ПАЗ-672

ПАЗ-672 — савецкі аўтобус малога класа, які вырабляўся Паўлаўскім аўтобусным заводам у 1967-1989 гадах. Папярэднік — ПАЗ-652, пераемнік — ПАЗ-3205. Аўтобусы ПАЗ-672 былі прызначаныя для раённых і прыгарадных маршрутаў з малым пасажырапатокам, хоць яны выкарыстоўваліся і выкарыстоўваюцца  гарадах, часта ў ролі маршрутных таксі, службовых аўтобусаў або аўтакатафалкаў.

Гісторыя

Распрацоўка аўтобуса ПАЗ-672 пачалася ў 1957 годзе. Гэта было далейшае развіццё мадэлі ПАЗ-652Б. На аўтобусе ужыты 8-цыліндравы V-падобны рухавік і хадавая частка ад грузавіка ГАЗ-53, рулявое кіраванне з гідраўзмацняльнікам. Паралельна распрацоўваўся пасажырскі прычэп ПАЗ-750 (серыйна не выпускаўся). Тэхнічны праект быў гатовы ў канцы 1958 года. Першы прататып, вонкава мала адрозніваўся ад ПАЗ-652, выраблены ў лістападзе 1959 года. У працэсе далейшай працы над аўтобусам улічваліся выяўленыя недахопы ПАЗ-652, а таксама новыя напрацоўкі па грузавікоў ГАЗ-52 і ГАЗ-53. У снежні 1960 года з’явіўся новы варыянт ПАЗ-672. Падстава кузава было выкарыстана ад ПАЗ-652Б, тармазная сістэма атрымала паасобны прывад на пярэдні і задні масты. У 1961 і 1963 гадах пабудаваны тры прататыпа. Пасля правядзення ведамасных выпрабаванняў у канцы 1963 года аўтобус быў рэкамендаваны ў серыйную вытворчасць.

У 1964 годзе каркас кузава быў цалкам перапрацаваны, яго маса знізілася, павялічыўся памер бакавых вокнаў. Новы варыянт аўтобуса быў увасоблены ў метале да першамайскім святах. Планавалася да канца года выпусціць пяцьсот аўтобусаў. Але падрыхтоўка да вытворчасці моцна зацягнулася. І ў 1965 і 1966 гадах пачаць вытворчасць не ўдалося. Першыя серыйныя ПАЗ-672 ўбачылі свет толькі ў 1967 годзе. Тым часам распрацоўваліся новыя мадыфікацыі аўтобуса. Усяго было пабудавана каля двух дзясяткаў вопытных узораў. У ліпені 1966 года пяць аўтобусаў здзейснілі аўтапрабег па маршруце Паўлава — Ерэван — Паўлава.

25 кастрычніка 1967 года ў зборачным цэху № 2 былі звараныя першыя два кузава серыйных ПАЗ-672. Праз месяц з канвеера зборачнай цэха № 1 сышлі чатыры аўтобусы, а ўсяго да канца года былі здадзены дзесяць машын. У лістападзе 1968 года была спынена вытворчасць ПАЗ-652Б, і завод цалкам перайшоў на выпуск ПАЗ-672.

У снежні 1969 года было прынята рашэнне аб мадэрнізацыі аўтобуса. Быў павялічаны рэсурс рухавіка, падвышаная надзейнасць гідраўзмацняльніка руля і тармазоў, праведзена герметызацыя кузава. Змены ўносіліся пастаянна. Аднак на індэксе аўтобуса гэта ніяк не адбівалася. Існуе памылковае меркаванне, быццам мадэрнізаваны ў пачатку 1970-х гадоў аўтобус стаў называцца ПАЗ-672Б, аднак мадыфікацыі аўтобуса ПАЗ-672 з індэксам «Б» згодна з тэхнічнай дакументацыі не існавала. З 1975 года рэсурс да капрамонту быў павялічаны да 320 тыс. км, з 1979 — да 330 тыс. км. У 1980 годзе на палігоне НАМІ прайшоў выпрабаванні мадэрнізаваны аўтобус ПАЗ-672М, які меў рэсурс да капрамонту 350 тыс. км. Вытворчасць ПАЗ-672М пачалося ў снежні 1982 года. Да канца 1989 года было выпушчана 90 645 аўтобусаў гэтай мадыфікацыі. Асобна варта згадаць і пра асаблівасці знешняй святлатэхнікі аўтобуса. Яшчэ адно памылковае меркаванне заключаецца ў тым, што новыя пярэднія паказальнікі павароту і габарытныя агні, а таксама заднія ліхтары квадратнай формы, сабраныя ў адзіную вертыкальную секцыю сталі ўсталёўвацца на аўтобусы ПАЗ-672М, то ёсць з 1982 года. На самай справе ўстаноўка новай святлатэхнікі адпаведнай правілах ЕЭК ААН ажыццяўлялася паэтапна ў 1978 годзе. Спачатку ўсталявалі заднія ліхтары, пакінуўшы пярэднія паказальнікі павароту без зменаў, а затым аўтобус абсталявалі новымі пярэднімі паказальнікамі павароту, сумешчанымі з габарытнымі агнямі.

