Жолаб (акіянічны жолаб) — глыбокая і доўгая ўпадзіна на дне акіяна (5000-7000 м і больш). Утвараецца шляхам працісквання акіянічнай кары пад іншую акіянічную або кантынентальную кару (сыходжанне пліт). Геалагічна акіянічныя жолабы з’яўляюцца сучаснымі геосінклінальнымі структурамі.[1] Па гэтай прычыне раёны жолабаў часта з’яўляюцца эпіцэнтрам землетрасення, а дно з’яўляецца падставай многіх вулканаў.
Акіянічныя жолабы існуюць ва ўсіх акіянах, самыя глыбокія - у Ціхім, дзе і знаходзіцца самая глыбокая кропка зямлі ў Марыянскай упадзіне. Па розных дадзеных, яе глыбіня - 10911 м,[2] 11022 м[1] або блізкія значэння. Перуанскія-Чылійскі жолаб - самы доўгі ў свеце (≈ 5900 км).