інтэрнэт-рэгістратарам, такім як інтэрнэт-правайдары.

IPv4 дазваляе ўжываць каля 4,23 мільярды адрасоў, і частка з іх была размеркавана IANA рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам блокамі прыкладна па 16,8 мільёнаў адрасоў (з улікам выкарыстання CIDR). У лютым 2011 года IANA выдаткавала рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам апошнія пяць блокаў /8 з сваёй адраснай прасторы[1][2][3][4]. APNIC з’яўляецца першым рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам, чые выдаткаваныя IP-адрасы скончыліся[K 1]. Гэта адбылося 15 красавіка 2011 года[5][6][7]. У некаторых кутках свету ўжо скончыліся размеркаваныя IPv4-адрасы, і вычарпанне адрасоў застаўшыхся рэгіянальных інтэрнэт-регістратараў чакаецца напрацягу пяці год[6].

Наступным рэгіянальным рэгістратарам, які спыніў раздачу IPv4-адрасу па патрэбе запытальніка, стаў RIPE NCC. Гэта адбылося 14 верасня 2012 года.

Вычарпанне адраснай прасторы IPv4 лічыцца праблемай, пачынаючы з 1980-х, калі Інтэрнэт пачаў зведваць рэзкі рост. У лістападзе 1991 года IETF стварыў ROAD (англ.: Routing and Addressing Group) для вырашэння праблемы маштабаванасці, выкліканай выкарыстаннем метаду класавай адрасацыі, які ўжываўся ў той час[8][9]. Чаканае вычарпанне стала прычынай, з-за якой быў створаны і прыняты шэраг новых тэхналогій, уключаючы бяскласаваю адрасацыю (CIDR) у 1993 годзе, NAT і новую версію Internet Protocol, IPv6, у 1998 годзе[9].

Пераход Інтэрнэта на Internet Protocol версіі 6 з’яўляецца адзіным даступным доўгачасовым рашэннем праблемы вычарпання IPv4-адрасоў[10]. Нягледзячы на тое, што прадказанае вычарпанне адраснай прасторы IPv4 уступіла з завяршальную стадыю ў 2008 годзе, большасць правайдараў інтэрнэт-паслуг і распрацоўшчыкаў праграмнага забеспячэння толькі пачынаюць укараненне IPv6[11].

Адрасацыя IPv4

Кожнаму вузлу IPv4-сеткі, напрыклад комп’ютару, маршрутызатару ці інтэрнэт-прынтару, надаецца IPv4-адрас, які ўжываецца для ідэнтыфікацыі гэтага вузла дзеля ўзаемадзеяння з іншымі вузламі ў той жа сетцы. У прынцыпе, любы камп’ютар з публічным IPv4-адрасам можа адпраўляць даныя любому іншаму камп’ютару з IPv4-адрасам. Аднак IPv6 не мае зваротнай сумяшчальнасці з IPv4, таму адправіць даныя ад камп’ютара толькі з IPv4 адрасам да камп’ютара з толькі IPv6-адрасам можна толькі ўжываючы спецыяльныя тэхналогіі. Стандартным рашэннем з’яўляецца тунэляванне[12]. IPv4-адрас мае даўжыню 4 байта (32 біта), і таму пратакол Інтэрнэта версіі 4 дазваляе ўжываць 232 (прыкладна 4,3 мільярды) адрасоў. Аднак некаторыя вялікія блокі IPv4-адрасоў зарэзерваваны для спецыяльных патрэб і недаступныя для публічнага выкарыстання, напрыклад адрас «зваротнай пятлі» 127/8[K 2], «шэрыя» сеткі 10/8, 172.16/12, 192.168/16 (гэта спецыяльна зарэзерваваныя адрасы).

Структура адрасу IPv4 дазваляе ўжываць публична даступныя адрасы ў колькасці, недастатковай для таго, каб забяспечыць адрас для кожнай звязанай з Інтэрнэтам прылады ці паслугі. Гэтая праблема была часткова вырашана на нейкі час з дапамогай змен у сістэме размеркавання адрасоў. Пераход ад класавай адрасацыі да бяскласавай дазволіў істотна адцягнуць вычарпанне адраснай прасторы IPv4.

