wd wp Пошук: ⬜

Станіслаў Сак

Сак (хрысціянскае імя Станіслаў; нар. у XIV ст. — памёр пасля 20 студзеня 1433) — вялікалітоўскі баярын, староста дубінскі (1433). На Гарадзельскай уніі прыняў герб «Помян»[1].

Біяграфія

Родапачынальнік роду Саковічаў герба «Помян». Сваяком Сака быў Ян Даўгірд, які таксама ўжываў герб «Помян» і выступаў як сведка ў данацыі Андрэя Саковіча Віленскай кафедры 1434 года[2]. Меў ва ўладанні Немянчын[1].

Да акта Гарадзельскай уніі Сак прыклаў пячатку, якая дазваляе ідэнтыфікаваць яго хрысціянскае імя — Станіслаў. Надпіс на яго абадку абвяшчае:

† 𝖘𝖙𝖆𝖓𝖎𝖘𝖑𝖆𝖎 ∵ . . 𝖘 ∵ 𝖘𝖆𝖐 ∵

Падчас грамадзянскай вайны (1432—1435) быў прыхільнікам вялікага князя літоўскага Свідрыгайлы, з якім 15 мая 1432 года ў Скірстымоні заключыў саюз з Тэўтонскім ордэнам[1].

Пячаткі

• 1422 год
• 1432 год
• 1433 год

Дзеці[3]

• Андрэй — ваявода троцкі (1459—1465), намеснік полацкі (1444—1458), намеснік смаленскі (1440).
• Васко (Васіль) (? — каля 1473) — 25 ліпеня 1444 года разам з жонкай, дачкой і іншымі (неназванымі) дзецьмі зрабіў ахвяраванне віленскім францысканцам[4]. Жонка — Мілохна[5].
• Алехна — староста бельскі (1477—1481)
• Івашка (Ян) — староста вількейскі (1451), маршалак гаспадарскі (1472)
• Станька (Станіслаў) — меў бенефецыйныя ўладанні ў Боліне і Уле, якія атрымаў ад Жыгімонта Кейстутавіча і Казіміра Ягелончыка[6]. Жонка — Васька.
• Пётр — староста ковенскі (1447), які хутчэй за ўсё ўпамінаецца як Vako у час паездкі да магістра Ордэна ў пачатку 1447 года[7].
• Федзька — згадваецца толькі адзін раз паміж 1441/1443 гадоў, калі атрымаў людзей ад вялікага князя Казіміра Ягелончыка[8]. Магчыма, стараста бельскі ў 1439 годзе[9].

Зноскі

1. 1 2 3 Semkowicz, W. O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle 1413 r. // Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. 1926-1927. T. VIII. — Kraków: Polskie Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie, 1928. — S. 230.
2. ↑ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej = Codex diplomaticus ecclesiae cathedralis necnon Dioeceseos Vilnensis. — T. 1. (1387—1507). Wydali Jan Fijałek i Władysław Semkowicz. — Kraków, 1948. — S. 150.
3. ↑ Kelma, E. Ród Sakowiczów i jego majętności w XV i pierwszej połowie XVI wieku // Lituano–Slavica Posnaniensia. Studia Historica. — T. 3. — Poznań, 1989. — S. 156—156.
4. ↑ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej = Codex diplomaticus ecclesiae cathedralis necnon Dioeceseos Vilnensis. — T. 1. (1387—1507). Wydali Jan Fijałek i Władysław Semkowicz. — Kraków, 1948. — S. 203.
5. ↑ Пятраўскаc, Р. Літоўская знаць у канцы XIV — XV ст.: Склад — структура — улада / Р. Пятраўскас; пер. з літоўскай мовы А. Мікус. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 386 с. — С. 294. — ISBN 978-5-00076-015-4.
6. ↑ Lietuvos Metrika. Knyga Nr. 3, 1440-1498. Užrašymų knyga 3 = Lithuanian Metrica. Book of inscriptions 3, 1440-1498 = Литовская Метрика. Книга записей 3 / [parengė Lina Anužytė ir Algirdas Baliulis]; Lietuvos istorijos institutas. — Vilnius: Žara, 1998. — 161, [5] p. — P. 29, 44. — ISBN 9986-34-026-8.
7. ↑ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. — Riga, Moskau, 1896. — S. 200—201
8. ↑ Lietuvos Metrika. Knyga Nr. 3, 1440-1498. Užrašymų knyga 3 = Lithuanian Metrica. Book of inscriptions 3, 1440-1498 = Литовская Метрика. Книга записей 3 / [parengė Lina Anužytė ir Algirdas Baliulis]; Lietuvos istorijos institutas. — Vilnius: Žara, 1998. — 161, [5] p. — P. 68. — ISBN 9986-34-026-8.
9. ↑ Szybkowski, S. [Recenzija] / Sobiesław Szybkowski // Zapiski Historyczne. — 2005. — T. 70. — Z. 4. — S. 158.

Літаратура

• Вяроўкін-Шэлюта У. Саковічы // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 536. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
• Пятраўскаc, Р. Літоўская знаць у канцы XIV — XV ст.: Склад — структура — улада / Р. Пятраўскас; пер. з літоўскай мовы А. Мікус. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 386 с. — С. 87. — ISBN 978-5-00076-015-4.
• Сліж, Н. Саковічы-Насілоўскія: ад уплывогага да шараговага роду (XV—XVI стст.) // ARCHE Пачатак. — 2014. — № 6 (127): Магнатэрыя Вялікага Княства Літоўскага. — С. 41—58. — ISSN 1392-9682.

Тэмы гэтай старонкі (7):
Катэгорыя·Саковічы герба «Помян»
Катэгорыя·Баяры літоўскія
Катэгорыя·Асобы, чыя дата смерці не вызначана
Катэгорыя·Нарадзіліся ў XIV стагоддзі
Катэгорыя·Памерлі ў XV стагоддзі
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра дзяржаўных дзеячаў без ілюстрацый на Вікісховішчы