wd wp Пошук:

Дорпацкае ваяводства

Дорпацкае ваяводства — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Рэчы Паспалітай у 1598 —— 1629 гг. Цэнтр — Дорпат.

Гісторыя

Створана на тэрыторыі былога Дорпацкага біскупства ў Інфлянтах, якое ахоплівала гістарычна-геаграфічны рэгіён Угаўнія. У пачатку Інфлянцкай ваны 1558 — 1582 гг., у ліпені 1558 г. Дорпат быў заняты войскамі Івана IV, таму Дорпацкае біскупства не брала ўдзел ў актах падданства вялікаму князю літоўскаму Жыгімонту II Аўгусту і унійным працэсе з ВКЛ. Пасля адваявання Інфлянтаў у Рускага царства Стэфан Баторый разглядаў землі Дорпацкага біскупства як здабытую тэрыторыю, дзе ён не быў звязаны якімі-небудзь абавязкамі. У 1582 г. манарх падпісаў «Інфлянцкую канстытуцыю», паводле якой створаны Дорпацкі прэзідыят. Дорпацкі прэзідыят, як і іншыя саноўнікі Інфлянтаў, не атрымаў месца ў Сенаце Рэчы Паспалітай. Паводле «Інфлянцкай ардынацыі» 1598 г. прэзідыят перайменаваны ў ваяводства. Дорпацкія ваявода і кашталян сталі сенатарамі. У час вайны Рэчы Паспалітай са Швецыяй 1600 — 1629 гг. шведскія войскі ў 1625 г. узялі Дорпат. Паводле Альтмаркскага перамір’я 1629 г. Дорпацкае ваяводства засталося за Швецыяй, але ў Рэчы Паспалітай працягвалася намінацыя на дорпацкія ўрады. Паводле Аліўскага міру 1660 г. Рэч Паспалітая канчаткова прызнала за Швецыяй заваяваную ёю частку Інфлянтаў. Намінацыя на ўрады дорпацкага ваяводы і кашталяна спынілася, але на іншыя дорпацкія ўрады (абозны, войскі, гараднічы, канюшы, лоўчы, мечнік, падкаморы, падстолі, падсудак, падчашы, пісар земскі, скарбнік, стольнік, стражнік, харунжы, чашнік) працягвалася да канца існавання Рэчы Паспалітай.

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (3):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
Катэгорыя·Дорпацкае ваяводства