Таксама тэхналогія NAT (англ.: Network Address Translation) дазваляе інтэрнэт-правайдарам маскіраваць уласныя прыватныя сеткі за адным публічна даступным IPv4-адрасам маршрутызатара замест таго, каб выделять выдаткоўваць адрасы кожнай прыладзе ў сетцы.

Фактары вычарпання адрасоў

Хоць асноўнай прычынай вычарпання адраснай прасторы IPv4 з’яўляецца недастатковая праектная моц інфраструктуры Інтэрнэту, у якую не закладаўся столь хуткі рост[13], шэраг дадатковых фактараў пагаршаюць гэту праблему. Кожны з іх звязаны з попытам на IP-адрасы, які не быў прадугледжаны аўтарамі арыгінальнай інфраструктуры сеткі.

Мабільныя прыладыIPv4 стаў стандартам дэ-факта ў лічбавай сувязі, а кошт укладання дадатковай вылічальнай моцы ў партатыўныя прылады зменшыўся. Таму мабільныя тэлефоны сталі паўнавартаснымі інтэрнэт-хостамі. Новыя спецыфікацыі прылад 4G патрабуюць выкарыстання адрасацыі IPv6. Сталыя злучэнніНа працягу 1990-х дамінуючым спосабам інтэрнэт-злучэння з’яўляўся камутаваны аддалены доступ з дапамогай тэлефоннага мадэма. Хуткі рост заснаваных на dial-up сетак павялічыў коллькасць ужывальных адрасоў і пул надаваных IP-адрасоў быў размеркаваны паміж вялікай колькасцю карыстальнікаў. У 2007 годзе працэнт ужывання шырокапалоснага інтэрнэт-доступа пачаў перавышаць 50 % на шматлікіх рынках[14]. У адрозненне ад камутаванага доступа, шырокапалосныя злучэнні часцей стала актыўныя, і сеткавыя прылады (маршрутызатары, шырокапалосныя мадэмы) рэдка выключаюцца. Гэта прыводзіць да таго, што колькасць задзейнічаных IP-адрасоў павялічваецца. Пашырэнне ІнтэрнэтуІснуюць сотні мільёнаў хатніх гаспадарак у развітых краінах свету. У 1990 годзе інтэрнэт-злучэнне мела толькі нязначная колькасць гаспадарак. Усяго праз 15 год амаль палова з іх мае сталае шырокапалоснае злучэнне[15]. Вялікая колькасць новых карыстальнікаў інтэрнэту жыве ў шчыльнанаселеных Кітаі і Індыі, што яшчэ больш паскарае вычарпанне адраснай прасторы. Неэфектыўнае выкарыстанне адрасоўарганізацыі, якія атрымалі IP-адрасы ў 1980-х, часта маюць болей IP-адрасоў, чым ім сапраўды патрабуецца, паколькі ўжывальны першапачаткова метад класавай адрасацыі прадвызначае недастаткова эфектыўнае ўжыванне адраснай прасторы[16]. Напрыклад, буйным кампаніям ці ўніверсітэтам былі нададзены адрасныя блокі класа A, якія ўтрымліваюць больш 16 мільёнаў IPv4-адрасоў, бо папярэдняя па памеру адзінка, блок класа B з 65 536 адрасамі, з’яўляўся занадта малым для меркаванай колькасці ўжывальных адрасоў. Шматлікія арганізацыі працягваюць выкарыстоўваць публічныя IP-адрасы для прылад, не даступных па-за межамі лакальнай сеткі. З пункту гледжання глабальнага размеркавання адраснай прасторы гэта неэфектыўна ў большасці выпадкаў. Для лакальных інтэрнэт-рэгістратараў (LIR) у RFC 3194 прапаноўваўся да ўжывання параметр HD-ratio, які паказвае, наколькі эфектыўна задзейнічана выдаткаваная IP-прастора. Яго рэалізацыя зацягнулася і зараз ужыванне гэтага параметра амаль бессэнсоўна. ВіртуалізацыяЗ пашырэннем тэхнічных магчымасцей, магутнасцей працэсараў сервераў і паляпшэннем абсталявання стала магчымым адначасовае выкарыстанне некалькіх аперацыйных сістэм на адным камп’ютары. Кожная з такіх сістэм патрабуе публічнагА IP-адраса. Тэхналогіі, якія запаволілі хуткасць вычарпання

