Этнагенез (ад стар. гр. ἔθνος — «племя, народ» і γένεσις — «узнікненне, паходжанне») — працэс выдзялення і фарміравання этнічных груп. Традыцыйная ацэнка этнічных груп вызначаецца рэтраспектыўна з выкарыстаннем даных розных дысцыплін (гісторыі, археалогіі, этнаграфіі, антрапалогіі, мовазнаўства і інш.) ад зыходнага пункта пераемнасці этнакультурнага развіцця канкрэтнага народа[1].
Тэрмін «этнагенез» (англ.: ethnogenesis) упершыню ўзгадваецца ў сярэдзіне XIX стагоддзя[1], пазней быў уведзены ў акадэмічную антрапалогію XX стагоддзя. У гэтым кантэксце ён адносіцца да назіранага феномену з’яўлення новых сацыяльных груп, якія маюць цэласную ідэнтычнасць, г.зн., «этнічная група» ў антрапалагічным плане. Адпаведныя грамадскія навукі не толькі назіраюць за гэтай з’явай, але і шукаюць тлумачэнні яе прычын.