Палкавы́ каміса́р — у УС Саюза ССР спецыяльнае воінскае званне для старшага ваенна-палітычнага складу Чырвонай Арміі і Флоту ў 1935—1942 гадах. Папярэдняе званне до 30 ліпеня 1940 — батальённы камісар, пасля — старшы батальённы камісар у РСЧА, і батальённы камісар — у ВМФ СССР. Наступнае па рангу — брыгадны камісар.
Спецыяльнае званне ўведзена пастановамі ЦВК СССР і СНК СССР ад 22 верасня 1935 года адначасова з іншымі персанальнымі воінскімі званнямі.
У РСЧА адпавядала воінскаму званню палкоўніка[1].
Нароўні з камандзірам палкавы камісар з’яўляўся прамым начальнікам усяго асабовага складу часці і нёс поўную адказнасць за палітыка-маральнае стан палка, за выкананне воінскага абавязку і правядзенне вайсковай дысцыпліны ўсім асабістым складам часці, за баявую і мабілізацыйную гатоўнасць, за стан ўзбраення і вайсковай гаспадаркі палка.
Рашэннем ДКА СССР ад 9 кастрычніка 1942 года інстытут ваенных камісараў быў ліквідаваны, і ўсе камісары атрымалі армейскія і флоцкія званні на прыступку або некалькі ніжэй.
малодшае званне: Батальённы камісар |
Палкавы камісар |
старэйшае званне: Брыгадны камісар |
малодшае званне пасля 30 ліпеня 1940: Старшы батальённы камісар |
Эквівалентныя чыны
Род войскаў | Адпаведнае званне/пасада |
---|---|
У камандным складзе | |
Агульнавайсковае званне | Палкоўнік |
Народны камісарыят унутраных спраў СССР | Капітан дзяржаўнай бяспекі [2], уведзенае пастановай ЦВК і СНК СССР ад 7 кастрычніка 1935 года і па 6 ліпеня 1945 года (ваенаслужачыя пагранічных і ўнутраных войскаў НКУС мелі воінскія званні, прынятыя ў РСЧА) |
Ваенна-Марскі Флот СССР | Капітан 2-га рангу |
У начальніцкім складзе | |
у сухапутных і ваенна-паветраных сілах | Ваенінжынер 1-га рангу |
у ваенна-марскіх сілах | Ваенінжынер 1-га рангу |
у ваенна-гаспадарчым складзе ўсіх родаў войскаў | Інтэндант 1-га рангу |
у ваенна-юрыдычным складзе ўсіх родаў войскаў | Ваенны юрыст 1-га рангу |
у ваенна-медыцынскім складзе ўсіх родаў войскаў | Ваенурач 1-га рангу |
у ваенна-ветэрынарным складзе ўсіх родаў войскаў | Ваенветурач 1-га рангу |
Для звання палкавы камісар быў усталяваны знак адрознення ў выглядзе 4-х прамавугольных «шпал» ў пятліцаз (да 30 ліпеня 1940 — тры прамавыгольныя «шпалы»), як і ў палкоўніка, без эмблемы роду войскаў да 30 ліпеня 1940, і з эмблемай роду войскаў пасля; агульная для палітработнікаў усіх званняў чырвоная зорка з сярпом і молатам, нашытая на абодвух рукавах вышэй абшлага (1 жніўня 1941 года нашэнне такіх нашывак было адменена). На флоце — у выглядзе 4-х сярэдніх залатых галуноў (як у капітана 2-га рангу) з чырвонымі прасветамі і чырвонай зоркай з залатой акантоўкай.