Шэраг Тэхналогій памяньшаюць патрэбу ў IP-адрасах[17]:

NAT, проксі-серверы і унутрасеткавая адрасацыяТэхналогія NAT (Network address translation) дазваляе некалькім камп’ютарам мець адзін вонкава IP-адрас. Компьютеры, якія знаходзяцца за NAT могуць далучацца адзін да аднаго, выкарыстоўваючы унутрысеткавыя IP-адрасы, але па-за NAT з такімі камп’ютарамі без спецыяльнай настройкі злучыцца немагчыма. Віртуальны хостынг вэб-сайтаў з доступам па даменнаму імя.Некалькі сайтаў маюць агульны IP-адрас, сервер адрознівае адзін ад другога па даменнаму імя (поле Host HTTP/1.1). Пільны кантроль рэгіянальных інтэрнэт-рэгістратараў за наданнем IP-адрасоў лакальным інтэрнэт-рэгістратарам. Пераразмеркаванне адраснай прасторыУ першыя гады існавання Інтэрнэта выкарыстоўвалася неэфектыўная сістэма класавай адрасацыі. Вялікія блокі IP-адрасоў, размеркаваныя ў тыя часы, вяртаюцца ў абарот. Храналогія вычарпання

Вычарпанне запасу IP-адрасоў рэгіянальных інтэрнэт-рэгістратараў у 2011 годзе

31 студзеня 2011 года апошнія два незарэзерваваных IANA блока адрасоў былі выдаткаваны APNIC у адпаведнасці са стандартнымі працэдурамі выдаткавання адрасоў рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам. Засталося пяць зарэзерваваных і таму неразмеркаваных блокаў /8[5][18][19]. У адпаведнасці з правіламі ICANN, IANA прыступілп да выдаткавання кожнага з гэтых блокаў кожнаму з рэгіянальных інтэрнэт-рэгістратараў пасля прэс-канферэнцыі 3 лютага 2011 года[20], што прывяло да сканчэння запасу адрасоў IANA[21].

Разнастайныя самастояныя адрасныя блокі, гістарычна ўжывальныя асобна ад рэгіянальных інтэрнэт-рэгістратараў, былі размеркаваны паміж рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам у лютым 2011 года[22].

APNIC з’яўляецца першым рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам, якія спыніў вольна выдаткоўваць IPv4 адрасы. Гэта адбылося 15 красавіка 2011 года. З гэтай даты пачаўся перыяд, калі ўжо не кожны лакальны інтэрнэт-рэгістратар (LIR) можа атрымаць IPv4-адрасы ў патрэбнай яму колькасці. Як следства гэтага вычарпання, запатрабаваныя шматлікімі праграмамі злучэнні кропка-кропка не заўсёды будуць даступныя ў IPv4-Інтэрнэце да той пары, пакуль IPv6 будзе цалкам распаўсюджаны. IPv6-хосты не могуць напрамую злучацца з IPv4-хостамі і павінны ўжываць для ўзаемадзеяння спецыяльныя сэрвісы. Гэта значыць, што большасць камп’ютараў таксама павінны мець IPv4-доступ, напрыклад з дапамогай NAT64, у дадатак да новых IPv6-адрасоў, што патрабуе больш намаганняў, чым простая падтрымка IPv4. Попыт на IPv6-адрасы, як чакаецца, узнікне праз тры ці пяць год[23].

На пачатку 2011 года толькі 5 % камп’ютараў мелі IPv6-злучэнне[24], пры гэтімвольшасць з іх выкарыстоўваюць такія механізмы пераходу, як NAT64 і тунэляванне Teredo[25]. У снежні 2009 года каля 0,15 % з двух мільёнаў найбольш папулярных вэб-сайтаў былі даступныя па пратаколу IPv6[26]. Праблему ўскладняе тое, што ад 0,027 % да 0,12 % наведвальнікаў не могуць карыстацца сайтамі, які ўжываюць адначасова IPv4 і IPv6[27][28], але значная доля з іх (0,27 %) не можа ўзаемадзейнічаць з карыстальнікамі толькі IPv4[29]. Згодна даследванню Arbor Networks, на лета 2010 года доля IPv6-трафіку складае менш адной дзясятай працэнта[30].

