.mw-parser-output .t-geoinfobox td,.mw-parser-output .t-geoinfobox th{min-width:120px}.mw-parser-output .t-geoinfobox td:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox th:only-child{text-align:center}.mw-parser-output .t-geoinfobox-name{font-size:110%;padding:2px}.mw-parser-output .t-geoinfobox-nickname{font-style:italic}.mw-parser-output .t-geoinfobox-cave th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-mount th:only-child{background:#e7dcc3}.mw-parser-output .t-geoinfobox-surface th:only-child{background:#ffe4c4}.mw-parser-output .t-geoinfobox-blue th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-water th:only-child{background:#c0daff}.mw-parser-output .t-geoinfobox-underwater th:only-child{background:#b0e0e6}.mw-parser-output .t-geoinfobox-green th:only-child{background:#d0f0c0}.mw-parser-output .t-geoinfobox-tomb th:only-child{background:#bbbbbb}.mw-parser-output .t-geoinfobox-yellow th:only-child{background:#fdeaa8}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:only-child{background:#cbd5c4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:first-child:not(:only-child){background:#cbd5c4;text-align:right;padding:0 0.5em}.mw-parser-output .t-geoinfobox-grey th:only-child{background:#eaecf0}
Паўднёвы Урал — частка Урала, цягнецца ад р. Уфы (у раёне пас. Ніжні Уфалей) да р. Урал. Даўжыня 550 км. Вышыня да 1640 м (гара Ямантау). Найбольш высокая і моцна пашыраная частка Паўднёвага Урала складзеная кварцытамі, гнейсамі, крышталічнымі сланцамі. Большая частка схілаў пакрыта тайговымі, радзей змяшанымі лясамі; сустракаюцца шыракалістыя лясы; на ўсходнім схіле і ў паўднёвай частцы — стэп.
Рэльеф складаны. Разновысотныя хрыбты паўднёва-заходняга і мерыдыянальнага напрамку раздзеленыя глыбокімі далінамі з падоўжнымі і папярочнымі паніжэннямі.
Воссю горнай сістэмы з’яўляецца хрыбет Уралтау, які з’яўляецца водападзелам паміж басейнамі рэк Волгі і Урала. Хрыбет працягнуўся ва ўсходняй частцы на 500 км, маючы шырыню ад 5 да 30 км. Самая высокая вяршыня яго дасягае 1067 м (гара Арвяк-Разь (Арвякразь), на поўдзень ад горада Беларэцка). Вышыня хрыбта 800—900 м, а прылеглыя даліны ляжаць на 400—500 м ніжэй. Хрыбет Уралтау складаецца з некалькіх паралельных град і невялікіх адгор’яў, якія падзеленыя шырокімі лагчынамі. Абрысы іх выраўнаваныя, мяккія. Толькі на некаторых вяршынях падымаюцца невялікія сопкі і грабяні са сланцаў, кварцытаў і кангламератаў.
Даліна ракі Белай аддзяляе на захад некалькі паралельных больш высокіх і скалістых ланцугоў. Самыя высокія хрыбты Ямантау, Ірэмель, Зігальга, Машак. Яны складзеныя вельмі цвёрдымі кварцавымі пяшчанікамі і гліністымі сланцамі. Для рэльефу іх вельмі характэрныя ступеністыя схілы, шырокія нагорныя тэрасы і камяністыя вяршыні. Схілы горных масіваў пакрытыя хваёвым лесам да вышыні 1100 м, а вышэй гэтай лініі пераважаюць каменныя россыпы. На нагорных тэрасах і сопкападобных вяршынях захаваліся сценападобныя скалы (астанцы), складнікі грэбняў некаторых гор.
На захад ад ідзе паласа перадавых горных ланцугоў, якія маюць сярэднюю вышыню значна ніжэйшую за 1 000 м, толькі нешматлікія вяршыні паднімаюцца вышэй. Горныя ланцугі аддзеленыя адзін ад аднаго больш шырокімі падоўжнымі далінамі рэк, а вузкія папярочныя даліны падзяляюць кожны ланцуг на хрыбты і масівы. Гэта хрыбты Зільмердак, Юрматау, Колу, Каратау.
На ўсход ад хрыбта Уралтау працягнуўся ланцуг перадавых ўсходніх хрыбтоў Паўднёвага Урала: Ірэндык і Крыктытау. Яны складзеныя не толькі ападкавымі, але і вулканічнымі пародамі. Горы моцна разбураныя, вяршыні іх плоскія, але там, дзе агаляюцца вулканічныя пароды, сустракаюцца скалы, грабяні. На поўдні Арэнбургскай вобласці горы сканчаюцца і пачынаецца стэп, а затым паўпустыня.
Артыкулу не хапае спасылак на крыніцы. Звесткі мусяць быць правяральнымі або іх могуць выдаліць. Вы можаце адрэдагаваць артыкул, дадаўшы спасылкі на аўтарытэтныя крыніцы. Шаблон пастаўлены 28 чэрвеня 2022 года. |