wd wp Пошук: ⬜

Лоўчыя прылады

Лоўчыя прылады — прылады і прыстасаванні, якія служаць для лоўлі жывёл (паляўнічныя прылады), рыб (рыбацкія прылады), насякомых. Асобна выдзяляюцца прылады для лоўлі грызуноў і пчалярскія прылады.

Рыбацкія прылады паводле паводле прынцыпу дзеяння і спосабу лоўлі падзяляюцца на:

• невады
  • зімовы невад (вялікі невад)
  • летні невад (падвалока)
    • брэдзень (браднік, валачок, браданік), валакуша, крыга, лата, мутнік (яршавік)
• сеткі, паводле будовы:
  • аднасценная сетка
  • трысценная сетка (трыгубіца)
• сеткі, паводле спосабу лоўлі:
  • стаўныя
    • трыгубіца
  • плаўныя (загонныя)
    • уклейніца
• стаўныя пасткі
  • буч (кош, вярша), ез, закот, кацец, настаўка, нерат, венцер, скрыпка, ват, жак, каробка, мярэжа, паплаў, сак
• рухомыя пасткі
  • волак, брадан, кломля, лібіла, падсака, сачок, сіло (пятля), таптуха, хапун (павук)
• кручковыя снасці
  • прынадная вуда
    • паплаўковая вуда
      • звычайная вуда, якарная вуда
    • донная вуда
      • донка, жэрліца, старажня, перавалока
  • імітацыйная вуда
    • блісня, дарожка, драка, матылёк
• ударныя прылады
  • прылады, якія нанізваюць рыбу зверху
    • восць
  • прылады, якія падчэпліваюць рыбу знізу
    • крук, багор
  • прылады, якія глушаць рыбу пад лёдам
    • дубіна, чакуха, чурка
• дапаможныя прылады
  • баба, прыстасаванне, каб падцягваць невад; боўт, шост, каб наганяць рыбу; бычок, прыстасаванне, каб захоўваць рыбу ў вадзе; вараток, прыстасаванне, каб падцягваць лодку да невада; клок, прылада, каб падвабліваць самоў; пешня, прылада для прабівання палонак; сашыла, вілы для прагону пад лёдам жэрдкаў з вяроўкамі; сцябла, прыстасаванне для перавозкі рыбалоўных сеткаў у лодцы.

Паляўнічыя прылады звычайна найперш улучаюць паляўнічую зброю:

• абушныя прылады
  • доўбня, булава, сякера, кісцень
• колкія прылады
  • рагаціна, дзіда, кап’ё, дроцік
• сечныя прылады
  • кінжал, стылет, меч, шабля
• кідальныя прылады
  • прашча, лук, арбалет, стрэльба.

Апроч гэтага, уласна лоўчыя паляўнічыя прылады падзяляюцца на:

• загонныя прыстасаванні
  • ваўкаўня, засека (двухсценак, сценка), лоўчая яма
• самалоўныя нерухомыя пасткі
  • пасткі ўшчымляльнага дзеяння
    • залезы, ступа, ступіца, кола, сіло, сетка, капкан
  • пасткі ўдарнага дзеяння
    • ашчэп, кляпцы, сланцы, торгала
• дапаможныя лоўчыя прылады
  • абцугі; кляшчы, драўлянае паляўнічае прыстасаванне, якое ўжывалася, каб выцягваць лісоў з нораў.

У пчалярскія прылады вылучаюцца вабік, накроп, прывой, раёўня і інш.

Літаратура

• Ламака В. Намінацыі лоўчых прыладаў у беларускіх слоўніках // Vocabulum et vocabularium: Сб. научн. трудов по лексикографии. Отв. ред. В.В. Дубичинский. — Вып. 5. — Гродно: ГрГУ, 1998. — 188 с. ISSN 0453-79998. С. 26, 27.

Тэмы гэтай старонкі (3):
Катэгорыя·Рыбалоўства
Катэгорыя·Паляванне
Катэгорыя·Пчалярства