Тэхналогія запавольвання вычарпання IPv4-адрасоў уключае ў сябя сумеснае ўжыванне IPv4-адрасоў для доступу да IPv4-кантэнту, увядзенне IPv6 паралельна з выкарыстаннем IPv4, трансляцыю пратаколаў для доступу да прызначанага для IPv4 і IPv6 кантэнта і тунэляванне для работы з маршрутызатарам, які падтрымлівае толькі адзін пратакол. Наабходнасць ранняга пачатку ўжывання IPv6 пасля вычарпання адраснай прасторы IANA з’яўляецца відавочнай[31].

Рэгіянальнае вычарпанне

Рэгіянальныя інтэрнэт-рэгістратары

APNIC стаў першым рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам, які абмежаваў выдаткаванне IP-адрасоў колькасцю 1024 кожнаму члену ў сувязі з тым, што 14 красавіка 2011 года запас адрасоў зменшыўся да крытычнай пазнакі — 1 блок /8[5][32][33][34][35][36]. APNIC з’яўляецца рэгіянальным інтэрнэт-рэгістратарам і выдаткоўвае IP-адрасы для абласцей, дзе Інтэрнэт развіваецца вельмі хутка, такіх як Кітай і Індыя.

Вычарпанне запасаў IPv4-адрасоў RIPE NCC, рэгіянальнага інтэрнэт-рэгістратара Еўропы, надышло следам за APNIC. Гэта адбылося 14 верасня 2012 г. Запас адрасоў іншых рэгіянальных інтэрнэт-рэгістратараў, як чакаецца, скончыцца ў тэрмін ад паўгода да некалькіх год[37].

У розных рэгіянальных рэгістратараў стратэгія выдаткавання адрасоў розная[38]. ПАсля вычарпання адраснай прасторы IANA ARIN увялі дадатковыя абмежаванні на запыты адраснай прасторы IPv4[39].

Інтэрнэт-правайдары маюць, як правіла, запас IP-адрасоў для выкарыстання іх кліентамі напрацягу тэрміна ад 6 месяцаў да 2 год, пасля чаго новыя кліенты, які пажадаюць далучыцца да Інтэрнэту, не змогуць атрымаць IP-адрасы і павінны будуць карыстацца NAT ці атрымліваць толькі IPv6-адрасы[40].

Правіла апошняга блока /8 в APNIC і RIPE NCC

З 15 красавіка 2011 года, даты, калі ў APNIC застаўся апошні блок /8, ці з 14 верасня 2012 года, кожны бягучы ці будучы член (гэта значыць уладальнік уліковага запісу ў APNIC ці кліент RIPE NCC) можа атрымаць толькі адзін блок IP-адрасоў памерам у 1024 адрасы (блок /22)[41][42]. Згодна даследванню дынамікі запасаў IPv4-адрасоў «Evolution of the IP pool for each RIR in 2011», апошні блок APNIC /8 скончыўся б напрацягу месяца, калі б гэта абмежаванне не было б уведзена. У блоке /8 16 384 блока /22; згодна правілам APNIC і RIPE NCC, кожны дзейны ці будучы член атрымліве адзін блок /22 з апошняга блока /8, прычым, толькі ў выпадку задавальнення шэрагу крытэрыяў[43]. У цяперашні час APNIC мае каля 3000 членаў і кожны год іх колькасць павялічваецца прыкладна на 300 новых членаў. Такім чынам, апошні блок /22 павінен скончыцца больш чым праз 5 год[42]. У RIPE NCC болей 8000 членаў, і тэрміны вычарпання іх апошняга блока /8 істотна карацей.

1024 адрасы ў блоке /22 могуць ужывацца для падтрымкі NAT44 ці NAT64 для арганізацыі сетці IPv6. Аднак, для новых буйных інтэрнэт-правайдараў ліміт у 1024 адрасы можа апынуцца недастатковым для забеспячэння сувязі з IPv4 з прычыны абмежаванай колькасці даступных партоў для для аднаго IPv4-адраса[44].

