wd wp Пошук:

Аляксандр Карпавіч Болбас

Аляксандр Карпавіч Болбас (1911, Слабодка, Бабруйскі раён, Магілёўская вобласць[1] — 2008) — падпалкоўнік Савецкай Арміі, удзельнік савецка-фінскай і Вялікай Айчыннай войнаў, Герой Савецкага Саюза (1944)[1].

Біяграфія

Аляксандр Болбас нарадзіўся 28 лістапада 1911 года ў сяле Слабодка (цяпер — Бабруйскі раён Магілёўскай вобласці Беларусі) ў сялянскай сям’і[2]. Атрымаў сярэднюю адукацыю. У 1929 годзе ўступіў у калгас. З 1930 года працаваў грузчыкам на станцыі Брожа Бабруйскага леспрамгаса. У верасні 1933 года быў прызваны на службу ў Рабоча-сялянскую Чырвоную Армію, праходзіў службу курсантам палкавой школы, пасля механікам-кіроўцам танка. У 1935 годзе быў дэмабілізаваны, паступіў у савпартшколу ў Мінску. Скончыўшы яе, быў накіраваны ў Бабруйск, быў старшынёй завадскога працоўнага камітэта чарапічнага завода. У 1937 годзе Болбас паступіў у Мінскі камуністычны інстытут журналістыкі ў Мінску[1], дзе правучыўся два гады, пасля чаго паўторна быў прызваны ў армію. Удзельнічаў у савецка-фінскай вайне[1], пасля служыў у Беларускай ваеннай акрузе[3].

Удзельнічаў у баях 1941 года ў Беларускай ССР, абароне Мінска, Бабруйска, Рагачова, Магілёва[1], Смаленскай бітве, бітве за Маскву, Сталінградскай бітве, вызваленні Данбаса і Украінскай ССР, Курскай бітве. Да восені 1943 года капітан Аляксандр Болбас быў намеснікам камандзіра мотастралковага батальёна па палітчастцы 11-й мотастралковай брыгады 10-га танкавага корпуса 40-й арміі Варонежскага фронту. Вызначыўся падчас бітвы за Дняпро[3].

Група разведчыкаў батальёна на чале з Болбасам атрымала задачу фарсіраваць Дняпро і правесці разведку сіл праціўніка[1]. Нягледзячы на масіраваны варожы агонь, 12 выведнікаў пераправіліся праз раку. У схватцы за найблізкае сяло Болбас выратаваў радыста і рацыю, застрэліў трох варожых салдат з пісталета. Далейшае прасоўванне групы Болбаса да сяла Балыка было было спынена магутным агнём праціўніка з вышынь, якія размяшчаліся ў 500—700 метрах ад ракі. Група адбіла 4 нямецкія контратакі, даўшы тым самым магчымасць савецкім падраздзяленням паспяхова фарсіраваць Дняпро. Падмацаванні разам з групай Болбаса занялі вышыні і сяло Балыка. 24 — 29 верасня 1943 група Болбаса адбіла 9 нямецкіх контратак, знішчыўшы каля 700 салдат і афіцэраў ворага[3].

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 10 студзеня 1944 года за «ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання і праяўленыя пры гэтым геройства і мужнасць» капітан Аляксандр Болбас быў удастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» за нумарам 2786[3][4].

Удзельнічаў у вызваленні Кіева і Правабярэжнай Украіны, Эстонскай, Латвійскай і Літоўскай ССР. Удзельнічаў у баях на 1-м, 2-м, 3-м Прыбалтыйскім і 3-м Беларускім франтах. У студзені 1945 года ён быў накіраваны на вучобу ў маскоўскую акадэмію бранетанкавых войскаў, якую скончыў у 1947 годзе. Быў накіраваны ў Кіеўскую ваенную акругу, быў намеснікам камандзіра батальёна танкавага вучылішча ў Крывым Рогу, пасля там жа быў начальнікам Дома Афіцэраў, затым знаходзіўся на той жа пасадзе ў Чаркасах, быў таксама намеснікам камандзіра курсанцкага батальёна Кіеўскага танкасамаходнага вучылішча, намеснікам камандзіра танкавага палка па палітычнай частцы, намеснікам начальніка танкавага завода ў Харкаве. У 1958 годзе ў званні падпалкоўніка выйшаў у адстаўку[1]. Працаваў начальнікам дрэваабдзелачнага камбіната АН УССР. У 1973 годзе выйшаў на пенсію, працаваў старэйшым інжынерам Інстытута электрадынамікі. Займаўся грамадскай дзейнасцю. Пражываў у Кіеве, памёр 7 чэрвеня 2008 года. Пахаваны на кіеўскіх могілках «Беркаўцы»[3].

Быў таксама ўзнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны 1-й і 2-й ступеняў, двума ордэнамі Чырвонай Зоркі, а таксама шэрагам медалёў[3]. Ганаровы грамадзянін горада Грабёнкі ў Палтаўскай вобласці[1].

Зноскі

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Болбас Александр Карпович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 70. — 737 с.
  2. Болбас А.С. на сайте biograph-soldat.ru(нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 верасня 2012. Праверана 4 красавіка 2012.
  3. 1 2 3 4 5 6 Аляксандр Карпавіч Болбас на сайце «Героі краіны»
  4. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 10 января 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 19 января (№ 3 (263)). — С. 1

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (25):
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Бабруйскім павеце
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Пахаваныя ў Кіеве
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Бабруйскім раёне
Катэгорыя·Памерлі ў Кіеве
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Прозвішча»
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1911 годзе
Катэгорыя·Памерлі 7 чэрвеня
Катэгорыя·Памерлі ў 2008 годзе
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра ваенных дзеячаў без партрэтаў
Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
Катэгорыя·Удзельнікі бітвы за Дняпро
Катэгорыя·Удзельнікі Курскай бітвы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «Імя Прозвішча»
Катэгорыя·Выпускнікі Ваеннай акадэміі бранятанкавых войскаў
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Леніна
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Іпб. Прозвішча»
Катэгорыя·Удзельнікі Сталінградскай бітвы
Катэгорыя·Нарадзіліся 28 лістапада
Катэгорыя·Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
Катэгорыя·Танкісты Вялікай Айчыннай вайны
Катэгорыя·Героі Савецкага Саюза