Вытворчасць аўтобуса ПАЗ-672М спынілася 30 лістапада 1989 года. Ён саступіў месца на канвееры больш сучаснаму аўтобусу ПАЗ-3205. Усяго было выпушчана 190 150 аўтобусаў ПАЗ-672, а разам з мадыфікацыямі — 288 688.

Тэхнічныя характарыстыкі ПАЗ-672

• Даўжыня: 7150 мм
• Шырыня: 2440 мм
• Вышыня: 2952 мм
• Колавая база: 3600 мм
• Мінімальны дарожны прасвет: 280 мм
• Маса падрыхтаванага аўтобуса: 4535 кг
• Поўная маса: 7825 кг
• Сядзячых месцаў: 23
• Агульная пасажыраўмяшчальнасць: 45 чалавек (на практыцы перавозілася да 100 чалавек)
• Максімальная хуткасць: 80 км/г
• Выдатак паліва: 20,5 л/100 км
• Рухавік: ЗМЗ-672, карбюратарны, V-падобны, чатырохтактны, васьміцыліндравы, верхняклапанны, працоўны аб’ём 4,25 л, максімальная магутнасць — 115 к.с.
• Счапленне: аднадыскавае, сухое, з гідраўлічным прывадам
• Каробка перадач: механічная, чатырохступенчатая
• Галоўная перадача: адзінарная, гіпоідная
• Рулявы механізм: глабаідальнй чарвяк і ролік трохграбеневы
• Памер шын: 8,25-20

Мадыфікацыі

• ПАЗ-672 (1967—1982) — базавы серыйны аўтобус.
• ПАЗ-672А (1967—1968) — шпацырна-экскурсійны аўтобус (прататып). з палегчаным дахам, без бакавога шклення. Пабудавана 2 аўтобуса
• ПАЗ-672Б (1973-1982) — мадэрнізаваны. Выпушчана 117 286 аўтобусаў.
• ПАЗ-672 (1970) — шасі. Уяўляла сабой падставу кузава з рухавіком, радыятарам, КПП і рулявым кіраваннем.
• ПАЗ-672ВЮ (1973-1989) — шасі ў трапічным выкананні. Пастаўлялася на Кубу, дзе выкарыстоўвалася для вытворчасці аўтобусаў маркі Giron. Выраблена 21100 шасі.
• ПАЗ-672Г (1983-1986) — горны. Адрозніваўся двума паліўнымі бакамі па 105 л, рамянямі бяспекі на кожным сядзенні, гідраўзмацняльнікам рулявога кіравання і ўзмоцненымі тармазамі, адсутнасцю задняй пасажырскай дзверы і шклення ў скатах даху. Выпушчана 575 аўтобусаў.
• ПАЗ-672Д (1972) — дызельны (вопытны). Пабудавана 2 аўтобусы.
• ПАЗ-672Ж (1985-1989) — газабалонны. Распрацаваны сумесна з Разанскім заводам газавай апаратуры. Адрозніваўся газавымі балонамі, устаноўленымі ў задняй частцы даху. Некаторыя аўтапрадпрыемствы самастойна пераабсталявалі аўтобусы пад выкарыстанне газавага паліва.
• ПАЗ-672М (1982-1989) — мадэрнізаваны. Частка аўтобусаў выпускалася з адной пасажырскай дзвярыма, за кошт чаго было дададзена два сядзячыя месцы.
• ПАЗ-672С (1969-1989) — у Паўночным выкананні. Адрозніваўся вокнамі з падвойным шкленнем і без фортачак, адсутнасцю вокнаў у пахілах даху, дадатковым ацяпляльнікам салона, больш магутным генератарам, наяўнасцю другога акумулятара. Выпушчана 7147 аўтобусаў.
• ПАЗ-672Т — турыстычны. Адрозніваўся ворнымі пасажырскімі дзвярыма, мяккімі сядзеннямі з рэгуляванымі па нахіле спінкамі, адкіднымі багажнымі сеткамі, падоўжанымі рысорамі. Выпускаўся дробнымі партыямі.
• ПАЗ-672ТЛ (1978-1979) — перасоўная лабараторыя для комплекснага даследавання спартсменаў на двух аўтобусах. Выраблена 10 камплектаў.
• ПАЗ-672У (1969-1981) — экспартны. Пастаўляўся ў еўрапейскія сацыялістычныя краіны і Манголію.ПАЗ-672УМ (1981-1989) — мадэрнізаваны экспартны.
• ПАЗ-672УМ (алімпійская серыя) (1979-1980) — аўтобусы для абслугоўвання персаналу гульняў маскоўскай Алімпіяды 1980 года, членаў Алімпійскіх дэлегацый і іншых патрэб аргкамітэта. Адрозніваліся палепшаным аздабленнем. Выпушчана 50 аўтобусаў.
• ПАЗ-672Ю (1970-1989) — экспартны трапічны. Адрозніваўся ужываннем коррозиестойких матэрыялаў, спецыяльнай гумы і пластмас, адсутнасцю шклення ў пахілах даху, дадатковым бензабакам. Пастаўляўся ў краіны Афрыкі, Паўднёва-Усходняй Азіі і на Кубу.

• ПАЗ-3201 (1972-1982) — паўнапрывадны аўтобус. Не меў задніх дзверэй, за кошт чаго колькасць сядзячых месцаў была даведзена да 26 (да Алімпіяды-80 выпушчаная партыя аўтобусаў з двума дзвярыма). Прызначаўся для эксплуатацыі ва ўмовах бездарожжа.
• ПАЗ-320101 (1982-1989) — мадэрнізаваны паўнапрывадны аўтобус.
• ПАЗ-320107 (1975-?) — шасі ў трапічным выкананні.
• ПАЗ-3201С (1973-1989) — паўночны. Адрозніваўся вокнамі з падвойным шкленнем і без фортачак, адсутнасцю вокнаў у пахілах даху. Выпушчана 6114 аўтобусаў.
• ПАЗ-3742 (1977—1989) — рэфрыжэратар для перавозкі хуткапсавальных прадуктаў. На Базе выпушчана 806 рэфрыжэратараў. З 1978 года да вытворчасці падлучаны Бакінскі завод спецыялізаваных аўтамабіляў. У 1980 годзе вытворчасць цалкам перададзена на БЗСА. Народная назва гэтых аўтобусаў — “пінгвіны” (з-за малюнка пары пінгвінаў на задняй дзверы рэфрыжэратара)[1].
• ПАЗ-37421 (1977—1989) — ізатэрмічны фургон. Ад ПАЗ-3742 адрозніваўся адсутнасцю халадзільнай устаноўкі. На ПАЗе выпушчана 254 фургоны. З 1980 года выпускаўся на БЗСА.
• ПАЗ-3916 (1978-1979) — тэлевізійная апаратная. Распрацавана сумесна з Кіраваградскім заводам радыёвырабаў. Выраблена 22 апаратных..
• КТ-201 (? — 1982) — рытуальны (катафалк). Пераабсталяваўся Арзамаскім заводам камунальнага машынабудавання з серыйнага ПАЗ-672. Аўтобус меў заднія дзверы і спецыяльныя палазы для труны, пасажырскія сядзенні размяшчаліся ўздоўж бартоў.
• КТ-201А (1982—1989) — рытуальны на базе ПАЗ-672М.
• БакАЗ-3219 (1989-1993) — пасажырскі аўтобус на базе БЗСА-3742, з выдаленай халадзільнай устаноўкай, выразанымі вокнамі і ўмантаванымі сядзеннямі. Вырабляўся ў выніку празмернасці камплектуючых для рэфрыжэратараў БЗСА-3742. Таксама на заводзе БакАЗ (новая назва Бакінскага завода спецыялізаваных аўтамабіляў) выпускалася медыцынская лабараторыя на базе пасажырскага БакАЗ-3219.

Зноскі

1. ↑ Пингвины, сделанные в Баку Архівавана 24 ліпеня 2012.

Спасылкі

• ПАЗ-672 на сайце «Харкаў транспартны»
• ПАЗ-672 на сайце «Кіеўскі аўтобус»
• ПАЗ-672 на сайце «Аўтамадэльнае бюро»
• ПАЗ-672 на сайце «Санитка-103»
• Тэст-драйв аўтобуса ПАЗ-672

У артыкуле або раздзеле ёсць спіс крыніц або спасылак, але крыніцы асобных сцвярждэнняў няясныя праз неўжыванне зносак. Сцвярджэнні, не падмацаваныя крыніцамі, могуць быць пастаўлены пад сумненне і выдалены. Вы можаце палепшыць артыкул, дадаўшы дакладнейшыя спасылкі на крыніцы.