Вычарпанне пула адрасоў ARIN

24 ліпеня 2013 года галоўны навуковы супрацоўнік APNIC Джэф Х’юстан апублікаваў у сваім блогу ілюстраванае графікамі даследванне, у якім спрагназаваў вычарпанне пула IPv4-адрасоў ARIN «дзесьці ў трэцім квартале 2014 года»[45]. 1 жніўня 2013 года ARIN паведаміла аб рэшце IPv4-адрасоў у 2 сеткі памерам /8[46].

Ацэнка тэрмінаў вычарпання

На пачатку 2000-х даваліся розныя меркаванні аб часе поўнага вычарпання IPv4-адрасоў. У 2003 годзе Paul Wilson (дырэктар APNIC), грунтуючыся на бягучых маштабах выкарыстання адраснай прасторы, заявіў, што адрасная прастора скончыцца напрацягу аднаго ці двух дзесяцігоддзяў[47]. У верасні 2005 года ў справаздачы Cisco Systems было выказана меркаванне, што запас даступных адрасоў будзе вычарпаны ў тэрмін ад 4 да 5 год[48]. У апошнія гады перад вычарпаннем запаса размеркаванне IPv4-адрасоў паскорылася, што не было ўлічана ў частцы прагнозаў.

Меры па змякчэнню праблем у перыяд пасля вычарпання адрасоў

Да 2008 года распрацоўваліся працэдуры для перыяда вычарпання адрасоў і пасля яго[54].

Абмяркоўваліся некалькі прапаноў па змякчэнню праблемы вычарпання адрасоў IPv4.

Ужыванне нескарыстанай адраснай прасторы IPv4

Перад і ў час перыяда ўжывання класавай мадэлі адрасацыі некаторым арганізацыям былі выдаткаваны велізарныя дыяпазоны IP-адрасоў. Internet Assigned Numbers Authority (IANA) патэнцыйна можа атрымаць назад гэтыя дыяпазоны, пасля чаго раздаць іх меншымі блокамі. У ARIN, RIPE NCC і APNIC існуюць правілы перадачы адрасоў, у адпаведнасці з якімі такія адрасы могуць быць вернутыя з мэтай перадачы пэўнаму атрымальніку[55][56][57]. Аднак гэта можа быць затратна па кошце і часе змены адрасоў на буйной сетцы, адпаведна, закранутя арганізацыі з вялікай верагоднасцю сталі б пярэчыць, што магло б прывесці да судовых спрэчак. Аднак, нават калі б усе такія адрасы былі б вернутыя, гэта толькі трохи адцягнула б дату вычарпання адрасоў.

Аналагічна блокі адрасоў выдадзены арганізацыям, якія болей не існуюць ці нават ніколі не ўжывалі іх. Пільны ўлік IP-адрасоў не вёўся, і выяўленне гэтай інфармацыі можа апынуцца вельми цяжкім.

Некаторыя адрасы, раней зарэзерваваныя IANA, былі пераведзены ў лік даступных. Былі прапановы выкарыстання адрасоў сетак класа E[58][59], але шматлікія аперацыйныя сістэмы і прашыўкі, якія ўжываюцца ў камп’ютарах і маршрутызатарах, не дазваляюць ужыванне такіх адрасоў[48][60][61][62]. З гэтай мэтай не прадугледжвалася публічнага карыстання адрасамі сетак класа E, але замест гэтага прапанавана дазволіць прыватнае ўжыванне для сететак, якім патрабуецца больш адрасоў, чым зараз даступна па RFC 1918.

Некалькі арганізацый вярнулі вялікія блокі IP-адрасоў, у прыватнасці Стэнфардскі ўніверсітэт, які вярнуў адрасы сеткі класа A ў 2000-м годзе, даўшы 16 мільёнаў IP-адрасоў (працэс перанастройкі 56 тысяч адзінак абсталявання заняў два гады[63]), Министерство обороны США, BBN Technologies[64] и Interop[65].

