wd wp Пошук:

Генадзь Касцюк

Генадзь Касцюк (1922 г. — ?) — удзельнiк беларускага антысавецкага падполля, вайсковы падчас Другой Сусветнай Вайны, агент-разведчык у аперацыі амерыканскай разведкі па скідванню разведчыкаў на тэрыторыю БССР у жніўне 1952. Псеўданім «Бэн».

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1922 г. ў Навагрудскім павеце, які ў той час быў перададзены Польшчы паводле ўмоў Рыжскага міру. Дакладная дата нараджэння невядомая.

На пачатку Другой Сусветнай Вайны працаваў сакратаром, а затым рахункаводам валасной управы ў Ждановічах. У 1943 г. пачаў службу ў Беларускай Краёвай Абароне пад камандаваннем Барыса Рагулі. Магчыма, што менавіта ў складзе БКА удзельнічаў у баях супраць савецкіх партызан. У 1944 г. апынуўся ў Германіі і на прыканцы таго ж года патрапіў у 30-ю грэнадзёрскую («1-ю беларускую») дывізію СС.[1] Касцюк прабыў там нядоўга, бо ўжо ў снежні 1944 г. быў перадыслакаваны ў Польшчу, дзе служыў у чыне фельдфебеля ў 13-м батальёне Вафэн-СС. У студзені — сакавіку 1945 г. удзельнічаў у баях супраць Чырвонай Арміі. Таксама вядома, што на прыканцы вайны працаваў на будаўніцтве абарончых аб’ектаў на Рэйне. Пасля капітуляцыі Германіі ў 1945 г. да 1948 г. знаходзіўся ў Даніі ў лагеры для перамешчаных асобаў, пасля чаго яму удалося выехаць у Францыю. У Францыі Касцюк працаваў сакратаром Парыжскага аддзела ў Беларускай Незалежнай Арганізацыі Моладзі, якую стварыў Янка Філістовіч.

У лютым 1952 г. пры дапамозе Барыса Рагулі Касцюк навязаў кантакт з амерыканскай разведкай і ў запісаўся ў выведшколу у Каўфбейрэне, дзе артымаў псеўданім «Бэн». Жыў у Міндэльсгайме разам з Міхалам Арцюшэўскім, а на заняткі ў выведшколу яны дастаўляўся на аўтамабіле. У ноч з 26 на 27 жніўня 1952 г. у складзе Групы Вострыкава быў скінуты на парашуце над Налібоцкай пушчай каля в. Кляцішча амерыканскімі спецслужбамі. Касцюк павінен быў збіраць звесткі аб адносінах сялян да калектывізацыі і інфармацыю аб палітычнай сітуацыі ў БССР, а таксама мусіў наладзіць сувязь з антысавецкім падполлем у БССР, на што меў пісьмовыя паўнапоцствы ад прэзідэнта Рады БНР Міколы Абрамчыка. Пасля высадкі разам з Цімохам Вострыкавым накіраваўся ў Навагрудак, затым — сам да бацькоў у родную вёску. Група Вострыкава была хутка раскрытая, прычынай чаго камандзір групы называў здраду. У выніку адзін з удзельнікаў групы быў застрэлены супрацоўнікамі Міністэрства дзяржаўнай бяспекі БССР, а Касцюк разам з іншымі арыштаваны 10 верасня 1952 г. у запланаваным месцы сустрэчы.

На судовым працэсе 10 — 14 лістапада 1955 г. разам з Цімохам Вострыкавым быў асуджаны на 25 гадоў пазбаўлення волі трыбуналам БВА. У 1997 г. пракуратура Рэспублікі Беларусь пераглядала справу Касцюка, але рашэнне камуністычных уладаў пакінула ў сіле і прызнала, што Генадзь Касцюк не падлягае рэабілітацыі.

Зноскі

  1. https://nashaniva.by/?c=ar&i=13010

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (8):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра ваенных дзеячаў без партрэтаў
Катэгорыя·Вікіпедыя·Шаблон «Вонкавыя спасылкі» пусты
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1922 годзе
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Удзельнікі Другой сусветнай вайны
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Навагрудскім павеце (1921—1940)
Катэгорыя·Постаці беларускай эміграцыі