Андэрс Берынг Брэйвік (нарв.: Anders Behring Breivik; 13 лютага 1979) — нарвежскі грамадзянін і ініцыятар выбуху ва ўрадавым квартале Осла і нападу на палітычны маладзёжны лагер Нарвежскай працоўнай партыі 22 ліпеня 2011 года, хоць дагэтуль невядома ці дзейнічаў ён адзін[3][4][5]. Паводле сведчанняў, 22 ліпеня 2011 года ён даехаў да маладзёжнага лагера на востраве Уцёя і пераапрануты ў форму паліцэйскага адкрыў страляніну без разбору па ўдзельніках мерапрыемства. Колькасць забітых у выніку напада склала 84 чалавекі[6].
Яго таксама звязваюць з выбухам начыненай выбухоўкаю машыны, які меў месца ва ўрадавым квартале Осла за дзве гадзіны да інцыдэнта на востраве. Ён быў арыштаваны адразу пасля ўчыненага замаху на маладзёжны лагер і цяпер знаходзіцца пад паліцэйскім наглядам. Падчас затрымання быў паранены[7]. Пасля свайго арышту афіцыйныя асобы далі яму характарыстыку ўльтраправага экстрэміста[8]. Паводле Reuters і BBC намеснік начальніка паліцыі Роджэр Андэрсен апісаў падазраванага як «хрысціянскага фундаменталіста»[9][10].
Брэйвік атрымаў адукацыю ў Камерцыйнай школе Осла і, паводле Verdens Gang, вызнае сябе кансерватыўным нацыяналістам[5][11]. Таксама ён з’яўляецца былым сябрам Партыі прагрэса Нарвегіі (FrP) і яе маладзёжнага крыла FpU. Паводле дзейнага лідара FpU Ова Ванебо, Брэйвік быў досыць ініцыятыўным у першай палове 2000-х, аднак быў вымушаны пакінуць партыю праз узмацненне жорсткасці сваіх поглядаў[12]. У шматлікіх сацыяльных медыа ён вызнаваў сабе прыхільнікам нарвежскага антынацыскага партызана Макса Мануса, нідэрландскага палітыка Герта Вільдэрса[13] і сацыяльна-ліберальнага філосафа Джона Сцьюарта Міла[5][11]. У якасці сваіх зацікаўленасцей ён пазначаў «бодзібілдынг, кансерватыўную палітыку і масонства»[14]. У яго Твітэры існуе толькі адзін запіс з цытатай Джона Сцьюарта Міла: «Адзін чалавек з верай мацнейшы за сто тысяч чалавек, якія маюць толькі інтарэсы»[14], датаваны 17 ліпеня.
Паводле газеты VG раней ён не меў стыкаў з паліцыяй за выняткам парушэння правілаў дарожнага руху[5]. Паводле той жа газеты на імя Брэйвіка зарэгістраваныя пісталет Glock, вінтоўка і драбавік. Пад канец чэрвеня ці ў пачатку ліпеня ён пераехаў у невялікае мястэчка Рэна за 140 км на поўнач ад Осла[5], дзе ён адкрыў невялікую фірму пад назвай «Breivik Geofarm»[15]. Выказваліся меркаванні, што ён выкарыстоўваў сваю фірму з мэтай легальнага здабыцця вялікай колькасці штучных угнаенняў і іншых хімічных рэактываў для стварэння аміячнай селітры[5]. Паводле Reuters, у маі фірме Брэйвіка было прададзена шэсць тон угнаенняў[16].
У 2012 г. нарвежскі суд прызнаў Андэрса Брэйвіка псіхічна здаровым, яму трэба будзе правесці ў зняволенні 21 год як мінімум. Гэты тэрмін можа быць прадоўжаны, калі суд вырашыць, што Брэйвік працягвае ўяўляць пагрозу для грамадства. Брэйвік прызнаў, што ён забіў 77 і параніў 240 чалавек. Настойваў на тым, што яго ўчынкі тлумачацца ўльтраправымі і антымусульманскімі поглядамі і не хацеў, каб яго разглядалі як паранаідальнага шызафрэніка.[17]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Андэрс Брэйвік