Аятала Махамед Бахр аль-Улум (араб. محمد بحر العلوم; нар. 17 снежня 1927, Эн-Наджаф, Каралеўства Ірак — 7 красавіка 2015, Эн-Наджаф, Ірак) — іракскі рэлігійны і дзяржаўны дзеяч, двойчы старшыня Часовага кіраўнічага савета Ірака (ЧКСІ)[1][2][3].
Нарадзіўся ў сям’і рэлігійнай, сацыяльнай і палітычнай гісторыка. Атрымаў тэалагічную адукацыю ў Універсітэце Эн-Наджафа, у 1979 г. атрымаў ступень доктара філасофіі ў шарыяту ў Карскім універсітэце.
З’яўляўся рэлігійным апанентам свецкай баасісцкай улады на чале з Садамам Хусейнам. Меў сувязі з ісламскай групоўкай Джамаат аль-Улама, быў вучнем вялікага аяталы Мухсін аль-Хакіма і актыўна ўзаемадзейнічаў з радыкальна-шыіцкай партыяй Дава. Быў першым святаром Ірака, які падпісаў дакумент «Дэмакратыя і правы чалавека ў Іраку» (1988), у якім утрымліваліся дадзеныя адносна парушэння правоў чалавека рэжымам Садама Хусейна.
У 1989 голзе разам з сынам аль-Хакіма Мухамедам ён быў вымушаны бегчы з Ірака. Жыў у Лондане. У 1992 г. быў абраны членам іракскага нацыянальнага кангрэса[4], са складу якога выйшаў у 1995 г. Разам з Барзані і Талабані ўваходзіў у склад дэлегацыі іракскай апазіцыі, якая наведала Вашынгтон, каб прадставіць пазіцыю Кангрэса на сітуацыю ў Іраку.
Пасля звяржэння Садама Хусейна быў уключаны ў склад праамерыканскага Часовага кіраўнічага савета, нягледзячы на тое, што скептычна выказваўся адносна ўмяшання ЗША ў справы краіны.
У ліпені 2003 г. быў абраны старшынёй савета, падаў у адстаўку пасля забойства Мухамеда аль-Хаіма ў знак пратэсту супраць няздольнасці ўсталяваць закон і парадак[5]. Аднак неўзабаве ён вярнуўся ў склад савета, займаў пасаду яго старшыні ў сакавіку 2004 года.
Яго сын, Мухамед Бакр аль-Улум займаў пасаду міністра нафты Ірака (2003—2004 і 2005).