wd wp Пошук:

Сідней Олтмен

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Олтмен.

Сідней Олтмен (Альтман; англ.: Sidney Altman; нар. 7 мая 1939, Манрэаль, Канада) — амерыканскі малекулярны біёлаг канадскага паходжання, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі 1989 года, якую ён падзяліў з Томасам Чэкам. Прафесар Ельскага ўніверсітэта[9].

Член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (1990)[10].

Біяграфія

Сідней Олтмен нарадзіўся ў Манрэалі, быў другім сынам у сям’і яўрэйскіх эмігрантаў з Усходняй Еўропы[11]. Яго бацька, калгаснік з украінскага пасёлак Чорны Востраў Віктар Альтман, пасля эміграцыі з Савецкага Саюза ў 1934 працаваў на ферме, а пасля жаніцьбы адкрыў агароднінную краму ў Манрэалі. Маці, Рэй Арлін, другая з адзінаццаці дзяцей, перабралася ў Канаду ва ўзросце васемнаццаці гадоў з Беластоку ў 1935 і працавала на ткацкай фабрыцы[12][13][14].

Сідней Олтмен атрымаў ступень бакалаўра па фізіцы ў Масачусецкім тэхналагічным інстытуце у 1960 годзе, у 1967 годзе абараніў дысертацыю ва Універсітэце Каларада. У 1984 годзе атрымаў грамадзянства ЗША.

Мегагрант

У 2013 годзе Сідней Олтмен атрымаў мегагрант у трэцім конкурсе мегагрантаў. Даследаванні на тэму «РНК-накіраваныя супрацьбактэрыйныя і супрацьвірусныя прэпараты на аснове алігануклеатыдаў» праводзіліся ў Інстытуце хімічнай біялогіі і фундаментальнай медыцыны СА РАН[15].

Навуковая праца

Олтмен вывучаў каталітычныя уласцівасці рыбазіма рыбануклеаза P. Рыбануклеаза P уяўляе сабой комплекс, які складаецца з структурнай малекулы РНК і аднаго (у пракарыёт) або некалькіх (у эукарыёт) бялкоў. Лічылася, што каталітычная актыўнасць бактэрыяльнай рыбануклеазы, якая ўдзельнічае ў працэсе паспявання транспартных РНК, вызначаецца бялковай субадзінкай. Аднак Олтмен і яго лабараторыя выявілі, што адной малекулы РНК, якая ўваходзіць у склад рыбануклеазы, дастаткова для праявы каталітычнай актыўнасці. Такім чынам, было выяўлена, што не толькі фермент, але і малекулы РНК могуць каталізаваць хімічныя рэакцыі. Цікава, што пазней ён выявіў, што ў адрозненне ад бактэрыяльнай рыбануклеазы ў эукарыятычным комплексе рыбануклеазы P бялковая частка неабходна для каталізу.

У 1989 годзе Олтмен атрымаў за даследаванні каталітычнай актыўнасці РНК Нобелеўскую прэмію па хіміі, падзяліўшы яе з Томасам Чэкам.

Сям’я

Публікацыі

Грамадская дзейнасць

У 2016 годзе падпісаў ліст з заклікам да Greenpeace, Арганізацыі Аб’яднаных Нацый і ўрадаў усяго свету спыніць барацьбу з генетычна мадыфікаванымі арганізмамі (ГМА)[17][18][19].

Зноскі

  1. http://www.nndb.com/people/767/000100467/
  2. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/17769/Sidney-Altman
  3. http://www.nndb.com/lists/493/000063304/
  4. Altman S. Enzymatic Cleavage of RNA by RNA(Nobel Lecture) // Angewandte Chemie International EditionWiley, 1990. — Vol. 29, Iss. 7. — P. 749–758. — ISSN 1433-7851; 1521-3773doi:10.1002/ANIE.199007491
  5. Nobel Prize Winner Visits Jordanhill — 2011.
  6. http://www.britannica.com/nobelprize/article-9005941
  7. 1 2 Sidney Altman BiographicalNobel Foundation. Праверана 5 лютага 2021.
  8. 1 2 NNDB — 2002.
  9. Олтмен // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—.
  10. Sidney Altman(англ.)
  11. Биография Сидни Олтмена
  12. Nobel Laureates in Chemistry, 1901—1992 (стр. 737)
  13. Sidney Altman on NNDB
  14. Canadian Naturalization 1915—1951(недаступная спасылка)
  15. Министерство образования и науки Российской Федерации(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 4 чэрвеня 2013. Праверана 1 чэрвеня 2013.
  16. An organised death
  17. 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
  18. Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
  19. Список нобелевских лауреатов подписавших письмо

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (26):
Катэгорыя·Нарадзіліся 7 мая
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Манрэалі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Старонкі з неадназначнымі геаланцужкамі
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па хіміі
Катэгорыя·Узнагароджаныя Вялікім залатым медалём імя М. В. Ламаносава
Катэгорыя·Члены Амерыканскага філасофскага таварыства
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Біяграфіі сучаснікаў
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі з ЗША
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі паводле алфавіта
Катэгорыя·Выпускнікі Калумбійскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
Катэгорыя·Выпускнікі Масачусецкага тэхналагічнага інстытута
Катэгорыя·Вучоныя паводле алфавіта
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі з Канады
Катэгорыя·Члены Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі
Катэгорыя·Выкладчыкі Гарвардскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Выкладчыкі Ельскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Малекулярныя біёлагі
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1939 годзе
Катэгорыя·Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
Катэгорыя·Хімікі Канады
Катэгорыя·Хімікі ЗША