wd wp Пошук:
    ⬜

    Мандорла

    Праабражэнне Гасподняе (мазаічная ікона, каля 1200 года, Луўр)

    Мандорла[1] (ад італ.: mandorla «міндаліна») — у хрысціянскім мастацтве адмысловая форма німбу(руск.) бел., ззянне авальнай формы, выцягнутае ў вертыкальным кірунку, усярэдзіне якога змяшчаецца выява Хрыста ці Маці Божай (радзей святых).

    Большасць навукоўцаў бачыць вытокі мандорлы у мастацтве Старажытнага Рыма і Палесціны[2]. Паводле адной з версій, у хрысціянскую іканаграфію вобраз трапіў з будыйскага мастацтва праз Персію і Арменію[3]. Старажытныя выявы Мандорлы ў базіліцы Санта-Марыя-Маджорэ і манастыры Латому(руск.) бел. датуюцца V стагоддзем н. э.

    Выява Хрыста ў мандорле асабліва ўласціва іканаграфіі Праабражэння Гасподняга і Другога Прышэсця; мандорла перадае тут ззянне славы Гасподняй. Гэта ж значэнне праслаўлення мае мандорла і ў іканаграфіі Успення Божай Маці(руск.) бел.. Пачынаючы з канца XII стагоддзя мандорла стала выкарыстоўвацца ў іканаграфіі Уваскрасення Хрыстова. Падрабязнае багаслоўскае тлумачэнне «фаворскае святло(руск.) бел.» атрымаў у коле ісіхастаў(руск.) бел..

    commons: Мандорла на Вікісховішчы

    Мандорла можа мець як выцягнутую, авальную форму, так і форму круга. Колер мандорлы, паколькі сімвалізуе ззянне, складаецца з кольцаў, размешчаных у парадку высвятлення — або да цэнтру, альбо да краёў. Сама мандорла часта бывае намаляваная працятай тонкімі залатымі прамянямі, альбо гэтыя прамяні таксама могуць быць напісаны белай фарбай. Колер мандорлы звычайна сіне-блакітны ці чырвоны, часам яна пазалочваецца. На іконе прападобнага Андрэя Рублёва «Праабражэнне Гасподняе» са святочнага чыну іканастасу мандорла намаляваная блакітна-чорным колерам.

    Зноскі

    1. ↑ Іншыя назвы — Vesica piscis(руск.) бел. (рыбін пузыр) або іхціс(руск.) бел..
    2. ↑ The Oxford Dictionary of Byzantium : [англ.] : in 3 vol. / ed. by Dr. Alexander Kazhdan. — N. Y. ; Oxford : Oxford University Press, 1991. — P. 1281-82. — ISBN 0-19-504652-8.
    3. ↑ James R. Russell Christianity In Pre-Islamic Persia: Literary Sources//Encyclopaedia Iranica. Архівавана з першакрыніцы 29 лістапада 2012. Праверана 21 ліпеня 2012.

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (6):
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай
    Катэгорыя·Хрысціянская іканаграфія
    Катэгорыя·Іканаграфія Багародзіцы
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
    Катэгорыя·Іканаграфія Ісуса Хрыста
    Катэгорыя·Хрысціянскае мастацтва