wd wp Пошук: ⬜

Ян Матэйка

Ян Алёйзы Матэ́йка (польск.: Jan Alojzy Matejko; 24 чэрвеня 1838, Кракаў — 1 лістапада 1893, Кракаў) — польскі мастак.

Жыццяпіс

Нарадзіўся дзевятым з адзінаццаці дзяцей у сям’і Матэйкаў. Маці памерла рана і старэйшы брат Францішак меў глыбокі ўплыў на адукацыю Яна Матэйка. У 1852 годзе, калі яму было 14 гадоў, Матэйка пачаў навучацца ў Кракаўскай Акадэміі мастацтваў. Яго настаўнікамі былі сярод іншых Войцех Карнэлі Сатлер (Wojciech Korneli Sattler) і Уладзіслаў Лушкевіч (Władysław Łuszczkiewicz). Яшчэ тады Ян Матэйка меў сур’ёзныя праблемы з вачамі, але нягледзячы на гэта ён лічыўся адным з самых таленавітых вучняў акадэміі. Пасля заканчэння акадэміі ў 1858 годзе Матэйка быў два гады вучням Германа Абшутца (Hermann Anschütz) ў Мюнхене. З 1859 па 1860 гады мастак працаваў у Вене з Крысціянам Рубенам (Christian Ruben), вярнуўся ў Кракаў і ў 1873 годзе заняў пасаду дырэктара Акадэміі мастацтваў.

У Матэйка і яго жонкі Тэадоры было пяцёра дзяцей, самая малодшая дачка памерла незадоўга пасля нараджэння.

Творы

нумар	назва	дата напісання	памеры	знаходзіцца	ілюстрацыя
1.	Станьчык	1862	120 × 88 cм	Нацыянальны музей у Варшаве
2.	Казанне Скаргі	1864	224 × 397 cм	Каралеўскі замак у Варшаве
3.	Польшча — год 1863	1864? 1879	232 cм	Музей Чартарыйскіх у Кракаве
4.	Рэйтан	1866	282 × 487 cм	Нацыянальны музей у Варшаве
5.	Люблінская унія	1869	298 × 512 cм	Любельскі музей у Любліне
6.	Стэфан Баторый пад Псковам	1872	322 × 545 cм	Каралеўскі замак у Варшаве
7.	Астраном Капернік, размаўляе з Богам	1873	225 × 315 cм	Калегіум новага Ягелонскага універсітэта
8.	Усталяванне звона Жыгімонта	1874	94 × 189 cм	Нацыянальны музей у Варшаве
9.	Смерць караля Пшэмысла II	1875		Galeria Nowoczesna w Zagrzebiu
10.	Бітва пад Грунвальдам	1878	426 × 987 cм	Нацыянальны музей у Варшаве
11.	Пруская дань	1880-82	388 × 875 cм	Нацыянальны музей у Кракаве
12.	Ян III Сабескі пад Wiedniem	1883		Ватыканскі музей
13.	Wernyhora	1883-84	290 × 204 cm	Нацыянальны музей у Кракаве
14.	Залажэнне акадэміі Lubrańskiego у Познані	1886		Нацыянальны музей у Познані
15.	Касцюшка пад Рацлавіцамі	1888	450 × 890 cм	Нацыянальны музей у Кракаве
16.	цыкл Dzieje cywilizacji w Polsce	1888
17.	Прыход хрысціянства	1889	79 × 120 cм	Нацыянальны музей у Варшаве
18.	Канстытуцыя 3 мая	1891	247 × 446 cм	Каралеўскі замак у Варшаве

Зноскі

1. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
2. ↑ Jan Matejko // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
3. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
4. ↑ Dr. Constant v. Wurzbach Matejko, Johann B. Alois // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 17. — S. 99.
5. 1 2 Матейко Ян // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
6. ↑ Jan Matejko
7. ↑ (unspecified title) Праверана 8 ліпеня 2019.

Спасылкі

• (бел.) Ян Алазій Матэйка (Jan Matejko) ў Юркавым куточку
• (бел.) Матэйка (Jan Matejko) Ян Алазiй (1838—1893)
• (польск.) Біяграфія і галерэя прац

Тэмы гэтай старонкі (21):
Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Памерлі 1 лістапада
Нарадзіліся 30 ліпеня
Выкладчыкі Ягелонскага ўніверсітэта
Пахаваныя на Ракавіцкіх могілках
Мастакі паводле алфавіта
Выпускнікі Мюнхенскай акадэміі мастацтваў
Памерлі ў 1893 годзе
Нарадзіліся ў 1838 годзе
Нарадзіліся ў Кракаве
Нарадзіліся 24 чэрвеня
Кавалеры ордэна Ганаровага легіёна
Памерлі ў Кракаве
Артыкулы пра мастакоў без ілюстрацый на Вікісховішчы
Артыкулы пра мастакоў без партрэтаў
Выпускнікі Кракаўскай акадэміі мастацтваў
Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Мастакі Польшчы
Выпускнікі Ягелонскага ўніверсітэта
Акадэмікі Сербскай акадэміі навук і мастацтваў
Асобы