Пратон-пратонны цыкл, ці вадародны цыкл — сукупнасць тэрмаядзерных рэакцый, у якіх вадарод ператвараецца ў гелій у зорках, размешчаных на галоўнай зорнай паслядоўнасці, асноўная альтэрнатыва CNO-цыкла. Пратон-пратонны цыкл дамінуе ў зорках з масай парадку масы Сонца ці менш. Цыкл прынята дзяліць на тры асноўныя ланцужкі: ppI, ppII, ppIII. Істотны ўклад у энергавыдзяленне ўносяць толькі першыя два. Астатнія ператварэнні істотныя толькі пры дакладным падліку колькасці высокаэнергетычных нейтрына.
Канчатковым прадуктам ланцужка ppI, які пераважае пры тэмпературах ад 10 да 14 мільёнаў градусаў, з’яўляецца ядро атама гелію, якое ўзнікла ў выніку зліцця чатырох пратонаў з выдзяленнем энергіі, эквівалентнай 0,7 % масы гэтых пратонаў. Цыкл складаецца з трох стадый. Спачатку два пратоны, якія маюць дастаткова энергіі, каб пераадолець кулонаўскі бар’ер, зліваюцца, утвараючы дэйтрон, пазітрон і электроннае нейтрына; затым дэйтрон зліваецца з пратонам, утвараючы ядро 3He; нарэшце, два ядры атама гелію-3 зліваюцца, утвараючы ядро атама гелію-4. Пры гэтым вызваляюцца два пратоны.
Іншыя два ланцужкі (ppII і ppIII) уносяць уклад у цыкл пры больш высокіх тэмпературах, чым ppI. На Сонцы каля 85 % зліццяў вадароду ў гелій-4 адбываюцца праз ppI.
Час, праз які Сонца вычарпае сваё «паліва» і тэрмаядзерная рэакцыя спыніцца, ацэньваецца ў 6 мільярдаў гадоў.
Рэакцыя зліцця двух пратонаў адбываецца ў 2 стадыі. Спачатку два пратоны ўтвараюць дыпратон (
2
H e
{\displaystyle \mathrm {^{2}He} }
):
1
1
H
1
1
H
→
2
2
H e
.
{\displaystyle \mathrm {_{1}^{1}H} +\mathrm {_{1}^{1}H} \rightarrow \mathrm {_{2}^{2}He} .}
Дыпратон практычна імгненна распадаецца назад на два пратоны (пратонны распад), аднак, у вельмі рэдкім выпадку ён паспявае ператварыцца ў дэйтрон (ядро дэйтэрыя ²H) праз бэта+ распад[4]:
2
2
H e
→
1
2
H
e
ν
e
.
{\displaystyle \mathrm {_{2}^{2}He} \rightarrow \mathrm {_{1}^{2}H} +e{^{+}}+\nu _{e}.}
Такім чынам, агульная формула рэакцыі:
1
1
H
1
1
H
→
1
2
H
e
ν
e
0.42 M e V
.
{\displaystyle \mathrm {_{1}^{1}H+_{1}^{1}H} \rightarrow \mathrm {_{1}^{2}H} +e{^{+}}+\nu _{e}+\mathrm {0.42MeV} .}
У некаторых выпадках (на Сонцы 0,25 %, ці ў адной рэакцыі з 400) зліццё пратонаў у ядро дэйтэрыя адбываецца не з эмісіяй пазітрона, а з паглынаннем электрона. Такое зліццё двух пратонаў і электрона называецца pep-рэакцыяй (па часціцах у пачатковым стане); у ёй выпраменьваецца монаэнергетычнае нейтрына з энергіяй 1,44 МэВ.
Звычайна ядро гелію-3, якое ўтварылася ў другой рэакцыі pp-цыклу пасля зліцця дэйтрона і пратона, рэагуе з іншым ядром ³He (галіна ppI, 85 % ва ўмовах Сонца) ці 4He (галіны ppII і ppIII, сумарна каля 15 % на Сонцы). У вельмі рэдкіх выпадках (10−5% на Сонцы) ³He захоплівае пратон з утварэннем ядра гелію-4, пазітрона і электроннага нейтрына. Гэта так званая hep-рэакцыя (назва ад He+p) рэдкая, бо яна адбываецца праз слабае ўзаемадзеянне — адзін з трох пратонаў, якія існуюць у пачатковым стане, павінен ператварыцца ў нейтрон — у той час як канкуруючыя рэакцыі ³He+³He і ³He+4He, нягледзячы на больш высокі кулонаўскі бар’ер, не звязаны са зменай зарада нуклонаў.