Адкрытае акцыянернае таварыства Ашчадны банк «Беларусбанк» — найбуйнейшы ў Беларусі банк, займае лідзіруючыя пазіцыі ў беларускай банкаўскай сістэме па ўзроўні ўласнага капіталу, актываў, крэдытаў, дэпазітаў[7]. Унесены ў Чорны спіс Еўрасаюза.
У часы СССР з 1922 па 1987 год у краіне дзейнічала сістэма Дзяржаўных працоўных ашчадных кас СССР. У 1987 годзе быў утвораны Беларускі рэспубліканскі банк Ашчаднага банка СССР, які праз чатыры гады, у 1991 годзе, быў ператвораны ў Ашчадны банк Беларусі. У 1995 годзе ўказам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Ашчадны банк Беларусі аб’яднаны з акцыянерным камерцыйным банкам «Беларусбанк» у цяперашняе ААТ «ААБ Беларусбанк».
У 1996 годзе ў склад банка ўвайшлі галіновыя банкі «Белсувязьбанк» і «Белжелдорбанк». Укаранёна сістэма «Кліент-банк». У гэты ж час банк становіцца паўнапраўным членам міжнароднай плацежнай сістэмы Europay International. Праз год адкрываюцца прадстаўніцтвы «Беларусбанка» ў Расіі (Масква) і Польшчы (Варшава).
У 2000 годзе банк стаў паўнапраўным членам міжнароднай плацежнай сістэмы VISA International.
У 2003 годзе «Беларусбанк» адкрыў прадстаўніцтва ў Германіі (Франкфурт-на-Майне).
У 2005 годзе быў далучаны камерцыйны банк «МінскКомплексБанк».
У чэрвені 2007 года «Беларусбанк» першым у краіне адкрывае прадстаўніцтва ў Пекіне. Праз год укараняюцца валютна-абменныя аперацыі валютай Народнага банка Кітая.
У верасні 2010 года падпісана першае ў гісторыі банкаўскай сістэмы трохбаковае Рамачнае пагадненне з французскім і бельгійскім банкамі. Наладжана супрацоўніцтва з банкамі больш чым у 30 краінах. Сярод лідараў: Германія, Швейцарыя, Кітай, Польшча і Турцыя. У снежні быў прыцягнуты самы буйны ў гісторыі беларускай банкаўскай сістэмы сіндыкаваны крэдыт у памеры 145 млн дол. ЗША. Тады ж банк перасягнуў 4-х мільённы рубеж па эмісіі пластыкавых картак (на 1 студзеня 2010 года ў абарачэнні знаходзілася 4,9 млн картак).
У маі 2012 года «Беларусбанк» стаў афіцыйным членам Міжнароднага інстытута ашчадных банкаў (WSBI) — адной з найбуйнейшых банкаўскіх асацыяцый, якія прадстаўляюць інтарэсы ашчадных банкаў і ўстаноў рознічных банкаўскіх паслуг ва ўсім свеце. У гэтым жа годзе «Беларусбанк» становіцца банкам-партнёрам Міжбанкаўскага аб’яднання Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва. Адначасова з гэтым «Беларусбанк» стаў першым банкам у Беларусі, які атрымаў сертыфікат на эквайрынг бескантактавых карт у РБ (Visa payWave).
16 жніўня 2013 года падпісаны дагавор аб стварэнні ЗАТ «БЕЛКАРТ». Заснавальнікамі выступілі ААТ «Банкаўскі працэсінгавы цэнтр», ААТ «ААБ Беларусбанк», ААТ «Белаграпрамбанк» і ААТ «Белінвестбанк».
У 2015 годзе «Беларусбанк» прыцягнуў рэкордны ў айчыннай банкаўскай гісторыі сіндыкаваны крэдыт у памеры 203 мільёна еўра.[8] У 2016 годзе «Беларусбанк» закрыў сваё прадстаўніцтва ў Польшчы[9], а ў 2018 — у Маскве[10].
Кантрольны пакет акцый банка з’яўляецца ўласнасцю Рэспублікі Беларусь. Мажарытарны пакет акцый «Беларусбанка» належыць Дзяржаўнаму камітэту па маёмасці Рэспублікі Беларусь — 98,76 % — прамое валоданне і 1,19 % — ускоснае (адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі). Фізічныя асобы валодаюць 0,0152 % акцый.[11]
Наглядальны савет Каардынуючую функцыю банка выконвае Наглядальны савет, які ўзначальвае Дзмітрый Крутой[12].
