Тамаш Ваўжэцкі
Тамаш Ваўжэцкі (польск.: Tomasz Antoni Wawrzecki; 7 сакавіка 1753, маёнтак Мейшты Браслаўскага павета Віленскага ваяводства, цяпер Браслаўскі раён Віцебскай вобласці — 5 жніўня 1816, Відзы Лаўчынскія Браслаўскага павета), адзін з кіраўнікоў паўстання 1794.
Біяграфія
Вучыўся ў езуіцкай школе ў Відзах. Пасля шлюбу жыў у маёнтку жонкі Кавалёва на Ковеншчыне. Дэпутат ад шляхты Браслаўскага пав. на Чатырохгадовым сейме Рэчы Паспалітай 1788—1792, дзе выступаў 169 разоў з палымянымі прамовамі, настойваючы на прыняцці Канстытуцыі. У пачатку паўстання 1794 дзейнічаў у чыне генерала ў Браслаўскім пав., потым — у Курляндыі. Вызначыўся ў штурме Лібавы і ў бітве пад Брэстам.
Пасля паланення Т. Касцюшкі сам узначаліў паўстанне. Узяты ў палон, быў перавезены ў Пецярбург, дзе два гады знаходзіўся ў зняволенні. Пасля ўступлення на трон Паўла I вызвалены з турмы, вярнуўся на Радзіму. З цягам часу змяніў сваю палітычную арыентацыю на прарасійскую. У час вайны 1812 знаходзіўся ў Пецярбургу. Займаў у Царстве Польскім пасады сенатара, ваяводы і міністра юстыцыі.
Сям’я
У шлюбе з Юзэфай з Пацаў, дачкой пісара вялікага літоўскага Антонія Міхала Паца.
Памяць
Памяць пра Тамаша Ваўжэцкага ўшанавана ў Браслаўскім гісторыка-краязнаўчым музеі. У Відзах знаходзіцца магіла.
Магіла Тамаша Ваўжэцкага ў Відзах
Беларуская паштоўка з выявай Тамаша Ваўжэцкага
Зноскі
- ↑ Bibliothèque nationale de France Tomasz Wawrzecki // data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011.
Літаратура
- Іпатава В. Крыніцы народнай памяці / В. Іпатава // Краязнаўчая газета. — 2006. — № 28 (ліпень).
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.
- Пракопчык Л. Генерал з Відзаў / Л. Пракопчык // Голас Радзімы. — 1991. — 25 крас.
- Шыдлоўскі К. Паплечнік Тадэвуша Касцюшкі / К. Шыдлоўскі // Памяць : Браслаўскі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал. К. В. Велічковіч [і інш.]. — Мн., 1998. — С. 138—143.
- Tomasz Wawrzecki: Ostatni naczelnik powstania Kościuszkowskiego. Warszawa. 1976.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тамаш Ваўжэцкі
Катэгорыя·Памерлі 5 жніўня
Катэгорыя·Харунжыя вялікія літоўскія
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1753 годзе
Катэгорыя·Памерлі ў 1816 годзе
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Святога Станіслава (Польшча)
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1759 годзе
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Удзельнікі паўстання 1794 года
Катэгорыя·Нарадзіліся 7 сакавіка
Катэгорыя·Род Ваўжэцкіх
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Члены Найвышэйшай Літоўскай Рады
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Браслаўскім павеце (Вялікае Княства Літоўскае)
Катэгорыя·Ваўжэцкія
Катэгорыя·Пахаваныя ў Браслаўскім раёне
Катэгорыя·Памерлі ў Браслаўскім раёне
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Белага арла (Рэч Паспалітая)
Катэгорыя·Падкаморыя ковенскія
Катэгорыя·Памерлі ў Віленскай губерні