Трансляцыя адрасоў на ўзроўні сетак інтэрнэт-правайдараў

IPv4 NAT на ўзроўні правайдара

Інтэрнэт-правайдары могуць ужываць тэхналогіі тунэлявання. Калі яны ўжываюць у сваіх сетках трансляцыю адрасоў NAT44 і NAT64, яны могуць выдаткоўваць карыстальнікам прыватныя адрасы IPv4 ці IPv6 і ўжываць меншую колькасць глабальных адрасоў IPv4[66].

Гэты падыход быў паспяхова ўжыты ў некаторых краінах, напрыклад, у Расіі, дзе шматлікія правайдары шырокапалоснага доступу ўжываюць цэнтралізаваны NAT (Carrier-Grade NAT) і прапаноўваюць публічна даступныя адрасы IPv4 за дадатковую плату. Аналагічна Research In Motion (RIM), вытворца BlackBerry, перасылае даныя на цэнтральныя серверы з мэтай шыфроўкі і дэшыфроўкі; вынікам гэтага з’яўляецца змяньшэнне колькасці патрэбных адрасоў IPv4.

Аднак NAT на ўзроўні інтэрнэт-правайдара не маштабуецца. Акрамя таго, трансляцыя адрасоў ужывальна не для ўсіх задач, і ўсё роўна патрабуе даступнасці адрасоў IPv4.

Гэтыя тэхналогіі спатрэбяцца для злучэння сістэм IPv6 з «састарэлымі» сістэмамі IPv4.

Шматлікія тэхналогіі NAT, такія як DMZ, STUN, UPnP, ALG, даступныя, калі NAT-маршрутызатарам валодае карыстальнік, неўжывальныя на ўзроўні интернетінтэрнэт-правайдара.

Рынкі IP-адрасоў

У якасці эфектыўнага метаду размеркавання адрасоў неаднойчы прапаноўвалася стварэнне рынку адрасоў IPv4, на якім яны маглі б прадавацца і набывацца. Асноўная карысць ад такога рынку палягала б у тым, што адрасы IPv4 заставаліся б даступнымі. У гэтых схем ёсць сур’ёзныя недахопы, з нагоды якіх іх не стали рэалізоўваць: [67]

Каментарыі

  1. Дакладней, 15 красавіка 2011 года APNIC дасягнула апошныгы блока /8 і перайшла да механізму размеркавання «стадыі 3».
  2. Запіс /8 у бяскласавай адрасацыі вызначае блок з 16777216(=2(32-8)) адрасоў; аналагічна запіс /12 значыць 1048576(=2(32-12)) адрасоў. Блок пачынаецца ад адраса, які ўказваецца перад дробам, і далей адрасы ідуць няспынна.

