Крэмень
Крэ́мень — прыроднае мінеральнае ўтварэнне, тонкі агрэгат крышталічнага (кварц, халцэдон), часам аморфнага (апал) крэмнязёму SiO2. Утварае жаўлакі, канкрэцыі, радзей лінзы і пражылкі ў асадкавых, пераважна карбанатных горных пародах.
Паводле мінеральнага складу адрозніваюць халцэдонава-кварцавы, кварцавы, халцэдонавы і апал-халцэдонавы крэмень. Колер шэры, жаўтавата-шэры да чорнага. Звычайна шчыльны. Цвёрдасць 7. Злом ракавісты.
Утвараецца пры дыягенезе асадкаў, катагенезе горных горных парод і пры выветрыванні. На Беларусі пашыраны ў мергельна-мелавых пародах верхняга мелу, зрэдку трапляецца ў дэвонскіх, палеагенавых і іншых адкладах.
._ГДГАМ._Шахтавая_здабыча_крэменю_ў_эпоху_неаліту_і_бронзавым_веку._Краснасельскі_(Ваўкавыскі_раён).jpg)
У каменным веку ўжываўся чалавекам для вырабу прылад працы, наканечнікаў стрэл. Пазней выкарыстоўваўся як крэсіва і ў крамянёвых ружжах.
Літаратура
- Андрыеўская З. Я., Галай І. П. Руска-беларускі фізіка-геаграфічны слоўнік — Мн.: Народная асвета, 1994. — 367 с. — ISBN 985-03-0054-X
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8), ISBN 985-11-0035-8. С. 536
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз. С. 95-96
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Крэмень
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без нумароў старонак
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без назвы артыкула
Катэгорыя·Горныя пароды
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без аўтара
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара