«Эвертан» (англ.: Everton Football Club) — англійскі футбольны клуб з горада Ліверпул. Клуб выступае ў англійскай Прэм’ер-лізе. У вышэйшай лізе краіны правёў найбольшую колькасць сезонаў. 9-разовы чэмпіён Англіі. Эвертан гуляе ў вышэйшым дывізіёне з 1954 года і з’яўляецца адным з заснавальнікам Прэм’ер-лігі ў 1992 годзе. Клуб быў створаны ў 1878 годзе, стаўшы членам-заснавальнікам Футбольнай лігі па футболе ў 1888 годзе. Сваёй першай перамоі клуб дасягнуў праз два сезоны. Пасля чатырох чэмпіёнскіх тытулаў і двух перамогаў у розыгрышу Кубка Англіі, «Эвертан» выпрабаваў некаторае зацішша ў гады пасля Другой сусветнай вайны, зведваючы два перыяды адраджэння ў 1960-х гадах, калі клуб дамогся дву перамогаў у чэмпіянаце і адной у кубку. У сярэдзіне 1980-х клуб спадкаў апошні перыяд поспеху, гэта значыць «Эвертан» двойчы перамог у чэмпіянаце, стаў уладальнікам Кубка Англіі і ўладальнікам у 1985 годзе свайго першага кантынентальнага трафея — Кубка ўладальнікаў Кубкаў. Апошнім пераможаным трафеем клуба застаецца перамогу ў Кубку Англіі 1995 года.
Прыхільнікаў клуба называюць «эвертаніянамі» (англ.: Evertonians). «Эвертан» мае вялікую колькасць заўзятараў, рэгулярна прыцягваючы на стадыён у сярэднім па 36 тысяч чалавек за гульню, што складае 95% ад агульнай ёмістасці стадыёна[1]. «Эвертан» мае прыкметнае суперніцтва з суседзямі «Ліверпулам», матчы паміж абудзвюма клубамі называюць Мерсісайдскім дэрбі. «Ліверпул» быў сфарміраваны ў 1892 годзе адрынутай групай, якая складалася з экс-прэзідэнта «Эвертана» і некалькіх ігракоў. Канфлікт паміж бакамі прывёў да сыходу «Эвертана» з «Энфілда», цяперашняга стадыёна «Ліверпула», які на той час з’яўляўся хатняй арэнай «Эвертана».
«Эвертан» быў заснаваны ў 1878 годзе пры англіканскай царкве Святога Дамінга ў раёне Ліверпула Эвертан[2]. Пачынаючы з 1876 года, прыхаджане царквы летам гулялі ў крыкет, але ў яго было немагчыма гуляць зімой, таму яны звярнулі свой погляд на футбол. Першапачаткова клуб атрымаў назву «Сент-Дамінга» (англ.: St. Domingo’s Football Club), але неўзабаве стаў прыцягваць цікавасць людзей якія жывуць не толькі каля царквы, з-за чаго ў лістападзе 1879 года на сходзе ў гатэлі «Queen’s Head» было прынята рашэнне аб перайменаванні клуба ў «Эвертан».
Свае першыя матчы «Эвертан» гуляў на полі Стэнлі Парку, але калі колькасць гледачоў, якія хадзілі на матчы клуба, стала імкліва расці, клуб быў вымушаны пераехаць на новы стадыён, і ў 1882 годзе ім стаў «Праеры Роўд». Аднак праз нейкі час уладальнік поля, якому не падабалася, што ў дні матчаў заўзятары занадта шумяць, папрасіў каманду пакінуць яго, і прэзідэнт клуба Джон Хоўлдынг за невялікую суму арандаваў вучастак зямлі на «Энфілд Роўд» у свайго член Джона Орэла. Першы свой матч на «Энфілдзе» клуб правёў 28 верасня 1884 года супраць клуба «Эрлзтаўн» і атрымаў перамогу з лікам 5:0.
У 1888 годзе «Эвертан» увайшоў у лік заснавальнікаў Футбольнай лігі. Першы сезон склаўся для каманды не вельмі ўдала і «Эвертан» заняў толькі восьмае месца, але ўжо ў наступным годзе «Эвертан» стаў другім, а яшчэ праз год, клуб упершыню ў сваёй гісторыі стаў чэмпіёнам Англіі.
Тым часам, Хоўлдынг, які да таго часу быў ужо ўладальнікам стадыёна, стаў спрабаваць усё больш і больш нажывацца на «Эвертане», падвысіўшы кошт арэнды клубам стадыёна[3]. У выніку аднаго з сходаў футбольнага клуба было вырашана, што Хоўлдынг будзе звольнены, а «Эвертан» пакіне «Энфілд» і перабярэцца на «Гудысан Парк». Хоўлдынг і Орэл жа, застаўшыся са стадыёнам, але бяз клуба, вырашылі стварыць новы клуб — «Ліверпул». Апошні свой матч на «Энфілдзе» «Эвертан» згуляў 18 красавіка 1892 года супраць «Болтана».
Пасля пераезду на «Гудысан Парк» «Эвертану» чатыры разы ўдалося дасягнуць фіналу Кубка Англіі да Першай сусветнай вайны — у 1893, 1897, 1906 і 1907 гадах. Але скарыўся «Эвертану» трафей толькі аднойчы. 21 красавіка 1906 года «Эвертан» здолеў перамагчы «Ньюкасл Юнайтэд» з лікам 1:0. Астатнія тры фіналы былі прайграны «Вулверхэмптану», «Астан Віле» і «Шэфілд Уэнсдэй» адпаведна.
Другі тытул чэмпіёна краіны «Эвертану» атрымалася перамагчы ў сезоне 1914/15, які стаў апошнім перад Першай сусветнай вайной.
Першапачаткова «Эвертан» гуляў на полі Стэнлі Парку. Паступова колькасць гледачоў, якія прыходзілі на матчы клуба, расло. Да 1882 года іх лік перавышаў 2 тысяч чалавек, у выніку чаго «Эвертан» пераехаў на «Праеры Роўд», аднак ужо праз год новым стадыёнам клуба стаў «Энфілд». На «Энфілдзе» «Эвертан» гуляў да 1892 года, пакуль прэзідэнт клуба і ўладальнік стадыёна Джон Хоўлдынг ва ўласных інтарэсах не вырашыў павысіць арэндавы кошт поля. Неўзабаве пасля гэтага «Эвертан» пераехаў на новы стадыён «Міер Грын», які потым быў перайменаваны ў «Гудысан Парк». Джон Хоўлдынг жа стаў ініцыятарам узнікнення новага клуба — «Ліверпул».
«Гудысан Парк» стаў першым стадыёнам у Англіі, прызначаным толькі для футбола[4]. У 1966 годзе стадыён прыняў пяць матчаў чэмпіянату свету. Ні адзін іншы стадыён, за выключэннем «Уэмблі», не прымаў гэтак шмат гульняў чэмпіянату. Умяшчальнасць «Гудысан Парку» складае 40 157 чалавек, а памеры поля — 112×78 метраў.
Станам на верасень 2022 года.
|
|
Па колькасці гульняў за «Эвертан»:
|
Па колькасці забітых мячоў за «Эвертан»:
|