За́ра Алякса́ндраўна Далуха́нава (Заруі́ Агасьеўна Макара́н/Макар’я́н, у шлюбе — Далуханя́н; 15 сакавіка 1918, Масква — 4 снежня 2007, Масква) — савецкая, расійская і армянская камерная спявачка
(каларатурнае мецца-сапрана), педагог. Народная артыстка СССР (1990)[2]. Лаўрэат Ленінскай (1966) і Сталінскай прэміі другой ступені (1951).
Нарадзілася ў Маскве ў сям’і Агасія Маркавіча і Алены Гайкаўны Макаран[3].
У 1933—1938 гадах вучылася скрыпцы ў Трэцім паказальным дзяржаўным музычным тэхнікуме імя Гнесіных (цяпер Музычнае вучылішча імя Гнесіных) у В. М. Бяляевай-Тарасевіч. Тэхнікум не скончыла.
З 1939 года — салістка Армянскага тэатра оперы і балета імя А. А. Спендыярава ў Ерэване, дзе гуляла першыя партыі ва ўсіх пастаноўках.
Неўзабаве, пакінуўшы оперную сцэну, стала выступаць як канцэртная спявачка. З 1944 года — салістка Усесаюзнага радыё і тэлебачання, з 1959 года — Маскоўскай філармоніі.
Выканала партыю Папялушкі ў першай савецкай пастаноўцы аднайменнай оперы Дж. Расіні і арыгінальную версію партыі Разіны ў яго ж оперы «Севільскі цырульнік»[4].
Шмат гастралявала (Румынія, ГДР, Італія, Францыя, Англія, Грэцыя, Аргенціна, Чэхаславакія, Венгрыя, ЗША, Польшча, Югаславія, Японія, Ізраіль, Новая Зеландыя і інш.). Спявала ў лепшых канцэртных залах Еўропы, Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, Азіі, Аўстраліі і Новай Зеландыі. У большасці найбуйнейшых музычных цэнтрах свету канцэртавала рэгулярна і з вялікім поспехам.
У 1957 годзе скончыла Музычна-педагагічны інстытут ім. Гнесіных (цяпер Расійская акадэмія музыкі імя Гнесіных).
З 1972 года выкладала ў Музычна-педагагічным інстытуце ім. Гнесіных (з 1983 — прафесар, у 1980—1985 — загадніца кафедрай сольнага спеву).
Актыўна брала ўдзел у журы музычных конкурсаў.
Член Саюза тэатральных дзеячаў РФ (1977).
За перыяд з 1990 па 1995 год фірмамі «Мелодыя», «Monitor», «Austro Mechana» і «Russian Disc» былі выпушчаны восем кампакт-дыскаў.
Апроч выканальніцкай дзейнасці, сур’ёзна захаплялася малярствам.
Памерла 4 снежня 2007 года ў Маскве. Пахавана на Армянскіх могілках Масквы.
Міжнародны конкурс вакалістаў «Бурштынавы салавей» у Калінінградзе з 2007 года носіць імя Зары Далуханавай[5].