Абстрэл аўтобуса пад Валнавахай — абстрэл пасажырскага рэйсавага аўтобуса «Златаусціўка — Данецк», які рухаўся аўтадарогай H-20 і праходзіў пашпартны кантроль на пункце пропуску непадалёк ад горада Валнаваха 13 студзеня 2015 года. У выніку нападу загінула 13 чалавек, яшчэ 15 паранены.
Бакі канфлікту на ўсходзе Украіны ўсклалі віну за здарэнне адзін на аднаго.
Генеральная пракуратура Украіны прызнала абстрэл тэрарыстычным актам[1]. Пракуратура Данецкай вобласці па факце здарэння адкрыла крымінальную справу па ч. 3 арт. 258 (тэрарыстычны акт) Крымінальнага кодэкса Украіны[2][3][4][5].
Рэйсавы аўтобус маркі ЗАЗ A07A1 «I-VAN» рухаўся па маршруце «Златаусціўка — Данецк» (аўтавакзал „Паўднёвы“) і спыніўся на блок-пасце для ажыццяўлення пашпартнага кантролю на лініі размежавання. У гэты час блок-пост быў абстраляны, у выніку чаго некаторыя са снарадаў патрапілі ў рэйсавы аўтобус[3][4].
Паводле заявы прадстаўніка генеральнага штаба Мінабароны Украіны падчас выступлення ў Вярхоўнай Радзе, абстрэл вёўся з Дакучаеўска.
У гэты момант рух пасажырскіх аўтобусаў на трасе «Данецк — Марыупаль» прыпынена.
Паводле версіі украінскага боку прычынай таго, што здарылася стаў артылерыйскі абстрэл з БМ-21 «Град» блок-паста прыхільнікамі ДНР, у выніку чаго некаторыя з снарадаў патрапілі ў рэйсавы аўтобус[3][4].
Па заяве прадстаўніка генеральнага штаба Мінабароны Украіны падчас выступу ў Вярхоўнай Радзе, абстрэл ажыццяўляўся з Дакучаеўска.
Начальнік Галоўнага каманднага цэнтра ўзброеных сіл Украіны Багдан Бондар заявіў, што ўкраінскія вайскоўцы не датычныя да абстрэлу аўтобуса пад Валнавахай[6].
Мінабароны ДНР заявіла, што апалчэнне не мае дачынення да артабстрэлу, і назвала тое, што здарылася, «правакацыяй з боку Украіны»[7].
На месцы загінула 10 людзей, сярод якіх 4 мужчын, 6 жанчын, у тым ліку 14-летняя дзяўчына. Яшчэ 18 чалавек атрымалі раненні[8], 13 з іх былі дастаўлены ў бальніцу ў Валнавасе. Сярод іх 1 міліцыянер і 1 пагранічнік. Ужо ў бальніцы ў Валнавасе сканала яшчэ адна жанчына.
Паводле апублікаваных Данецкай абласной дзяржаўнай адміністрацыяй даных, усяго было паранена 17 чалавек, сярод якіх 16 заставаліся ў Валнавасе, а яшчэ 1 транспартаваны ў Марыупаль[9]. Пазней стала вядома, што памёр яшчэ адзін мужчына[10].
Прэзідэнт Украіны Пётр Парашэнка звярнуўся да ўкраінскага народа ў сувязі з трагедыяй. Пры гэтым ён параўнаў трагедыю ў Валнавасе са стральбой у рэдакцыі газеты Charlie Hebdo, і заклікаў увесь свет да салідарнасці з Украінай[11].
14 студзеня ў Вярхоўнай Радзе Украіны народныя дэпутаты на ранішнім пленарным пасяджэнні ўшанавалі памяць загінулых у выніку абстрэлу аўтобуса пад Валнавахай хвілінай маўчання[12]. Хвіліну маўчання абвясціў старшыня Вярхоўнай Рады Уладзімір Гройсман. Ён таксама выказаў спачуванні сваякам загінулых. «Учора ад рук агрэсара, акупанта, тэрарыстаў, якіх падтрымліваюць агрэсара, загінулі абсалютна нявінныя ні ў чым людзі. І гэта не першыя ахвяры ў нашай краіне, нажаль», — дадаў ён.
Міністэрства замежных спраў Украіны выказала спачуванне родным і блізкім загінулых[5].
Савет Бяспекі ААН асудзіў абстрэл аўтобуса, запатрабаваў «аб’ектыўнага расследавання» інцыдэнту з мэтай прыцягнення адказных да правасуддзя і заклікаў бакі канфлікту на ўсходзе Украіны да выканання Мінскіх дамоўленасцяў[13][14].
Кіраўнік місіі АБСЕ ва Украіне Эртугрул Апакан заклікаў усе бакі канфлікту на ўсходзе краіны праявіць максімум стрыманасці. Пра гэта гаворыцца ў яго заяве, апублікаванай на сайце арганізацыі[1].