wd wp Пошук:

Грыгор Сепухавіч Ханджан

Грыгор Сепухавіч Ханджан (арм.: Գրիգոր Սեպուհի Խանջյան, 29 лістапада 1926, Ерэван, СССР19 красавіка 2000, Ерэван, Арменія) — савецкі армянскі маляр і графік.

Акадэмік АМ СССР (1973; член-карэспандэнт 1962). Народны мастак СССР (1983). Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1969).

Аўтар пераважна жанрава-пейзажных карцін і прасякнутых драматызмам, пабудаваных на рэзкіх святлоценявых кантрастах ілюстрацый і графічных серый на тэмы з жыцця армянскага народа.

Біяграфія

Нарадзіўся 29 лістапада 1926 года ў Ерэване. У 1945 годзе скончыў Ерэванскае мастацкае вучылішча імя Ф. Тэрлемезяна. Вучыўся ў Ерэванскім мастацкім інстытуце (1945—1951) у А. В. Бекарана, Э. А. Ісабекяна. Член СХ Армянскай ССР і абраны членам яго кіравання (1953). Член-карэспандэнт АМ СССР (1962). Член кіраўніцтва СХ СССР (1963). Сапраўдны член АМ СССР (1973). Дэпутат Вярхоўнага Савета і членам Прэзідыума ВС Армянскай ССР (1975). Член-карэспандэнт АН АрмССР (1982). Сканаў 19 красавіка 2000 года ў Ерэване.

Творчасць

Грыгор Ханджан адзін з майстроў выяўленчага мастацтва Арменіі. Мастацкую кар’еру Грыгор пачынаў як маляр. Яго палотны і першыя ілюстрацыі для кніг Армянскіх пісьменнікаў і паэтаў паказалі схільнасць мастака да лірызму і любоў да дэталей. У пазнейшых працах Ханджана гісторыя Арменіі робіцца галоўным прадметам яго творчасці. Грыгор Ханджан адзін з майстроў выяўленчага мастацтва Арменіі.

Ён шырока вядомы як маляр, кніжны ілюстратар і дызайнер буйнамаштабных габеленаў на гістарычную тэматыку. Прайграваючы ў сваёй творчасці лепшыя традыцыі армянскага мастацтва, Ханджан адрасуе свае працы шматнацыянальнай публіцы. Яго творчасць вядомая і любая далёкая за межамі Арменіі. Яго працы — паказнік высокага мастацтва нашых дзён. Праз свае ілюстрацыі для рамана «Раны Арменіі» (1959) Хачатура Абавяна, для паэмы «Несуцішная званіца» (1968) Паруйра Севака і праз эскізы для габеленаў на гістарычную тэму: «Вардананк» і «Армянскі Алфавіт» (1981), мастак імкнуўся як бы ўсталяваць дыялог з гледачом, пабудзіць у ім успаміны і эмоцыі, паднесці высокія ідэалы. Уяўленне падзей гісторыі яго роднага народа адбывалася ў свядомасці мастака паступова, робячыся поўным і скончаным толькі з гадамі.

Яго інтэрпрэтацыя гістарычнай тэмы стала яснай у ілюстрацыях да рамана Абовяна “Раны Арменіі”, у яго ўяўленні трагічных падзей, апісаных у кнізе, людзей, залучаных у тыя падзеі і галоўнага героя, што вёў людзей. У чорна-белых лістах, справы і характар Агасі, асноўнага героя рамана, пададзены з рамантычнасцю і натхненнем. Ілюстрацыі, асвятлялыя іншы аспект гісторыі Арменіі, зроблены Ханджяном для паэмы Севака «Несуцішная званіца». Цэнтральная фігура паэмы — кампазітар Камітас, яе галоўная тэма — гісторыя жыцця і смерці кампазітара. Камітас прайшоў са сваім народам усе жахі Генацыду Армянскага народа ў Турцыі ў 1915 годзе. Менавіта лёс вялікага кампазітара Камітаса натхніла мастака на стварэнне гэтых прац. Паэма, ілюстраваная Ханджанам, стала настольнай кнігай у кожнай армянскай сям’і. Ілюстрацыі мастака дапамагаюць захаваць у памяці чытача яркую выяву героя і паказваюць яго ўласнае дачыненне да гэтых трагічных падзей.

На эскізах Ханджяна для габеленаў таксама захаваны падзеі Армянскай гісторыі: сцэны бітвы з Персамі 451 года, узначаленага Варданам Маміканянам; і стварэнне Армянскага алфавіта Месропом Маштоцам у 405 годзе. Культура Італьянскага, Іспанскага і Мексіканскага народаў, з якой блізка пазнаёміўся Ханджан падчас вандраванняў па гэтых краінах, стала тэмай серыі новых прац мастака, у якіх адчуваецца запал і шчырасць, уласцівыя гэтым краінам. З сярэдзіны сямідзясятых нацюрморты робяцца галоўнай тэмай прац Ханджана. Запал мастака да народнай творчасці таксама выявіўся ў шматлікіх нацюрмортах мастака. Ханджян хацеў сваімі працамі спрыяць адраджэнню традыцыйных рамёстваў Армянскага народа.

Узнагароды і прэміі

Бібліяграфія

Зноскі

  1. 1 2 Ханджян Григор Сепухович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  2. 1 2 The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
Тэмы гэтай старонкі (33):
Члены Саюза мастакоў СССР
Дэпутаты Вярхоўнага Савета Армянскай ССР
Мастакі-ілюстратары СССР
Артыкулы пра мастакоў без партрэтаў
Народныя дэпутаты СССР ад акруг Арменіі
Лаўрэаты Дзяржаўнай прэміі СССР
Асобы
Графікі СССР
Артыкулы пра мастакоў без ілюстрацый на Вікісховішчы
Мастакі-ілюстратары Арменіі
Графікі Арменіі
Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Прозвішча»
Памерлі ў 2000 годзе
Памерлі 19 красавіка
Мастакі паводле алфавіта
Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
Нарадзіліся 29 лістапада
Мастакі-сацрэалісты Арменіі
Лаўрэаты Дзяржаўнай прэміі Армянскай ССР
Акадэмікі НАН Арменіі
Нарадзіліся ў 1926 годзе
Нарадзіліся ў Ерэване
Акадэмікі АН Армянскай ССР
Памерлі ў Ерэване
Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
Мастакі-сацрэалісты СССР
Заслужаныя дзеячы мастацтваў Армянскай ССР
Ганаровыя грамадзяне Ерэвана
Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Іпб. Прозвішча»
Народныя мастакі СССР
Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «Імя Прозвішча»
Правадзейныя члены Акадэміі мастацтваў СССР