wd wp Пошук: ⬜

Ян Амос Каменскі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Каменскі.

Ян Амос Каме́нскі (правільна Ян А́мас Ко́менскі, чэшск.: Jan Amos Komenský; 28 сакавіка 1592 — 15 лістапада 1670, Амстэрдам) — чэшскі мысліцель-гуманіст, педагог, грамадскі дзеяч.

Пасля вучобы ў Герборнскім і Гайдэльбергскім універсітэтах выкладаў у брацкіх школах на радзіме (1614—1620). Жорсткія рэлігійныя ганенні прымусілі яго весці вандроўніцкае жыццё. У 1628 г. ён назаўсёды пакінуў Чэхію і пасяліўся ў польскім горадзе Лешна, дзе актыўна займаўся педагагічнай і навуковай работай, быў рэктарам гімназіі. Яго творы набылі еўрапейскую вядомасць, і ён быў запрошаны ў Англію, Швецыю, Венгрыю.

З 1656 г. Каменскі зноў, як выгнаннік, хаваўся ў Галандыі. Тут выдадзены збор яго педагагічных прац, што ўключаў «Матчыну школу», «Вялікую дыдактыку», «Пансафічную школу», «Свет, які бачым ў малюнках» і іншае.

Краевугольным каменем педагагічнай сістэмы Каменскага з’яўляецца ідэя «пансофіі» — усеагульнага і ўсёабдымнага навучання і выхавання дзяцей любых саслоўяў, нацыянальнасцей, рас. Ён быў ўпэўнены, што правілы і сродкі педагогікі неабходна заўсёды ўзгадняць з прыроднымі законамі жыццядзейнасці чалавека і клапатліва ўдасканальваць, памнажаць тое, што закладзена ў ім ад прыроды. Выкладаць трэба на роднай мове, спалучаць навучанне з карыснай працоўнай дзейнасцю. Асноўнымі прынцыпамі дыдактыкі як адзінай тэорыі навучання, адукацыі і выхавання ён лічыў нагляднасць, паслядоўнасць, непарыўнасць і сістэмнасць. Прызначэнне школы бачыў у падрыхтоўцы актыўных, разняволеных, свабодных, смелых людзей. Пры гэтым галоўным сродкам выхавання лічыў перакананне, а не прымус. У творы «Адзіна неабходнае» адстойваў ідэю ўсеагульнага міру і мірнай садружнасці народаў, знішчэнне войнаў і гвалту на зямлі.

Зноскі

↑ Пискунов А. И. Коменский Ян Амос // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 12 : Кварнер — Конгур. — С. 499. Праверана 27 чэрвеня 2016.
1 2 Jan Amos Comenius — 2009.
↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1016/S0191-6599(05)80111-1
↑ http://www.angelfire.com/journal2/watch-unto-prayer/reformation.html
↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118521691 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
↑ Пискунов А. И. Коменский Ян Амос // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 12 : Кварнер — Конгур. — С. 499. Праверана 28 верасня 2015.
↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/09608780500293083

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 7: Застаўка — Кантата. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7), ISBN 985-11-0035-8.
Митюров Б.Н. Ян Амос Коменский и Белоруссия // Адукацыя і выхаванне. 1996. № 2. С. 115-124.
Самусік А.Ф. Асветна-метадычная дзейнасць Я.А. Каменскага ў кантэксце развіцця адукацыі ў Беларусі (XVII – сярэдзіна XVIII ст.) // Евангельская царква Беларусі : гісторыя і сучаснасць : зб. матэрыялаў ІV Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. Мінск, 2021. С. 122-131.
Kratochvíl M. V. Život Jana Amose. — 1975.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ян Амос Каменскі