wd wp Пошук:
    ⬜

    Рунныя камяні ў Елінгу

    Рунныя камяні ў Елінгу — рунныя камяні з дацкага горада Елінга, унесеныя ў спіс Сусветнай спадчыны. Рунічнымі надпісы на валунах датуюцца X стагоддзем.

    Малы камень

    Малы камень у Елінгу

    На малым камені, усталяваным каля 955 года, першым дацкім каралём Гормам Старым высечаны надпіс:

    kurmr kunukr karthi kubl thusi aft thurui kunu sina tanmarkar but,

    што азначае:

    Горм кароль зрабіў памятны камень у гонар Цюры, сваёй жонкі, Даніі ўладар/валадарка.

    Гэты першы пісьмовы ўспамін назвы краіны Danmark, знойдзены ў межах самой Даніі. Сама назва была вядома прынамсі за 75 гадоў да ўзвядзення манумента: у геаграфічным апісанні Паўночнай Еўропы, зробленым уэсэкскім каралём Альфрэдам Вялікім дацкая тэрыторыя завецца «dene mearc».

    Вялікі камень

    Вялікі камень у Елінгу

    Вялікі камень у Елінгу з’яўляецца свайго роду «сведчаннем пра нараджэнне» Даніі. Камень вышынёй 2,43 метра, які важыць каля 10 тон, быў усталяваны каралём Харальдам I Сінязубым не раней за 965 год з надпісам, які абвяшчае, што:

    Haraltr kunukr bath kaurua kubl thausi aft kurm fathur sin auk aft thaurui muthur sina sa haraltr ias sar uan tanmaurk ala auk nuruiak auk tani karthi kristna,

    гэта значыць:

    Харальд кароль паставіў гэты камень у гонар Горма, бацькі свайго, і Цюры, маці сваёй. Харальд, які заваяваў усю Данію і Нарвегію, хто хрысціў датчан.

    Вялікі камень. Бок з выявай жывёлы
    Прарысоўка выявы з жывёлай
    Вялікі камень. Бок з выявай Ісуса
    Рэканструкцыя

    Вычасаная на камені выява раней была каляровай. Каляровую копію каменя можна ўбачыць у нацыянальным музеі. Рунныя камяні размешчаны ў двары Елінгскай царквы паміж двума вялікімі пахавальнымі курганамі. Яны з’яўляюцца сведчаннямі эпохі пераходу скандынаваў ад язычніцтва да хрысціянства. Камяні, разам з магільнікамі і царквой, занесены ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА[1].

    За сваю доўгую гісторыю камяні падвяргаліся ўздзеянню надвор’я, што прывяло да з’яўлення расколін. У 2008 годзе эксперты ЮНЕСКА, вывучыўшы іх стан, прапанавалі перанесці камяні ў памяшканне. Аднак Камітэт па культурнай спадчыне Даніі вырашыў пакінуць камяні на іх гістарычным месцы, надзейна ўкрыўшы шклянымі вітрынамі. У конкурсе, на які было прадстаўлена 157 праектаў, быў выбраны аптымальны дызайн ахоўных канструкцый. Праект быў рэалізаваны ў 2012 годзе.

    Гл. таксама

    Зноскі

    1. ↑ Рунныя камяні ў Елінгу на сайце ЮНЕСКА

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (5):
    Катэгорыя·Рунічныя камяні
    Катэгорыя·Сусветная спадчына паводле алфавіта
    Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
    Катэгорыя·Сусветная спадчына ў Даніі
    Катэгорыя·Гісторыя Даніі