Зноскі

  1. Smith, Lucie; Lipner, Ian. Free Pool of IPv4 Address Space Depleted (нявызн.) (недаступная спасылка). Number Resource Organization (3 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 13 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  2. ICANN. Available Pool of Unallocated IPv4 Internet Addresses Now Completely Emptied (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  3. ICANN. Major Announcement Set on Dwindling Pool of Available IPv4 Internet Addresses (нявызн.).
  4. ICANN,nanog mailing list. Five /8s allocated to RIRs — no unallocated IPv4 unicast /8s remain (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  5. 1 2 3 Huston, Geoff. IPv4 Address Report, daily generated (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 6 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  6. 1 2 Two /8s allocated to APNIC from IANA (нявызн.) (недаступная спасылка). APNIC (1 лютага 2010). Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  7. APNIC IPv4 Address Pool Reaches Final /8 (нявызн.) (недаступная спасылка). APNIC (15 красавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  8. RFC 4632
  9. 1 2 Niall Richard Murphy, David Malone (2005). IPv6 network administration. O’Reilly Media, Inc.. pp. xvii-xix. ISBN 0596009348.
  10. Mark Townsley. World IPv6 Day: Working Together Towards a New Internet Protocol (нявызн.) (недаступная спасылка) (21 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  11. S.H. Gunderson. Global IPv6 Statistics — Measuring the current state of IPv6 for ordinary users (нявызн.) (PDF) (недаступная спасылка) (1 кастрычніка 2008). Архівавана з першакрыніцы 15 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  12. R. Gilligan, E. Nordmark. RFC 1933. Transition Mechanisms for IPv6 Hosts and Routers (нявызн.).
  13. V. Fuller, T. Li. RFC4632. Classless Inter-domain Routing (CIDR): The Internet Address Assignment and Aggregation Plan (нявызн.).
  14. Ferguson, Tim. Broadband adoption passes halfway mark in U.S. (нявызн.) (недаступная спасылка). CNET News.com (18 лютага 2007). Архівавана з першакрыніцы 15 лістапада 2013. Праверана 2 ліпеня 2011.
  15. Projections of the Number of Households and Families in the United States: 1995 to 2010 (нявызн.) (PDF) (недаступная спасылка) (1 красавіка 1996). Архівавана з першакрыніцы 5 верасня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  16. RFC1517. Applicability Statement for the Implementation of Classless Inter-Domain Routing (CIDR) (нявызн.) (недаступная спасылка) (1 верасня 1993). Архівавана з першакрыніцы 24 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  17. Rupp, Stephan. http://www.linecity.de/INFOTECH_ACS_SS05/acs5_top5_pres.ppt (нявызн.) (недаступная спасылка) (20 кастрычніка 2005). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  18. IANA. IANA IPv4 Address Space Registry (нявызн.) (недаступная спасылка). IANA IPv4 Address Space Registry. Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  19. Stephen Lawson. Address allocation kicks off IPv4 endgame (нявызн.) (недаступная спасылка). Computerworld (31 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 9 мая 2012. Праверана 17 жніўня 2013.
  20. Free Pool of IPv4 Address Space Depleted (нявызн.) (недаступная спасылка) (3 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 13 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  21. Global Policy for the Allocation of the Remaining IPv4 Address Space (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  22. The IPv4 Depletion site «Blog Archive» Status of the various pool (нявызн.).
  23. www.fix6.net (нявызн.) (недаступная спасылка). www.fix6.net (24 лістапада 2010). Архівавана з першакрыніцы 23 ліпеня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  24. IPv6 Measurement
  25. Stcking it Up (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 6 ліпеня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  26. RIPE. IPv6 Measurements — A Compilation — RIPE Labs (нявызн.).
  27. IPV6 Test — Introductie (нявызн.).
  28. Igor Gashinsky. World IPv6 Day: A Content Provider Perspective (нявызн.).
  29. ISP Column — April 2010 (нявызн.).
  30. IPv4 Address Exhaustion Not Instant Cause for Concern with IPv6 in Wings (нявызн.).(недаступная спасылка)
  31. Carolyn Duffy Marsan. Suddenly everybody’s selling IPv6 (нявызн.) (недаступная спасылка). Network World (7 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  32. APNIC. APNIC’s IPv4 pool usage (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 14 студзеня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  33. APNIC. APNIC IPv4 Address Pool Reaches Final /8 (нявызн.).
  34. APNIC. APNIC Allocation Rate (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 ліпеня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  35. 2011-02-25 movie (нявызн.).
  36. RIR pool exhaust dates (zoomed) (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 чэрвеня 2016. Праверана 17 жніўня 2013.
