wd wp Пошук:

Гісара-Алай

.mw-parser-output .t-geoinfobox td,.mw-parser-output .t-geoinfobox th{min-width:120px}.mw-parser-output .t-geoinfobox td:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox th:only-child{text-align:center}.mw-parser-output .t-geoinfobox-name{font-size:110%;padding:2px}.mw-parser-output .t-geoinfobox-nickname{font-style:italic}.mw-parser-output .t-geoinfobox-cave th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-mount th:only-child{background:#e7dcc3}.mw-parser-output .t-geoinfobox-surface th:only-child{background:#ffe4c4}.mw-parser-output .t-geoinfobox-blue th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-water th:only-child{background:#c0daff}.mw-parser-output .t-geoinfobox-underwater th:only-child{background:#b0e0e6}.mw-parser-output .t-geoinfobox-green th:only-child{background:#d0f0c0}.mw-parser-output .t-geoinfobox-tomb th:only-child{background:#bbbbbb}.mw-parser-output .t-geoinfobox-yellow th:only-child{background:#fdeaa8}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:only-child{background:#cbd5c4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:first-child:not(:only-child){background:#cbd5c4;text-align:right;padding:0 0.5em}.mw-parser-output .t-geoinfobox-grey th:only-child{background:#eaecf0}

Гісара-Алай — горная сістэма на поўдні Сярэдняй Азіі, паміж Памірам і Ферганскай катлавінай, у Кыргызстане, Таджыкістане і Узбекістане.

На поўдні абмежавана Каршынскім стэпам, Таджыкскай дэпрэсіяй і Алайскай далінай. Працягласць з захаду на ўсход каля 900 км, шырыня да 150 км.

Яго заходнюю і сярэднюю часткі складаюць Туркестанскі, Зераўшанскі хрыбты і Гісарскі хрыбет, усходнюю частку — Алайскі хрыбет з паўночнымі перадавымі ланцугамі. Пераважаюць вышыні каля 5000 м, максімальная вышыня да 5621 м (пік Ігла). Галоўныя грабяні хрыбтоў маюць тыповы альпійскі рэльеф; пашыраны карст. У паўночных ланцугах Алайскага і Туркестанскага хрыбта і інш. — плоскія выраўнаваныя паверхні. Развіты лёсавыя перадгор’і (адыры). Вечныя снягі і ледавікі (найбольшы ледавік Зераўшанскі даўжынёй 25 км у горным вузле Матча).

Гісара-Алай — складкавае ўтварэнне герцынскага ўзросту, складзенае з асадкавых і метамарфічных парод з уключэннямі гранітаў, дыярытаў. З інтрузіямі звязаны радовішчы вальфраму, малібдэну, мыш’яку, золата, ртуці, сурмы; ёсць радовішчы вугалю.

Асаблівасці клімату абумоўлены вышыннай пояснасцю і нераўнамерным размеркаваннем ападкаў. Рэкі адносяцца пераважна да басейнаў Зераўшана і Амудар’і. Азёры: Маргузор, Іскандэркуль і інш. Па схілах гор знізу ўверх паўпустыні пераходзяць, у сярэднягорную леса-лугава-стэпавую зону, вышэй — высакагорныя лугі і гляцыяльна-нівальная зона вечных снягоў, ледавікоў і скал.

Запаведнікі: Заамінскі і Раміт.

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (10):
Катэгорыя·Артыкулы без выяў (тып: горны хрыбет)
Катэгорыя·Горныя сістэмы паводле алфавіта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю з назвай артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Катэгорыя·Горы Узбекістана
Катэгорыя·Горныя сістэмы Азіі
Катэгорыя·Горныя сістэмы без геаграфічных каардынат
Катэгорыя·Горы Таджыкістана
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Катэгорыя·Горы Кыргызстана