wd wp Пошук: ⬜

Ода да радасці

«Да ра́дасці» (ням. An die Freude) — ода, напісаная ў 1785 годзе Фрыдрыхам Шылерам для дрэздэнскай масонскай ложы па замове Хрысціяна Готфрыда Кёрнера

У гэтай одзе драматург выразіў важнейшыя бакі свайго светаўспрымання, веру ў чалавека, любоў да жыцця і ўпэўненасць у тым, што лепшыя пачаткі павінны трыўмвафаць над злом[1]. З гэтым гімнам Шылер выходзіць за рамкі індывідуалістычнай лірыкі асабістых перажыванняў, якая была характэрна для тагачаснай буржуазнай літаратуры. Верш задуманы як харавая песня, якая выражае калектыўныя эмоцыі супольнасці аднадумцаў, у якіх, па думцы паэта, ужо патэнцыйна прысутнічае пачуццё будучага вызвалення чалавецтва[2].

Ода была зменена ў 1793 і пакладзеная на музыку Людвігам ван Бетховенам, у апошняй чацвёртай частцы 9-й сімфоніі.

Ода «Да радасці» з’яўляецца гімнам Еўрапейскага Саюза. Афіцыйную аранжыроўку напісаў Герберт фон Караян.

У 2003 годзе кіраўніцтва Еўрапейскага Саюза вырашыла, што афіцыйным гімнам з’яўляецца толькі мелодыя Бетховена, без словаў на нямецкай мове, дзеля раўнапраўя нацыянальных моў Еўрасаюза.

На беларускую мову твор пераклалі Алег Лойка і Кацярына Тычына (апошні пераклад не апублікаваны).

Ода да радасці

Інструментальная версія

---

Праблемы з праслухоўваннем? Дапамога.

Тэкст

Арыгінал Ф. Шылеру Freude, schöner Götterfunken, Tochter aus Elysium! Wir betreten feuertrunken, Himmlische, Dein Heiligtum. Deine Zauber binden wieder, Was die Mode streng geteilt, Alle Menschen werden Brüder, Wo Dein sanfter Flügel weilt. Chor. Seid umschlungen, Millionen! Diesen Kuß der ganzen Welt! Brüder, überm Sternenzelt Muß ein lieber Vater wohnen! Wem der große Wurf gelungen, Eines Freundes Freund zu sein, Wer ein holdes Weib errungen, Mische seinen Jubel ein! Ja, wer auch nur eine Seele Sein nennt auf dem Erdenrund! Und wer’s nie gekonnt, der stehle Weinend sich aus diesem Bund! Chor. Was den großen Ring bewohnet, Huldige der Sympathie! Zu den Sternen leitet sie, Wo der Unbekannte thronet. Freude trinken alle Wesen An den Brüsten der Natur; Alle Guten, alle Bösen Folgen ihrer Rosenspur. Küsse gab sie uns und Reben, Einen Freund, geprüft im Tod; Wollust ward dem Wurm gegeben, Und der Cherub steht vor Gott. Chor. Ihr stürzt nieder, Millionen? Ahnest du den Schöpfer, Welt? Such' ihn überm Sternenzelt! Über Sternen muß er wohnen. Freude heißt die starke Feder In der ewigen Natur. Freude, Freude treibt die Räder In der Großen Weltenuhr. Blumen lockt sie aus den Keimen, Sonnen aus dem Firmament, Sphären rollt sie in den Räumen, Die des Sehers Rohr nicht kennt. Chor. Froh, wie seine Sonnen fliegen Durch des Himmels prächt’gen Plan, Laufet, Brüder, eure Bahn, Freudig, wie ein Held zum Siegen. Aus der Wahrheit Feuerspiegel Lächelt sie den Forscher an. Zu der Tugend steilem Hügel Leitet sie des Dulders Bahn. Auf des Glaubens Sonnenberge Sieht man ihre Fahnen wehn, Durch den Riß gesprengter Särge Sie im Chor der Engel stehn. Chor. Duldet mutig, Millionen! Duldet für die beßre Welt! Droben überm Sternzelt Wird ein großer Gott belohnen. Göttern kann man nicht vergelten; Schön ist’s, ihnen gleich zu sein. Gram und Armut soll sich melden, Mit den Frohen sich erfreun. Groll und Rache sei vergessen, Unserm Todfeind sei verziehn, Keine Tränen soll ihn pressen, Keine Reue nage ihn. Chor. Unser Schuldbuch sei vernichtet! Ausgesöhnt die ganze Welt! Brüder, überm Sternenzelt Richtet Gott, wie wir gerichtet. Freude sprudelt in Pokalen, In der Traube goldnem Blut Trinken Sanftmut Kannibalen, Die Verzweiflung Heldenmut-- Brüder, fliegt von euren Sitzen, Wenn der volle Römer kreist, Laßt den Schaum zum Himmel spritzen: Dieses Glas dem guten Geist. Chor. Den der Sterne Wirbel loben, Den des Seraphs Hymne preist, Dieses Glas dem guten Geist Überm Sternenzelt dort oben! Festen Mut in schwerem Leiden, Hilfe, wo die Unschuld weint, Ewigkeit geschwornen Eiden, Wahrheit gegen Freund und Feind, Männerstolz vor Königsthronen, -- Brüder, gält' es Gut und Blut-- Dem Verdienste seine Kronen, Untergang der Lügenbrut! Chor. Schließt den heil’gen Zirkel dichter, Schwört bei diesem goldnen Wein: Dem Gelübde treu zu sein, Schwört es bei dem Sternenrichter! Rettung von Tyrannenketten, Großmut auch dem Bösewicht, Hoffnung auf den Sterbebetten, Gnade auf dem Hochgericht! Auch die Toten sollen leben! Brüder, trinkt und stimmet ein, Allen Sündern soll vergeben, Und die Hölle nicht mehr sein. Chor. Eine heitre Abschiedsstunde! Süßen Schlaf im Leichentuch! Brüder, einen sanften Spruch Aus des Totenrichters Mund.

