wd wp Пошук:

Скіфскія манахі

Радзіма скіфскіх манахаў Малая Скіфія, прыбярэжны рэгіён Чорнага мора

Скіфскія манахі — устояная назва групы з чатырох манахаў, якія жылі на тэрыторыі Візантыйскай імперыі ў пачатку VI стагоддзя. Ініцыяваныя імі хрысталагічны спрэчкі сталі важным фактарам у складаных ўзаемаадносінах паміж Усходняй і Заходняй праваслаўнымі цэрквамі. Аб саміх манахах мала што вядома, акрамя іх імёнаў — Ахіл, Ян, Лявонцій і Маўрыкій, паколькі іх роля ў гісторыі цэрквы не выйшла за межы гэтага эпізоду.

Канфлікт пачаўся ў канцы 510-х гадоў у правінцыі Малая Скіфія на тэрыторыі сучаснай Румыніі і Балгарыі. Гэтая царкоўная вобласць знаходзілася ў царкоўнай юрысдыкцыі Канстанцінопальскага патрыярхату, але па мове была блізкая да Рыма.

«Скіфскія манахі» на чале з Янам Максэнціем былі абвінавачаныя ў Канстанцінопалі ў монафізіцтве за сваю прыхільнасць теопасхістскаму выразу «Сын Божы пацярпеў плоццю». Аднавіўшы хрысталагічную палеміку V стагоддзя, яны звярнуліся за падтрымкай да Папы Гармізду, які, не асуджаючы дадзеную формулу, лічыў яе двухсэнсоўнай і таму адмовіў манахам ў падтрымцы. У рэшце рэшт пасля некаторых ваганняў візантыйскі трон у асобе будучага імператара Юстыніяна I пагадзіўся з поглядамі манахаў. Пачынаючы з 520-х гадоў, рэлігійная палітыка імператара, накіраваная на аб’яднанне Папы, Канстантынопальскай царквы і антыхалкідонскага Усходу Візантыйскай імперыі, будзе сканцэнтравана на теопасхістскай формуле, неабходнай для дасягнення міру і згоды[1].

Теопасхістскія спрэчкі V стагоддзя

Пытанне аб тым, ці магчыма пакута для Бога, з’яўлялася прадметам абмеркавання не толькі ў V стагоддзі, але і раней. Хоць большасць Айцоў Царквы, падобна Рыгору Цудатворцу (III стагоддзе), адказвалі на яго адмоўна[2], даследчыкі выяўляюць «теопасхістскія» выказванні ў такіх вядомых тэолагаў, як Клімент Ерусалімскі, Тэртуліян і Арыген[3]. Пасля таго як Першы Нікейскі сабор пацвердзіў боскую прыроду Ісуса Хрыста, яго «адзінасутнасць» Богу Айцу, праблема стала больш складанай. Неабходна было вызначыць, да якой ступені чалавечыя пакуты Сына закранаюць яго боскую прыроду. Калі Ісус Хрыстос ёсць Бог, як абвяшчае Нікейскі Сімвал веры, і ён пацярпеў, як сказана ў Святым Пісанні, ці значыць, што Бог пацярпеў нейкім чынам?

Традыцыйна хрысталагічны спрэчкі V стагоддзя, якія тычацца чалавечай прыроды Ісуса Хрыста, апісваюцца як супрацьстаянне Александрыйскай багаслоўскай школы на чале з Кірылам Александрыйскім, якая абгрунтоўваець меншую ступень чалавечнасці, і Антыахійскай, якая прытрымліваецца процілеглых поглядаў. Развіваючы алегарычную экзегетыку, Александрыйцы адмаўлялі поўную чалавечую прыроду увасобленага Словы, тады як Антыахійцы настойвалі на значэнні гістарычнага Ісуса. Сучасныя даследчыкі адзначаюць недакладнасць такога падзелу і лічаць, што для Антыяхійскага багаслоўя больш важным з’яўлялася ідэя неподверженнасці Бога пакутам[3].

Зноскі

  1. Мейендорф, 2000, Глава VII
  2. Григорий Чудотворец О возможности и невозможности страданий для Бога. Праверана 20 кастрычніка 2013.
  3. 1 2 O’Keefe, 1997, p. 40

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (2):
Катэгорыя·Позняя Антычнасць
Катэгорыя·Дабруджа