Старшыні праўлення
«Беларусбанк» — універсальны банк, які працуе як з фізічнымі, так і з юрыдычнымі асобамі, а таксама аказвае інвестыцыйна-банкаўскія паслугі. Па стане на жнівень 2018 гада ў банку абслугоўваюцца больш за 80 тысяч юрыдычных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў. Сярод буйных кліентаў — ЗАТ «Беларуская нафтавая кампанія», ААТ «Газпром трансгаз Беларусь», ТАА «Еўраторг».[13]
Па маштабу філіяльнай сеткі «Беларусбанк» займае першае месца ў ТОП-10 найбуйнейшых банкаў Беларус[14]. На 2018 год філіяльная сетка банка прадстаўлена:
За мяжой банк прадстаўлены прадстаўніцтвамі ў Пекіне і Франкфурце-на-Майне.[16]
У склад банкаўскага холдынгу ўваходзяць:
Паказчыкі дзейнасці На 2018 год па памеры актываў «Беларусбанк» займае першае месца ў банкаўскай сістэме Беларусі (27,03 млрд BYN). Прыбытак Банка за 2017 год склаў 172 млн рублёў і вырас у параўнанні з аналагічным перыядам мінулага года на 17 млн рублёў, або на 11 %. Рэнтабельнасць дзейнасці склалася на ўзроўні 6,7 %. Адносіна аперацыйных расходаў да чыстых аперацыйных даходаў ад асноўнай дзейнасці (CIR) склалася за 2017 год на ўзроўні 42,4 % і з’яўляецца найменшай сярод ТОП-10 банкаў Рэспублікі Беларусь.
Рэсурсная база Банка за 2017 год знізілася на 1,5 % і па стане на 01.01.2018 склалася на ўзроўні 28 658 млн рублёў. Крэдытны партфель Банка на справаздачную дату сфарміраваўся ў памеры 17 862 млн рублёў і займае 62,3 % у структуры актываў Банка.[18]
Доля «Беларусбанка» ў агульным аб’ёме актываў беларускага банкаўскага сектара на 1 студзеня 2016 года склала 41,2 %, на рынку прыватных укладаў — 45 %, крэдытны партфель — 72 % усіх выдадзеных крэдытаў насельніцтву.
Аб’ём крэдытных рэсурсаў, прыцягнутых ААТ «ААБ Беларусбанк» ад замежных банкаў і фінансавых кампаній - 1,8 млрд дол ЗША ў эквіваленце. Аб’ём сродкаў карпаратыўных кліентаў — 79 трлн бел руб (3,89 млрд еўра ў эквіваленце). Аб’ём прыцягнутых сродкаў фізічных асоб — 95 трлн бел руб (4,68 млрд еўра ў эквіваленце).
У сусветным маштабе «Беларусбанк» знаходзіцца на 420-ым месцы. Згодна са штогадовым рэйтынгам Топ-1000 банкаў свету[19], апублікаваным міжнародным спецыялізаваным фінансавым выданнем The Banker (выдавецтва Financial Times), па выніках 2015 года ААТ «ААБ Беларусбанк» заняў 10-ае месца сярод 25 найбуйнейшых банкаў Цэнтральнай і Усходняй Еўропы па капіталу 1-ага ўзроўню.
З 13 сакавіка 2022 года ўвёў абмежаванне на правядзенне безнаяўных расходных аперацый і аперацый зняцця наяўных грашовых сродкаў з выкарыстаннем міжнародных банкаўскіх плацежных картак Visa, Mastercard, Maestro за межамі Рэспублікі Беларусь, аформленых з адкрыццём рахунку толькі ў беларускіх рублях, у эквіваленце 400 беларускіх рублёў на працягу 24 гадзін[20].
Міжнароднае рэйтынгавае агенцтва «Fitch Ratings(укр.) бел.» (2018 год):
Standard & Poor’s (красавік, 2018 год):
24 чэрвеня 2021 года банк быў унесены ў Чорны спіс Еўрасаюза. Санкцыі Еўрапейскага Саюза прадугледжваюць абмяжаванні на пазыкі на рынках ЕС і даступнасць крэдытаў з тэрмінам пагашэння ў больш чым 90 дзён ад еўрапейскіх контрагентаў. 20 жніўня 2021 года «Fitch Ratings(укр.) бел.» выставіла банку рэйтынг «B» з негатыўным прагнозам. Адначасова з гэтым агенцтва адклікала рэйтынг па прычыне ўнясення банка ў санкцыйны спіс і паведаміла, што больш не будзе ацэньваць альбо рабіць іншы аналіз дзейнасці «Беларусбанку»[22].
5 ліпеня «Беларусбанк» сумесна з кампаніяй Samsung Electronics і міжнароднай плацежнай сістэмай Mastercard рэалізаваў для сваіх кліентаў магчымасць аплаты пакупак з дапамогай сэрвісу Samsung Pay. Сэрвіс даступны для трымальнікаў асабістых дэбетавых картак Mastercard «Беларусбанка». Ён прадастаўляецца без спагнання платы, падчас куплі доступ устройства да сеткі Інтэрнэт не патрабуецца, аплата з дапамогай сэрвісу Samsung Pay ажыццяўляецца хутчэй, чым пры выкарыстанні звычайнай карткі.[23]
1 сакавіка «Беларусбанк» рэалізаваў для сваіх кліентаў мабільны плацежны сэрвіс BELARUSBANK Pay, які прадастаўляе магчымасць трымальнікам банкаўскіх плацежных картак Mastercard або Maestro праводзіць бескантактавыя плацяжы мабільным тэлефонам. Праект рэалізаваны ў партнёрстве з плацежнай сістэмай Mastercard. Сэрвіс BELARUSBANK Pay, распрацаваны на аснове тэхналогіі HCE (Host Card Emulation), дазваляе з дапамогай мабільнага тэлефона (з падтрымкай тэхналогіі NFC (Near Field Сommunication) і аперацыйнай сістэмай Android версіі 4.4 і вышэй) і мабільнага дадатка выпусціць без спагнання платы віртуальны аналаг банкаўскай плацежнай карткі для здзяйснення плацяжоў адным дакрананнем тэлефона да бескантактавага плацежнага тэрміналу ў арганізацыях гандлю і сэрвісу.[24]
У лютым 2018 года «Беларусбанк» першым у краіне адкрыў Іпатэчны офіс. У ім кліентам прапануецца комплекс паслуг па атрыманні крэдыту на нерухомасць, як на будаўніцтва і набыццё новага жылля, так і на набыццё жылля на другасным рынку. Тут ажыццяўляецца афармленне жыллёвых крэдытаў, і прадастаўляюцца паслугі, неабходныя для правядзення здзелак: падбор варыянту жылога памяшкання, правядзенне здзелкі куплі-продажу або афармлення дагавору з забудоўшчыкам на долевае будаўніцтва, падбор іпатэчнага крэдыту і рэгістрацыю права ўласнасці на нерухомую маёмасць[25].
«Беларусбанк» пазіцыянуе сябе як сацыяльна адказны брэнд. Дабрачынная дзейнасць банка ажыццяўляецца ў рамках пяці праектаў:
2006, 2010, 2013 гг. — ААТ «ААБ Беларусбанк» атрымаў узнагароду «Банк года» ў Беларусі па ацэнцы эканамічнага часопіса «The Banker».
2008—2015 гг. — «Беларусбанк» прызнаны пераможцам у намінацыі «Банк № 1» у Беларусі Камітэтам Міжнароднага фестывалю-конкурсу «Выбар года».
2009 г. — «Беларусбанк» прызнаны лепшым банкам свету па якасці абслугоўвання кліентаў па сістэме «Western Union».
2009, 2010, 2013, 2015 гг. — «Беларусбанк» названы «Лепшым банкам Рэспублікі Беларусь» па версіі сусветна вядомага фінансавага выдання «Global Finance».
2009—2012, 2015 гг. — фінансавы часопіс «EMEA finance», называючы лепшыя камерцыйныя і інвестыцыйныя банкі ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе і краінах СНД, прызнаў «Беларусбанк» лепшым у намінацыях «Лепшы банк у Рэспубліцы Беларусь», «Лепшы інвестыцыйны банк», «Лепшы брокер».
Па выніках 2010 года «Беларусбанк» быў названы лепшым банкам у рэспубліцы аўтарытэтнымі міжнароднымі эканамічнымі выданнямі «Euromoney», «Business New Europe».
«Беларусбанк» удастоены шэрагу ўзнагарод за высокую якасць выканання міжнародных банкаўскіх пераводаў:
У 2011 годзе міжнароднае выданне Trade Finance прызнала праект па фінансаванні кантракта паміж Беларускай чыгункай і кампаніяй Stadler Bussnang AG (Швейцарыя) Праектам 2010 года ў Беларусі.
2012—2013 гг. — «Беларусбанк» атрымліваў узнагароду міжнароднай банкаўскай сістэмы VISA International за якаснае абслугоўванне, у намінацыі «Найменшая колькасць ашуканскіх аперацый».
2014—2015 гг. — «Беларусбанк» атрымаў узнагароды ад Commerzbank AG за супрацоўніцтва з замежнымі фінансавымі інстытутамі ў галіне фінансавання знешняга гандлю; прызнаваўся агенцтвам «Cbonds» лепшым інвестыцыйным банкам Беларусі.
Па выніках 2014 года адзначаны спецыяльным прызам «Самы спагадлівы банк-2014» у рамках намінацыі «Народны рэйтынг» ад аўтарытэтнага фінансава-аналітычнага партала «Infobank.by». 2015 г. — «Беларусбанк» атрымаў узнагароду ад BACEE (Банкаўская Асацыяцыя Цэнтральнай і Усходняй Еўропы) за развіццё міжнароднага банкаўскага супрацоўніцтва.