Пераклад А. Лойкі Радасць - iскраў божых ззянне, Елiсейскiх нiў уток, Святасцi нябёс сяганне, Боскасцi святой глыток. I зноў чары твае ўрочаць, Што суровай модзе ў тон, I братамi людзi крочаць, Пад крыло тваё ў палон. Хор. Абяртайцеся ж, мiльёны, Цалаваць увесь белсвет! Браццi, звыш усiх планет Бацька наш жыве любёны!.. Каб удачу велiч ксцiла, Сябар сябра выручай, А даб'ешся ласкi мiлай, - Радасцi лучы ручай! Ну, а на зямным на крузе Ймеш душу сваёй назваць, Ды без водгуку, той вузел, Плачучы, а мусiш рваць. Хор. Велiч - велiчнай кароне, Прысягайце ж пекнаце, Што мiж ясных зор цвiце, Дзе Нязнаны сам на троне!.. Радасць п'е ж усё, што iсна У прыроды на грудзях, I дабрак i ненавiснiк Следам ружаў бяры шлях. Вусны вуснам i кялiхам, I выпрабаваным тым, Хто, хоць збыты чарвячыхам, Будзе ў Бога - херувiм. Хор. Ў вiр штурхаюць вас, мiльёны? Прадчуваеш, свет, Тварца? Дык шукай звыш зор вянца, Па-над зормi трон ягоны! Радасць, ты - пяром святым, У прыроды - вечным кветам, Колца велiчнае ты, Што ў гадзiннiку сусвету. Кветкi ўсе ў цябе каймою, Сонцы ўсе, што ў небе ёсць, Небасхiлы, што гурмою, Сэнс якiх - не наш шчэ госць. Хор. Сонцам цешся да знямогi, Што ў блакiце - пышны пан I вядзе, браты, наш стан, Як герой, да перамогi. Высмее даследчык горка Зман, што праўду ўсiм крадзе, Да крутых дабра пагоркаў Праз пакуты шлях вядзе. Веры сонечнай вяршынi, Каб сцягам лунаць мiж гор, А праз клопату цяснiны Бачыць вам анёлаў хор. Хор. Мужна вам цярпець, мiльёны! Лепшы выпакутваць свет! Там, вышэй, чым зораў квет, Бог вялiкi вытча плёны. Боскага - не дакупiцца,; Гожасць - гожаму бяз меж. Хочуць сум, бяда з'явiцца, Радасцю i iх усцеш. Хай развяжуцца са злосцю, Блiзячы ёй саракi, Не аплакваюць ёй косцi, Не спагадваюць вякi. Хор. Вiнавайства кнiга, чэзнi! Сонечней, вячысты свет! Там, вышэй, чым зораў квет, Бог пачэснае спачэснiць. Радасць пенiцца ў бакале, Залацiнак порсткi рух, Дух змiрыўшы канiбаллi, Двойчы гераiчнiць дух. Зрушцеся ж, хто родны, блiзкi, Чаркi поўныя - у круг, Бiце аж да неба, пырскi, Каб лагоднеў добры дух! Хор. Тым, хто хвалiць зор вытокi, Серафiма гiмны з кiм, Келiх гэты, добрым iм, Што над кветам зор высока! Дух гартуй у цяжкiх муках, Плач нявiннага сцiшы, Прысягай не з-пад прынукi, Супраць праўды не грашы, Думным, гордым будзь прад тронам, Ахвяруючыся ўсiм Каранованым каронай Без iлжы мiж лет i зiм! Хор. Круг святы, самкнi ўсiх нас, Паклянемся ж вiном гэтым, Што нам верным запаветам, Паклянемся ў зорны час! Хор. - - - -

Зноскі

1. ↑ Ф. П. Шиллер. Фридрих Шиллер. Жизнь и творчество. Москва, 1955. С. 121
2. ↑ В. Жирмунский. Очерки по истории классической немецкой литературы, изд. «Художественная литература», Ленинград, 1972. C. 408

Спасылкі

• Ода «Да радасьці» ў перакладзе Алега Лойкі

Тэмы гэтай старонкі (5):
Катэгорыя·Еўрапейскі Саюз
Катэгорыя·Творы Людвіга ван Бетховена
Катэгорыя·Творы нямецкай літаратуры
Катэгорыя·Вершы Фрыдрыха Шылера
Катэгорыя·Песні паводле алфавіта