  37. Registry Exhaustion Dates (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  38. IP Address Pool (нявызн.) (недаступная спасылка). Arin.net. Архівавана з першакрыніцы 28 чэрвеня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  39. information on ARIN website (нявызн.) (недаступная спасылка). Arin.net. Архівавана з першакрыніцы 28 чэрвеня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  40. No more addresses: Asia-Pacific region IPv4 well runs dry (нявызн.) (недаступная спасылка). Arstechnica (15 красавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  41. APNIC. APNIC — Policies for IPv4 address space management in the Asia Pacific region (пункт 9.10) (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 лістапада 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  42. 1 2 APNIC — IPv4 exhaustion details (нявызн.). APNIC.
  43. APNIC. APNIC — Policies for IPv4 address space management in the Asia Pacific region (пункт 9.4) (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 лістапада 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  44. No more addresses: Asia-Pacific region IPv4 well runs dry (нявызн.).
  45. Geoff Huston. Exactly When Is ARIN Going to Run Out of IPv4 Addresses?(англ.) . Circleid.com (24 ліпеня 2013). Праверана 3 жніўня 2013.
  46. ARIN Enters Phase Three of the IPv4 Countdown Plan
  47. By John Lui, CNETAsia. Exec: No shortage of Net addresses (нявызн.).
  48. 1 2 Hain, Tony. A Pragmatic Report on IPv4 Address Space Consumption (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  49. American Registry for Internet Numbers (ARIN) (2007-05-21). ARIN Board Advises Internet Community on Migration to IPv6. Прэс-рэліз. Праверана 2011-07-02.
  50. Latin American and Caribbean Internet Addresses Registry (LACNIC) (2007-06-21). LACNIC announces the imminent depletion of the IPv4 addresses. Прэс-рэліз. Праверана 2011-07-02. Архівавана 29 чэрвеня 2012.
  51. RIPE 55 - Meeting Report (нявызн.) (недаступная спасылка). RIPE NCC (26 кастрычніка 2007). Архівавана з першакрыніцы 4 верасня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  52. Notice of Internet Protocol version 4 (IPv4) Address Depletion (нявызн.) (PDF) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2010. Праверана 2 ліпеня 2011.
  53. White, Lauren. ARIN and Caribbean Telecommunications Union Host Premier Internet Community Meeting (нявызн.) (25 жніўня 2009). Праверана 2 ліпеня 2011. «The global Internet community is playing a crucial role in the effort to raise awareness of IPv4 depletion and the plan to deploy IPv6, as only 10.9% of IPv4 address space currently remains».
  54. Proposed Global Policy for the Allocation of the Remaining IPv4 Address Space (нявызн.) (недаступная спасылка). RIPE NCC (3 сакавіка 2008). Архівавана з першакрыніцы 28 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  55. APNIC transfer policy (нявызн.) (недаступная спасылка). Apnic.net (10 лютага 2010). Архівавана з першакрыніцы 5 снежня 2010. Праверана 2 ліпеня 2011.
  56. ARIN transfer policy (нявызн.). Arin.net. Праверана 2 ліпеня 2011.
  57. Ripe Faq (нявызн.) (недаступная спасылка). Ripe.net. Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  58. Wilson, Paul; Michaelson, George; Huston, Geoff. Redesignation of 240/4 from «Future Use» to “Limited Use for Large Private Internets” (expired draft) (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 кастрычніка 2010. Праверана 2 ліпеня 2011.
  59. V. Fuller, E. Lear, D. Meyer. Reclassifying 240/4 as usable unicast address space (expired draft) (нявызн.) (недаступная спасылка). IETF (24 сакавіка 2008). Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2009. Праверана 2 ліпеня 2011.
  60. Address Classes (нявызн.). Windows 2000 Resource Kit. Microsoft. Архівавана з першакрыніцы 18 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  61. van Beijnum, Iljitsch. IPv4 Address Consumption (нявызн.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  62. TCP/IP Overview (нявызн.) (недаступная спасылка). Cisco Systems, Inc. Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  63. Marsan, Carolyn. Stanford move rekinds ‘Net address debate (нявызн.) (недаступная спасылка). Network World. Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2011. Праверана 2 ліпеня 2011.
  64. Stephen Shankland. Moving to IPv6: Now for the hard part (FAQ) (нявызн.) (недаступная спасылка — гісторыя ) (3 лютага 2011). Праверана 2 ліпеня 2011.(недаступная спасылка)
  65. ARIN Recognizes Interop for Returning IPv4 Address Space (нявызн.). Arin.net (20 кастрычніка 2010). Праверана 2 ліпеня 2011.
  66. Yamagata, I.; Miyakawa, S.; Nakagawa, A,; Ashida, H. «Common requirements for IP address sharing schemes». IETF. Июль 12, 2010.
  67. RFC 2008
  68. Kevin Murphy. Microsoft spends $7.5 million on IP addresses (нявызн.) (недаступная спасылка). Domain Incite (24 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 17 жніўня 2013.
  69. Resource Transfers: Returning Unneeded IPv4 Address Space (нявызн.). ARIN.
  70. Jaikumar Vijayan. IPv4 address transfers must meet policy, ARIN chief says (нявызн.) (недаступная спасылка) (25 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 19 студзеня 2012. Праверана 17 жніўня 2013.

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (4):
Катэгорыя·Сеткавая адрасацыя
Катэгорыя·IPv6
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы