Ашурбаніпа́л, ці Ашурбанапа́л — цар Асірыі ў 669 — каля 633 да н.э. Сын Асархадона.
Пры ім імперыя дасягнула найбольшай магутнасці, але страціла Егіпет (655). Перамог свайго брата Шамаш-шум-укіна (з 652 паўстаў супраць Ашурбаніпала) і заняў яго рэзідэнцыю Вавілон (648), пакарыў Элам (639) і інш.
Увайшоў у гісторыю і як збіральнік старажытных пісьмовых помнікаў; яго бібліятэка мела больш за 20 тыс. клінапісных гліняных таблічак (знойдзена ў 1849—54 на месцы апошняй асірыйскай сталіцы Ніневіі).