wd wp Пошук: ⬜

Аляксандр Максімавіч Семянтоўскі-Курыла

Аляксандр Максімавіч Семянтоўскі-Курыла (1821 — 1893, маёнтак Ражаншчына, Лепельскі павет) — беларускі і ўкраінскі гісторык украінскага паходжання.

Біяграфія

Сярэдні сын памешчыка Палтаўскай губерні Максіма Піліпавіча С.-К. Скончыў Нежынскі ліцэй. На ваеннай, потым на дзяржаўнай службе. Губернскі ляснічы ў Віцебску (1860). Сакратар Віцебскага статкамітэта (1863).

Аўтар 159 прац і публікацый, з іх 33 былі прысвечаны пераважна ўкраінскай, 126 — пераважна беларускай тэматыцы, найбольш Віцебшчыне (1862—1891). Першае даследаванне — «Статыстычнае апісанне Віцебскай губерні ў лясных адносінах» («Труды вольного экономического общества», 1862). У кола тэм уваходзілі гісторыя Віцебскай губерні, яе археалогія, статыстыка тагачаснай Віцебшчыны і статыстыка мінулых гадоў, развіццё народнай адукацыі ў краі, фабрычна-заводскай прамысловасці, клімат, геалогія і карысныя выкапні, этнаграфія, статыстыка здарэнняў на Віцебшчыне за розныя гады і пад.

Даследчык апісаў многія старажытнасці Віцебшчыны, напр., рэшткі крэпасці ля Азярышча, сабраў цікавую ўласную калекцыю. Апублікаваў апісанне археалагічных помнікаў Гарадоцкага павета, кнігу пра археалагічныя старажытнасці Віцебскага края (1867, упершыню ў Беларусі). Сабраў і сістэматызаваў вялікую колькасць матэрыялу па Віцебскім краі ў грунтоўнай кнізе «Беларускія старажытнасці» (СПб., 1890), вельмі станоўча адзначанай на 9 археалагічным з’ездзе А. П. Смародскім (Вільня, 1893).

Укладальнік і рэдактар 8 тамоў памятных кніжак Віцебскай губерні (1863—1867, 1869, 1878, 1881), памятнай кніжкі Віленскага генерал-губернатарства і адрас-каляндар на 1868 год, зборнік «У памяць першага рускага статыстычнага з’езда 1870 г.».

Этнаграфічная карта Віцебскай губерні, складзеная Аляксандрам Семянтоўскім у 1871 г. Размешчана ў яго кнізе «Этнографический обзор Витебской губернии» (1872 г.)

Гл. таксама

Зноскі

Літаратура

Л. В. Аляксееў. Таленавіты даследчык Беларусі // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — Мн.: Полымя. — ISSN 0131-2669, №1, 1980. С.12—14.
Семянтоўскі (Семянтоўскі-Курыла) Аляксандр Максімавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — С. 323. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.